Ciekawostki turystyczne: zespół pałacowo-parkowy w Rogalinie
Zespół pałacowo-parkowy w Rogalinie ma szczególne znaczeniem dla kultury Polski. Jest świadectwem życia i działalności rodziny Raczyńskich na przestrzeni ponad 150 lat. Zespół cechuje integralność stylistyczna i kompozycyjna. Architektura budynków spójnie łączy cechy stylistyczne charakterystyczne dla baroku, rokoka i klasycyzmu. Pałac jest jedną z najwybitniejszych realizacji drugiej połowie XVIII w. w Polsce. W 2018 roku zespół pałacowo-parkowy został uznany za pomnik historii.
Rogalin jest położony ok. 20 km na południe od Poznania. Zespół pałacowo-parkowy znajduje się w środkowej części wsi, po południowej stronie drogi prowadzącej z Mosiny do Kórnika.
Wartość artystyczna prezentowanej w galerii obrazów kolekcji malarstwa polskiego i zagranicznego z przełomu XIX i XX wieku, z licznymi dziełami autorstwa tak znamienitych twórców, jak: Jacek Malczewski, Jan Matejko, Aleksander Gierymski, Wojciech Kossak, Józef Pankiewicz, Władysław Podkowiński, Wojciech Weiss, Olga Boznańska, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański oraz wartość przyrodnicza wyjątkowego w skali Europy skupiska pomnikowych dębów na terenie parku nadają obiektowi walor unikatowości. Bardzo dobra rozpoznawalność obiektu i jego znaczenie dla lokalnej społeczności czyni go jednym z symboli Wielkopolski.
Zespół pałacowo-ogrodowy w Rogalinie powstał w latach 1770-1776 z inicjatywy Kazimierza Raczyńskiego, pisarza wielkiego koronnego, następnie starosty generalnego Wielkopolski i marszałka nadwornego koronnego, według projektu nieznanego autora wiązanego z warszawskim kręgiem architektów saskiego pochodzenia. Architekturze rezydencji nadano cechy stylistyczne charakterystyczne dla późnego baroku i rokoka. Rokokowy ogród ozdobiono rzeźbami wykonanymi przez Augustyna Schöpsa. W latach 80. XVIII w. fundator zmodernizował rezydencję w duchu klasycyzmu.
Dzięki staraniom kolejnego właściciela – Edwarda Raczyńskiego, po 1815 r. sala balowa została przekształcona w neogotycką zbrojownię z ideową ekspozycją, w której oprócz broni zgromadzone były pamiątki narodowe. Edward był również fundatorem kościoła-mauzoleum wzniesionego w latach 1817-1820 we wschodniej części parku krajobrazowego, wzorowanego na świątyni rzymskiej Maison Carrée w Nîmes we Francji. Pierwotna, dwukondygnacyjna kaplica znajdująca się w południowym skrzydle pałacu została natomiast przebudowana ok. 1830 r. na oranżerię i bibliotekę.
W latach 90. XIX w. Edward Aleksander Raczyński i jego żona Róża z Potockich przeprowadzili modernizację wnętrz pałacowych. Do części wnętrz wprowadzono nową dekorację sztukatorską i piece kaflowe, a w dawnej reprezentacyjnej jadalni na piętrze pałacu utworzono okazałą, neorokokową bibliotekę. W 1910 r. powstał budynek galerii obrazów. Zbiór liczył pierwotnie 466 dzieł (obecnie ok. 300) i był dostępny publicznie.
Rezydencja w Rogalinie pozostała rodową siedzibą Raczyńskich do 1939 roku. W czasie II wojny światowej pałac zajmowała szkoła Hitlerjugend. Zniszczeniu uległa wówczas część wyposażenia i wystroju pałacu, m. in. neorokokowa biblioteka. Kolekcja obrazów, która tuż przed wojną została zabezpieczona w Muzeum Narodowym w Warszawie, została zrabowana przez Niemców. Po zakończeniu wojny większość obrazów odzyskano.
W 1948 r. zespół pałacowo-parkowy w Rogalinie został przekazany Muzeum Wielkopolskiemu (ob. Muzeum Narodowemu) w Poznaniu. Funkcję muzealną pełnił wówczas korpus pałacu i galeria obrazów. Pozostałe budynki przeznaczono na cele użytkowe.
W latach 80. XX w. rozpoczęto remont głównego korpusu pałacu w latach 90. odnowiono elewacje pałacu i odtworzono pierwotne schody od strony ogrodu, w skrzydle północnym udostępniono galerię obrazów członków rodziny Raczyńskich oraz tzw. Gabinet londyński Edwarda Bernarda Raczyńskiego, Prezydenta RP na uchodźstwie. Jego inicjatywą było utworzenie w 1991 r. Fundacji im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu, której przekazał prawa do rogalińskiej rezydencji i zbiorów.
W latach 2007-2009 i 2012-2015 zespół pałacowy został objęty kompleksowymi pracami remontowymi i konserwatorskimi, które pozwoliły przywrócić mu dawną świetność oraz udostępnić zwiedzającym ekspozycję wnętrz w korpusie głównym i południowym skrzydle pałacu.
Zespół pałacowy wraz z regularnym ogrodem jest otoczony parkiem krajobrazowym z pocz. XIX w., który po stronie południowej i południowo-zachodniej przechodzi w malownicze rozlewiska Warty.
Źródło: niezalezna.pl
