Naukowcy nazywają pisanie na papierze metodą analogową w przeciwieństwie do cyfrowej, czyli z użyciem edytora tekstów. W metodzie analogowej napotykamy na wiele detali, takich jak chropowatość kartki, zapach papieru i tuszu, niedoskonałości, np. zagięte rogi. Wszystkie te elementy dodatkowo pobudzają nasz mózg. Z kolei „kartki” w edytorach tekstów są jednolite i wolne są od tych wszystkich niedoskonałości.
Papier zawiera więcej jedynych w swoim rodzaju informacji, umożliwiających silniejsze przywoływanie wspomnień.
- opisuje Kuniyoshi L. Sakai, neurobiolog z Uniwersytetu w Tokijskiego (Japonia).
Dochodzi do tego przetwarzanie informacji przestrzennych związanych z fizycznymi obiektami.
Jeśli używa się fizycznego podręcznika wydrukowanego na papierze, można zamknąć oczy i zwizualizować fotografię znajdującą się np. na dole strony po lewej oraz notatki na marginesie, które tam się umieściło.
- tłumaczy naukowiec.
Jak się okazało, ochotnicy, którzy pisali ręcznie, nie tylko lepiej zapamiętywali, ale również szybciej sporządzali notatki w porównaniu z osobami, które pisały na tablecie lub smartfonie, nawet gdy na tabletach używano specjalnych rysików.
Jak przebiegało badanie?
Eksperyment polegał na zaprezentowaniu dialogu kilkudziesięciu ochotnikom. W trakcie tego dialogu dwie osoby uzgadniały harmonogram na najbliższą przyszłość. Badani mieli po upływie godziny ten harmonogram odtworzyć. W międzyczasie zadawano im pytania dotyczące jego treści.
Badano również aktywność mózgów uczestników za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Dzięki tej technice można rejestrować zwiększony przepływ krwi w tych obszarach mózgu, które się w danej chwili aktywizują.
Posługujący się papierowymi notatkami wykonali zadanie (zrekonstruowanie harmonogramu) szybciej od pozostałych. Zajęło im to średnio ok. 11 min., podczas gdy użytkownikom tabletów – 14 min., a użytkownikom smartfonów – 16 min. Przy czym taka prawidłowość zachodziła bez względu na to, czym badani posługiwali się na co dzień.
U ochotników, którzy używali długopisu i papieru, bardziej aktywne były obszary mózgu związane z językiem, wizualizacją, a także hipokamp – ośrodek związane z pamięcią i przetwarzaniem informacji przestrzennych. Zdaniem naukowców, metoda analogowa również wiąże się z przetwarzaniem informacji przestrzennych, które później można zwizualizować w pamięci.
Mimo że badania dotyczyły zapamiętywania, naukowcy są przekonani, że odręczne pisanie może również wspomagać myślenie twórcze. Zachęcają więc, żeby nie porzucać pisania na papierze.