Weterani Armii Andersa uczczą 74. rocznicę wyzwolenia Ankony
Żołnierze 2. Korpusu Polskiego pojadą na uroczystości do Loreto i Ankony. „To dla naszych weteranów szczególna chwila wdzięczności dla kolegów, którzy pozostali we włoskiej ziemi” – mówił szef UdsKiOR Jan Józef Kasprzyk. Ankonę zdobył 18 lipca 1944 r. 2. Korpus Polski gen. Władysława Andersa. Zajęcie portu zaopatrzeniowego ułatwiło aliantom przełamanie kolejnego systemu niemieckich umocnień tzw. Linii Gotów w pobliżu rzeki Metauro.
To chwila, kiedy (weterani przyp. red.) chcą podzielić się nie tylko wspomnieniami, ale i wskazaniami, które były udziałem ich pokolenia, i które determinowały ich bój o niepodległość. Jednym z tych wskazań jest to, że trzeba czasem poświęcić wszystko, aby Polska była wolna.
– dodał szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, przypominając, że w 2015 r. urząd zorganizował obchody w Casamassima, w 2016 r. w Monte Cassino i okolicznych miejscowościach, a w 2017 r. – w Bolonii.
Teraz, w 2018 r., w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości, będziemy w Loreto i Ankonie. (...) Po raz pierwszy będzie z nami syn płk. Stanisława Wyskota Zakrzewskiego, dowódcy Ułanów Karpackich. Pułk Ułanów Karpackich wkroczył jako pierwszy do Ankony 18 lipca 1944 r. Kampania adriatycka 2. Korpusu Polskiego była jedną z najważniejszych kampanii w czasie walk o Półwysep Apeniński i – co ważne – przeprowadzoną samodzielnie przez żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich i 5. Kresowej Dywizji Piechoty. O ile szturm na Monte Cassino był operacją wykonywaną w ramach większego przedsięwzięcia alianckiego, o tyle zdobycie Ankony, bardzo ważnego punktu militarnego – bo był to port – było wyłącznie zasługą Polaków. Dowództwo alianckie zleciło zdobycie Ankony gen. Andersowi, ten podjął się tego zadania i w wyniku trwającej blisko miesiąc operacji zbrojnej nad Adriatykiem, Ankona 18 lipca 1944 r. była wolna, co umożliwiło również aliantom prowadzenie dalszych operacji na Półwyspie Apenińskim na froncie południowym.
– mówił Kasprzyk.
Dla Niemców Ankona to było „ostatnie okno na świat”, dzięki niemu docierało zaopatrzenie, sprzęt, broń i żywność. Jego utrata przesądziła o klęsce niemieckiej na tych obszarach.
Kasprzyk zauważył, że o stopniu trudności tych walk świadczy m.in. liczba zaangażowanych żołnierzy – po stronie Polski było to blisko 50 tys., ze strony niemieckiej Ankony broniła doborowa, elitarna 278. Dywizja Piechoty. Operacja była więc bardzo trudna, wymagała szybkiego działania. Na cmentarzu w Loreto pochowanych jest ponad tysiąc żołnierzy polskich, prawie tyle ile na Monte Cassino. Nekropolia znajduje się tuż obok bazyliki, miejsca kultu maryjnego, które jest celem wypraw wielu pielgrzymek z całego świata. Cmentarz w Loreto jest pod stałą opieką sióstr nazaretanek z bazyliki oraz urzędu miasta w Loreto. Polska delegacja będzie chciała podziękować im za wieloletnią opiekę i pracę na rzecz upamiętnienia polskich walk o niepodległość.
Główne uroczystości 74. rocznicy wyzwolenia Ankony odbędą się 18 lipca przy dawnej bramie tego miasta – Porta Santo Stefano, a następnie przy pomniku ku czci włoskiego ruchu oporu oraz przy pomniku Bohaterów Portu i Stoczni. Kasprzyk podkreślił, że Włosi „cieszą się z obecności weteranów, którzy wyzwalali Ankonę, czyli żołnierzy 2. Korpusu, którym zawdzięczają swoją wolność i niepodległość”.
Źródło: dzieje.pl
