Jak dowodzi ks. prof. Józef Naumowicz, zwyczaj związany z choinką ma swoje źródło w myśli teologicznej, nie jest zaś pozostałością kultów pogańskich. W tradycji katolickiej, narodzenie Jezusa ojcowie Kościoła widzieli jako powrót do utraconego raju. Syn Boży stając się człowiekiem, przywrócił ludziom możliwość korzystania z owoców rajskiego drzewa życia. Właśnie do rajskiego drzewa życia nawiązywała choinka.
Już w średniowiecznych przedstawieniach święta oraz w odgrywanych misteriach, obok Adama i Ewy pojawiało się rajskie drzewo obwieszone owocami. Z końca XV wieku z terenu Alzacji pochodzą pierwsze przekazy o choinkach, symbolizujących drzewo życia.
W XVI wieku choinkowy zwyczaj rozpowszechnił się w całej niemieckiej Nadrenii, a stamtąd zaczął przenikać do innych regionów Europy. Gdańsk był pierwszym polskim miastem, gdzie w końcu XVII wieku pojawił się zwyczaj bożonarodzeniowej choinki. Powszechny zwyczaj ustawiania choinek na święta w Polsce zakorzenił się dopiero w XIX stuleciu.
Na początku XX wieku choinka stanowiła już nieodłączny element Bożego Narodzenia. Pojawiła się nawet na froncie w okopach I wojny światowej. Przy niej spotykali się żołnierze wrogich armii i składali sobie życzenia.