Zastali Kleopatrę nieżywą na złotym łożu przyozdobionym po królewsku. Z owych dwu kobiet jedna, już martwa u stóp jej leżała, a druga, Charmiona, już osłabiona, z bólem głowy, przyozdabiała głowę Kleopatry w diadem. Ktoś się odezwał zagniewany: Tak Charmiono? To pięknie? − odpowiedziała: „Bardzo pięknie. I należy się potomkini tak mnogich królów”. I nie rzekłszy nic więcej tamże upadła koło łoża martwa – tak ostatnie chwile Kleopatry opisał Plutarch z Cheronei w „Żywocie Antoniusza”.
Kim była ta, o której nosie Pascal powiedział „gdyby był krótszy, inaczej wyglądałoby oblicze świata”?
Kleopatra VII Filopator, Kleopatra Wielka była ostatnią królową w Egipcie tzw. okresu hellenistycznego. Jej panowanie przypadło na lata 51-30 p.n.e. Żona dwóch własnych braci Ptolemeusza XIII i XIV, tego ostatniego rozkazała zamordować, kochanka Cezara, z którym miała syna Cezariona i Antoniusza, któremu urodziła trójkę dzieci: bliźnięta Aleksandra Heliosa i Kleopatrę Selene oraz syna Ptolemeusza Filadelfosa. Kleopatra prowadziła aktywną politykę, potrafiła utrzymać władzę w niespokojnym w Egipcie.
Cezar i Kleopatra
Musiała mieć w sobie sporo uroku, bo udawało jej się omotać wokół palca wielkich ówczesnego świata, choć portrety i rzeźby nie oddają tego czaru, jaki podobno roztaczała. Była go zresztą świadomo, bo przed oblicze Cezara dostała się podstępem, co opisał Plutarch:
Kleopatra wzięła z sobą jednego z swych zaufanych ludzi, Apollodora z Sycylii, wsiadła z nim do łodzi i gdy się już ściemniło, podpłynęła na niej pod pałac królewski. Nie mogąc się inaczej ukryć, weszła do skórzanego worka na pościel, ułożyła się w nim wzdłuż, po czym Apollodor zasznurował worek rzemieniem i tak go poniósł wprost do Cezara…
Kochankowie przez chwilę współrządzili Egiptem, potem Cezar wrócił do Rzymu, a Kleopatra urodziła Ptolemeusza Cezara, zwanego Cezarionem i poślubiła kolejnego brata. Królowa odwiedziła swego dawnego kochanka w Rzymie przywożąc mu syna, ale po zamordowaniu Cezara została zmuszona do opuszczenia kraju, który pogrążył się w wojnie domowej. W 42 r. p.n.e. Kleopatra przybyła, wezwana przez Marka Antoniusza, na negocjacje w Tarsie i tam rozpoczął się wielki romans wszechczasów.
Antoniusz i Kleopatra, mal. Henryk Siemiradzki, dzieło skradzione Polsce podczas II wojny światowej
Nieoceniony Plutarch znów zostawił potomnym przekaz, jak toczył się ów romans i jak Kleopatrze udało się rozkochać w sobie Antoniusza:
Kleopatra umiała pochlebstwa dzielić nie na czworo, jak mówi Platon, lecz na wielokroć: czy Antoniusz chciał poważnego działania czy żartów, stale dawała mu jakąś nową i pochlebną przyjemność i wychowywała go sobie niczym dziecko, nie opuszczając go ni dniem, ni nocą. Razem z nim grała w kości, razem piła, chodziła na polowania, przyglądała się mu w czasie ćwiczeń z bronią.
Miłość tych dwojga była na rękę Oktawianowi, który konkurował z Markiem Antoniuszem o władzę w Rzymie. Zaczął rozpuszczać plotki o zgubnym romansie, złym prowadzeniu się królowej i rozpuście na dworze egipskim. Wreszcie na wodach morskich pod Akcjum miała miejsce wielka bitwa zakończona klęską kochanków. Po 10 miesiącach Oktawian jako zwycięzca wkroczył do Egiptu. Na wieść o tym Antoniusz rzucił się na miecz, a Kleopatra prawdopodobnie zmarła od ukąszenia kobry, którą nakazała przynieść sobie w koszu.