Przyroda na wyciągnięcie ręki: Co wiesz o... pliszce żółtej?
Pliszka żółta, to gatunek małego ptaka z rodziny pliszkowatych. W Polsce średnio liczny. W górach występuje do wysokości kilkuset metrów. Licznie zasiedla Wielkopolskę, Podlasie i Mazowsze. Często ustępuje tu w swoich siedliskach tylko skowronkom. Według szacunków w latach 2008–2012 populacja lęgowa pliszki żółtej w Polsce liczyła 1,4–2,0 miliona par.
Zamieszkuje większość Eurazji, na wschodzie po środkową Syberię, a także północną Afrykę. Wędruje na dalekie dystanse, przeloty od marca do maja i od sierpnia do października. Zimuje nad Morzem Śródziemnym oraz bardziej na południu – w Afryce Subsaharyjskiej.
W czasie wiosennych przelotów, od końca marca do połowy maja, w Zatoce Gdańskiej obserwuje się skupienia ptaków liczące tysiące i więcej osobników. W trakcie jesiennych migracji pojawiają się od sierpnia do końca października. To wtedy w niektórych miejscach w kraju można natknąć się na największe koncentracje pliszki na masowych noclegowiskach – liczy się tam setki, a nawet tysiące sztuk. Wyjątkowe obserwacje migrujących osobników zdarzają się jeszcze w grudniu. Pojedyncze (bardzo rzadkie) stwierdzenia ptaków zimujących pochodzą głównie z południa Polski.
Najmniejsza z europejskich pliszek, o krępej, wysmukłej sylwetce. Upierzenie podobne do pliszki górskiej, choć odróżnia ją żółte podgardle. U samców żółty spód ciała, oliwkowy grzbiet i kuper, szarozielone skrzydła z jaśniejszymi pasami i ciemnoszary ogon z białymi brzegami. Dziób i nogi czarne. Długi ogon pośrodku jest czarny o białych brzegach. Głowa i kark popielate, biała brew nad okiem i podgardle, a pod nim biały wąs. Obie płci nie różnią się rozmiarami ciała.
W odniesieniu do innych pliszek ma dość krótki ogon, lata ze specyficzną lekkością – lotem falistym. Jest nieco mniejsza od pliszki siwej. Ma delikatniejszą budowę ciała niż wróbel i jest od niego mniejsza. Masa ciała ok. 17 g.
Często siada na odsłoniętych krzewach lub roślinach zielnych i wydaje uporczywy odgłos wabiący „tsłip”. Melodia jest cicha i składa się z kilkakrotnie powtarzanych strof „psiee riee ciech”. Śpiewa również w locie.
Najczęściej widuje się ją na ziemi. Nie boi się wychodzić na zupełnie odsłonione tereny i nie kryje się przed człowiekiem. Pliszki chętnie siadają na wyższych słupkach, kretowiskach, kamieniach, krzakach i płotach. Mniej kiwa ogonem niż inne pliszki. Przez cały rok jest ptakiem towarzyskim. Skupia się w duże stada w trakcie wędrówek.
Siedliska są różnorodne – od zakrzewionego stepu po trawiastą tundrę. Zasiedla otwarte przestrzenie, umiarkowanie wilgotne łąki typu grądów o krótkiej trawie i pastwiska z pojedynczymi wysokimi roślinami i kępami, doliny rzek, nieużytki, pola uprawne (głównie rzepaku i roślin okopowych), tereny wydmowe, pola uprawne, skraje bagien oraz stawów i tereny na obrzeżach miast. Lokalne populacje są liczniejsze, gdy w okolicy prowadzi się wypas zwierząt kopytnych. Noclegowiska pliszek mogą znajdować się w trzcinach, często w towarzystwie pliszek szarych.
Sezon lęgowy trwa od maja do lipca. Na tereny lęgowe pliszki przylatują w kwietniu, zwykle w małych grupkach. Po pewnym czasie grupy rozpraszają się i poszczególne ptaki łączą się w pary. Zajmują one stosunkowo małe terytoria lęgowe, o obszarze około 60 m wokół gniazda. Bronią go czynnie przed innymi pliszkami. Tworzone pary są monogamiczne.
Gniazdo budowane jest w maju lub czerwcu przez samicę. Znajduje się w dołku na ziemi wśród niezbyt gęstej, dość wysokiej roślinności, dobrze ukryte. Może znajdować się w trawie, na miedzy, w nasypie. Uwite zostaje ze źdźbeł suchych trawy i korzeni z wnętrzem wyłożonym grubą warstwą włosia znalezionego na ziemi lub pierza. Dwa lęgi w roku – w maju i czerwcu. W jednym lęgu 4–5 jaj, białych o lekko szarawym lub biało-żółtym odcieniu i gęsto nakrapianych szarobrązowymi, małymi plamkami.
Wysiadywanie przez samicę trwa 14–16 dni, a pisklęta, przebywają w gnieździe przez 11–15 dni. Opuszczają je wcześnie, zanim nauczą się latać. Młode są karmione przez oboje rodziców. Pliszki żółte opuszczają lęgowiska we wrześniu. Nim rozpoczną wędrówkę, gromadzą się w duże stada.
Odżywia się głównie pokarmem zwierzęcym. Drobne owady, chrząszcze i ich larwy (pędraki), muchy, koniki polne oraz pająki, dżdżownice, małe mięczaki. Owady i inna zdobycz łapana jest w locie, z roślin i na ziemi, jak też na pasącym się bydle (z tego powodu nazywana bywa niekiedy „wolarką”). Silny związek z dużymi zwierzętami kopytnymi można zaobserwować po okresie lęgowym, zwłaszcza późnym latem i jesienią, gdy nie trzymają się one swych terytoriów. Gdy krowy, owce lub konie chodzą swobodnie po szerokim pastwisku, pliszki żółte dotrzymują im kroku nawet przez kilka kilometrów. Korzystając z okazji chwytają co jakiś czas owady spłoszone przez duże ssaki lub muchy krążące wokół nich. Żerowiska znajdują się pośród niskiej roślinności, na odsłoniętym obszarze, pod nogami bydła i koni. Za ofiarą biegnie lub podskakuje, czasem też do niej podfruwa.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Potrafi dobrze przystosować się do zmian poziomu wód gruntowych i intensyfikacji rolnictwa.
Źródło: niezalezna.pl
