Kości pliozaurów - potężnych drapieżników morskich żyjących w Jurze, czyli przed ok. 150 mln lat, odkryli paleontolodzy pod Iłżą. Odkrycie zdążyło już wzbudzić niemałą sensację na całym świecie. Szczątki tych największych, jurajskich drapieżników morskich odkryto bowiem w Europie do tej pory jedynie w kilku miejscach.
Mniej więcej 150 mln lat temu, kiedy lądy przemierzały wielkie dinozaury, w morzach żyła inna grupa wielkich gadów. Były to pliozaury - największe drapieżniki swoich czasów.
Osiągały ponad 10 m długości i mogły ważyć nawet kilkadziesiąt ton. Miały potężne, wielkie czaszki uzbrojone w masywne szczęki najeżone wielkimi, ostrymi zębami. Ich kończyny były w postaci płetw. Kości tych właśnie pliozaurów znaleźliśmy na północy Gór Świętokrzyskich.
- opowiada jeden z odkrywców, paleontolog dr Daniel Tyborowski z Muzeum Ziemi PAN w Warszawie.
Znaleziska dokonano… na polu kukurydzy we wsi Krzyżanowice (woj. mazowieckie).
Pikanterii całej historii dodaje fakt, że odkrycia w postaci szczątków jurajskich pliozaurów są niezwykle rzadkie.
W Europie odkryto je do tej pory w zaledwie kilku krajach, ale jeszcze nigdy w Polsce.
- podkreśla dr Tyborowski.
Oprócz kości pliozaurów paleontolodzy odkryli też kilka innych gatunków zwierząt z tej samej epoki. Są tam też plezjozaury (długoszyi kuzyni pliozaurów), żółwie czy przodkowie współczesnych krokodyli - te z Krzyżanowic osiągały nawet 6 metrów długości. W sumie naliczono kilkaset szczątków kostnych.
W ocenie naukowca takie nagromadzenie skamieniałości zwierząt jurajskich jest również unikatowe w skali świata.
W erze dinozaurów obszar Gór Świętokrzyskich był archipelagiem tropikalnych wysp. Były tam też ciepłe laguny i płytkie zbiorniki morskie.
Właśnie w takim środowisku żyły odkryte przez nas morskie gady. Żółwie morskie odżywiały się dużymi ślimakami, natomiast same padały ofiarą wielkich krokodyli. Wiemy o tym, ponieważ na pancerzach żółwi znaleźliśmy ślady zębów, które należą właśnie do tych gadów. Natomiast potężne pliozaury polowały na wszystkie zwierzęta, których skamieniałości odkryliśmy na tym stanowisku
- opowiada naukowiec.
Naukowcy podkreślają, że badania nowo odkrytego skupiska skamieniałych szczątków zwierząt jurajskich w Krzyżanowicach dopiero się rozpoczynają.
Mamy nadzieję, że następne miesiące i lata przyniosą jeszcze bogatszy materiał w postaci kości wielkich gadów.
- tłumaczy dr Tyborowski.