Poradnik ogrodnika: Barwinek pospolity
Drobne listki barwinka są zielone całą zimę. Wiosną pojawiają się jako jedne z pierwszych – ładne fioletowe i dość duże kwiaty. Barwinek pospolity od kilku lat nie jest już objęty ochroną, jest rośliną trująca. W ogródku dobrze rośnie w cieniu, przy murkach, pod drzewami.
Barwinek pospolity to gatunek rośliny należący do rodziny toinowatych. Rośnie dziko w zachodniej, wschodniej, południowej i środkowej Europie, brak go w Skandynawii. Jest jedynym gatunkiem barwinka występującym w Polsce w stanie dzikim (dość rzadko). W rozproszonych stanowiskach występuje niemal na całym niżu. W górach spotykany jest rzadziej. Jest również uprawiany jako roślina ozdobna.
Drobna, zimozielona krzewinka osiągająca wysokość do 20 cm. Łodygi zdrewniałe dołem, pokładające się i zakorzeniające. Osiągają długość do 1 m. Łodygi kwiatowe wyprostowane, wzniesione. Liście naprzeciwległe, skórzaste, całobrzegie, eliptyczne, ciemnozielone i błyszczące, do 5 cm długości, krótkoogonkowe. Kwiaty niebieskie lub jasnofioletowe, obupłciowe, o średnicy około 2,5 cm, wyrastające pojedynczo w pachwinach liści. Kielich kwiatowy pięciodzielny, znacznie krótszy od korony. Korona o rurce lejkowatej i płasko rozpostartych płatkach. Pięć pręcików przyrośniętych do rurki korony, słupek na szczycie zgrubiały, przy nasadzie zalążni dwa żółte miodniki. Owoce dwa cylindryczne mieszki.
Kwitnie od marca do maja. Kwiaty owadopylne, zapylane przez pszczoły i motyle. Nasiona rozsiewane głównie przez mrówki. Rozmnaża się głównie wegetatywnie. Rośnie w lasach liściastych. Doskonale znosi zacienienie. Przeważnie występuje na żyznych, zasobnych w wapń i kwaśnych glebach. Często tworzy zwarte łany. Najwyższe zanotowane jego stanowiska znajdują się w Bieszczadach, gdzie sięga do wysokości 1100 m n.p.m. Cała roślina jest lekko trująca: Zawiera wininę, pubescynę i minorynę.
Objawami zatrucia są:
- zmniejszenie ciśnienia krwi,
- zaburzenia pracy serca,
- zaburzenia oddychania.
Roślina ozdobna, często uprawiana. Używana jako roślina okrywowa na kobierce, obwódki, często sadzona na cmentarzach. Ma bardzo małe wymagania zarówno co do gleby jak i oświetlenia. Obok bluszczu i kopytnika najlepiej znosi zacienienie.
Roślina lecznicza: Surowiec zielarski to ziele barwinka. Zawiera alkaloidy: winkaminę, izowinkamina, perwincynę; kwas ursolowy, gorycz (wincynę), leukoantocyjanidyny, flawonoidy (robininę), garbniki, kwasy organiczne, pektyny, trójterpeny, sole mineralne.
Działanie: obniża ciśnienie krwi, stosuje się go w przypadkach krwawień, stanów zapalnych błon śluzowych oraz w leczeniu egzem. Napar ziela stosuje się w zakrzepowym zapaleniu żył, stanach osłabienia oraz niedotlenienia serca i mózgu, zawrotach głowy, uporczywych migrenach, szumie w uszach, nerwicach wegetatywnych, padaczce, chorobach płuc, krwawieniach wewnętrznych i macicznych. Zbiór: od maja do sierpnia. Zebrany surowiec suszy się naturalnie, w miejscu przewiewnym i suchym.
Źródło: niezalezna.pl
