Szydłów położony jest na Pogórzu Szydłowskim stanowiącym formę przejściową pomiędzy Górami Świętokrzyskimi a nizinną Niecką Połaniecką. Tereny miejscowości wchodzą w skład Chmielnicko-Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Miasto położone jest ok. 40 km na południowy wschód od Kielc oraz ok. 12 km na zachód od Staszowa.
Ze względu na liczne w okolicach Szydłowa sady śliwkowe miejscowość bywa nazywana śliwkową stolicą Polski. Co roku w Szydłowie odbywa się Święto Śliwki, czyli Dni Szydłowa, podczas których prezentowane są owoce z miejscowych sadów.
Miejscowość jest punktem początkowym żółtego szlaku turystycznego prowadzącego do Widełek. Szydłów znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela.
Pierwsza wzmianka o Szydłowie pochodzi z 1191. Wieś była własnością królewską (królewszczyzna). Osada znajdowała się na odgałęzieniu nadwiślańskiego szlaku handlowego, które prowadziło ze Staszowa w stronę Chęcin, Małogoszcza oraz Przedborza. Szlak ten nabrał znaczenia w XIV wieku po zjednoczeniu Polski po rozbiciu dzielnicowym.
W 1329 r. król Władysław I Łokietek nadał Szydłowowi prawa miejskie. W połowie XIV w. król Kazimierz Wielki wzniósł tutaj warowny zamek oraz kościół pw. Świętego Władysława. Miasto zostało otoczone obronnym murem z trzema bramami: Krakowską, Opatowską i Wodną. W XV w. w Szydłowie zbierał się sąd ziemski dla okolicznej szlachty.
W 1403 Świdrygiełło otrzymał Szydłów od brata – króla Jagiełły. Od XV do XVIII wieku Szydłów był siedzibą starostwa niegrodowego. Był ważnym ośrodkiem rzemieślniczym.
Od pierwszej połowy XVII wieku następował stopniowy upadek miasta. W 1630 Szydłów został spalony przez oddział zbuntowanych wojsk najemnych. Ogromne zniszczenia przyniósł potop szwedzki oraz najazd Rakoczego. W 1655 miasto i zamek zostały zniszczone. Z 1300 mieszkańców Szydłowa ocalało zaledwie ok. 350. Liczba domów zmniejszyła się do 54 w 1663. Po tej klęsce miastu nie udało się już podźwignąć.
W czasie III wojny północnej w Szydłowie wybuchła zaraza, która zdziesiątkowała miejscową ludność. Po III rozbiorze Szydłów znalazł się w zaborze austriackim. W 1809 miasto stało się siedzibą powiatu w Księstwie Warszawskim. W 1869 Szydłów utracił prawa miejskie.
Podczas II wojny światowej Niemcy utworzyli tutaj getto, w którym przetrzymywanych było około tysiąca osób, zgładzonych później w obozach koncentracyjnych.
Szydłów został w znacznym stopniu zniszczony na skutek działań wojennych 1944–1945. W latach powojennych został odbudowany. W 1960 Szydłów liczył 1402 mieszkańców. W 1961 otwarto Muzeum Regionalne.
Zabytki:
- Średniowieczny zespół miejski, zachowane na długości 700 m mury obronne z blankami i strzelnicami z XIV w. Z trzech prowadzących do miasta bram zachowała się Brama Krakowska z XIV w., której górne kondygnacje zostały przebudowane w XVI w. w stylu renesansowym.
- Farny Kościół pw. Świętego Władysława z XIV w.
- Gotycki kościół pw. Wszystkich Świętych z przełomu XIV i XV w.
- Zamek królewski z XIV wieku, przebudowany w XVI w. Główny budynek zamku usytuowany w jego południowo-zachodniej części jest zrujnowany. Na północ od niego znajduje się tzw. Skarbczyk wzniesiony w XVI w. w miejsce obronnej baszty. Obecnie mieszczą się w nim biblioteka i muzeum regionalne (zbiory archeologiczne, historyczne i etnograficzne). Do wnętrza kompleksu prowadzi brama wjazdowa z początku XVII wieku. Mury obronne z blankami zostały zrekonstruowane w XX w.
- Ruiny kościoła i szpitala Świętego Ducha z początku XVI w. w dawnym Przedmieściu Opatowskim.
- Późnorenesansowa synagoga z XVI w. Wewnątrz znajduje się zachowany aron ha-kodesz. Obecnie w synagodze mieści się muzeum z eksponatami związanymi z kulturą żydowską. Są to m.in. przedmioty i księgi religijne.
