Leśne owoce – kalina koralowa
Wczesna jesień w lesie to czas dostatku. Dojrzewają owoce wielu drzew i krzewów. Zwierzęta objadają się, aby przybrać na wadze przed zimą, chociaż nie we wszystkich owocach gustują. Są takie, których pomimo ciężkich mrozów nie ruszają. Warto poznać wiedzę o leśnych owocach.
Kalina koralowa, gatunek krzewu, pospolity na terenie całego kraju z wyjątkiem Tatr. Rośnie w wilgotnych, lasach i zaroślach, zarówno w podszycie jak i na skrajach. Często w łęgach wzdłuż rzek, strumieni i nad brzegami jezior, także w grądach i rzadziej w olsach, nierzadko na brzegach śródleśnych i podleśnych torfowisk niskich. Spotykana jest też pod okapem drzewostanów mieszanych i sosnowych posadzonych na żyznych glebach.
Jest gatunkiem wskaźnikowym wysokiej wilgotności, tolerancyjnym wobec zasolenia, odpornym na zapylenie i zanieczyszczenie powietrza. W miejscach nasłonecznionych lepiej kwitnie i owocuje. Jest odporna na mróz (znosi dobrze mrozy do -25 °C) i ocienienie.
Wśród gałęzi kaliny często wiją swoje gniazda słowiki. Owoce spożywają najczęściej drozdy, rudziki (te gatunki mają udział w rozsiewaniu nasion), poza tym 20 innych gatunków ptaków. Żywią się nimi także wspinające się po pędach gryzonie. Kalina koralowa dostarcza pokarmu 17 gatunkom owadów. Korą, pędami, liśćmi i owocami żywi się 11 gatunków ssaków (m.in. nornik bury, bóbr, kuna leśna).
Jest rośliną leczniczą stosowaną głównie w leczeniu chorób kobiecych, związanych z problemami zdrowotnymi i bolesnościami w czasie menstruacji. Owoce są jadalne, choć surowe są w dużych ilościach szkodliwe dla dzieci i na ogół nie są cenione ze względów smakowych. W krajach byłego Związku Radzieckiego uprawia się jednak odmiany o owocach pozbawionych goryczy i tam mają one większe znaczenie spożywcze. Ze względu na efektowne kwiatostany, długo utrzymujące się owoce oraz intensywne przebarwianie jesienne liści – kalina jest cenioną rośliną ozdobną.
Wiosną zbiera się kwiaty, we wrześniu na krzewach kaliny pojawiają się piękne, szkarłatne owoce – kolejny surowiec lecznicy.
Kora kaliny zawiera m.in. garbniki, trójterpeny, fitosterole, sole mineralne i olejki eteryczne. Podobny skład mają owoce, które dodatkowo zawierają saponiny, będące w większych ilościach trujące. Na zawarte w owocach trujące saponiny wrażliwe są małe dzieci, także bydło i konie, przy czym objawy zatrucia występują tylko po spożyciu dużych ilości owoców.
Przetwory z kory i owoców kaliny wykazują działanie rozkurczowe na macicę i hamują niewielkie krwawienia. W związku z tym współczesna fitoterapia poleca ich stosowanie przy bolesnym miesiączkowaniu, zbyt obfitych miesiączkach, dodatkowych krwawieniach okresu przekwitania, jak również przy hemoroidach. Ze względu na zawartość garbników i właściwości antybakteryjne stanowią także sprawdzony środek na biegunkę oraz na chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy. Poza tym – ze względu na zawartość fitosteroli – obniżają poziom cholesterolu. Natomiast sok z owoców kaliny z miodem złagodzi kaszel.
Kalina koralowa – zastosowanie w kuchni
Z owoców kaliny koralowej można przyrządzić dżemy, konfitury, marmolady, a także galaretki, soki i nalewki. Owoce należy spożywać po przemrożeniu i po obróbce termicznej, gdyż wówczas tracą goryczkę i swoje trujące właściwości, wynikające z zawartości saponin. Jedzone surowe w większych ilościach mogą spowodować zatrucie, którego objawami są zawroty głowy, wymioty i utrata przytomności.
Źródło: niezalezna.pl
