Wieloletnie badania potwierdziły tezę, że na dojrzewanie układu immunologicznego niemowlęcia duży wpływ ma jego układ pokarmowy. Czynnikami wspierającymi budowanie mocnej odporności dziecka są m.in. odpowiednia dieta i skład mikrobioty jelitowej. Trzeba też wiedzieć, że pokarmem najlepiej wzmacniającym funkcjonowanie układu odpornościowego, dzięki swojej kompleksowej kompozycji, jest kobiecy pokarm.
Proces rozwoju układu odpornościowego rozpoczyna się już w brzuchu mamy i trwa do około 12. roku życia dziecka. W chwili przyjścia noworodka na świat jego układ immunologiczny nie jest zatem w pełni dojrzały i nie mając wcześniej kontaktu z wirusami i bakteriami, nie potrafi jeszcze z nimi walczyć. W pierwszych dniach i miesiącach organizm niemowlęcia wyposażony jest we własne przeciwciała IgM oraz te otrzymane od mamy poprzez jej łożysko – immunoglobuliny IgG.
Przeciwciała są kluczową składową układu odpornościowego – są niezbędne do rozpoznawania zagrożeń. Noworodek nie produkuje początkowo wystarczającej ilości własnych przeciwciał. Jak w takim razie mama powinna wspierać proces dojrzewania odporności niemowlęcia?
W budowaniu odporności dziecka bardzo ważną rolę odgrywa sposób żywienia. Wiele procesów związanych z rozwojem układu immunologicznego odbywa się właśnie w układzie pokarmowym, a w jelitach znajduje się prawie 70% komórek odpornościowych.
Najlepszym pokarmem, który umożliwia stopniowy i prawidłowy rozwój, również układu odpornościowego, jest matczyny pokarm. Zawiera on przeciwciała, które chronią niemowlę przed zagrożeniami z otoczenia, a także posiada naturalne prebiotyki, stymulujące aktywność tzw. dobrych bakterii zasiedlających układ pokarmowy dziecka i tworzących odpowiedni profil mikrobioty jelitowej.
Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia, a następnie kontynuowanie karmienia piersią wraz z wprowadzaniem pokarmów uzupełniających. Zawarte w kobiecym pokarmie składniki czynią go wyjątkowym pożywieniem. Wśród komponentów tworzących kompleksową kompozycję mleka mamy należy wymienić m.in. oligosacharydy, które stanowią kompozycję ponad 1000 różnych krótkołańcuchowych i długołańcuchowych oligosacharydów w stosunku 9:1, z czego jedynie 200 zostało do tej pory szczegółowo scharakteryzowanych, nukleotydy – element procesów metabolicznych, który wspiera produkcję przeciwciał i zwiększa działanie komórek walczących z patogenami oraz tłuszcze – długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe, ważne dla rozwoju mózgu i wzroku. Warto jednak zaznaczyć, że dopiero wszystkie te składniki razem mają szczególnie dobroczynny wpływ na rozwój dziecka, w tym m.in. jego odporności.
Układ odpornościowy, podobnie jak nerwowy, do harmonijnej pracy i rozwoju potrzebuje bodźców stymulujących, w tym m.in. odpowiedniego żywienia. Naukowcy od kilkudziesięciu lat prowadzą badania nad różnorodnością składników mleka matki, aby zrozumieć, w jaki sposób ten pokarm wspiera rozwój młodego organizmu. Nie jest to proste, ponieważ w mleku matki nie chodzi o jeden składnik, ale o całą kompozycję składników.