Łazienki Królewskie w nowym blasku
Biały Dom i Wodozbiór odzyskały dawną świetność. Z nowymi ekspozycjami oraz programem edukacyjno-kulturalnym otworzą się wiosną dla zwiedzających. Zrewitalizowane zostały również historyczny ogród otaczający oba zabytki oraz relikty Oranżerii Neogotyckiej. Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską, a jego cel to zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń.
W latach 2017-2019 w Łazienkach Królewskich realizowany był projekt "Źródła przemian. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich. Konserwacja i remont Białego Domku oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie", jako kolejny etap programu rewitalizacji całego zespołu pałacowo-parkowego.
Gruntownym pracom konserwatorsko-remontowym poddane zostały dwa zabytki stojące na zachodnim krańcu Promenady Królewskiej - Biały Dom i Wodozbiór. Zrewitalizowane zostały również historyczny ogród otaczający obiekty oraz relikty Oranżerii Neogotyckiej. Celem działań było zabezpieczenie substancji zabytkowej, a także przygotowanie Białego Domu i Wodozbioru do prezentowania w nich ekspozycji muzealnych. Dzięki projektowi powstała przestrzeń do realizacji nowej oferty edukacyjno-kulturalnej.
Willa z oryginalnymi polichromiami
Biały Dom jest jednym z najbardziej unikatowych polskich zabytków XVIII-wiecznej architektury rezydencjonalnej: zachowanym niemal kompletnie wraz z dekoracją wnętrz i częścią wyposażenia. Ten niewielki, zbudowany na planie kwadratu pawilon, otoczony kanałem, powstał jako letnia willa króla Stanisława Augusta. Ostatecznie monarcha na swoją wakacyjną siedzibę wybrał rozbudowywaną łaźnię, a w Białym Domu rezydowali goście z najbliższego otoczenia władcy.
W ciągu ostatnich dwóch lat willa poddana została kompleksowym pracom konserwatorsko-remontowym. Głównym założeniem było zachowanie oryginalnej materii, wyeksponowanie jej wyjątkowej wartości artystycznej oraz przywrócenie wnętrzom historycznego wystroju. Na podstawie m.in. prac badawczych i archiwalnych kwerend zespół konserwatorów przeprowadził kompleksową konserwację i restaurację dekoracji malarskich Jana Bogumiła Plerscha i Jana Ścisły, zdobiących wnętrza Białego Domu. Odsłonięto przy tym ukryte pod warstwami współczesnych przemalowań oryginalne partie polichromii oraz fragmenty malowideł znajdujących się w sypialni, z której korzystała rodzina króla Stanisława Augusta. W obiekcie naprawiono dach, schody i strop. Odrestaurowano wnętrza, polichromie, tynki sufitów, podłogi, kominki oraz drewniane dekoracje. Konserwacji poddano elewację wraz ze zdobieniami. Pierwotny wygląd odzyskała stolarka zewnętrzna, okna i kolorystyka obiektu. Ekspozycja Białego Domu, którą goście Łazienek Królewskich obejrzą już wiosną 2020 r., obejmie m.in. kolekcję królewskich grafik z cyklu "Metamorfozy" oraz oryginalne umeblowanie z epoki ostatniego władcy Polski.
Wodozbiór otwarty po latach
Dzięki projektowi „Źródła przemian” po raz pierwszy od lat dla zwiedzających otworzy się Wodozbiór, w czasach Stanisława Augusta ceglana rotunda, przebudowana w XIX w. według projektu wzorowanego na antycznym grobowcu Cecylii Metelli przy rzymskiej Via Appia. Budynek, zwany również Rezerwuarem, który pełnił niegdyś rolę zbiornika wodnego, zasilającego w wodę sąsiednie budynki i fontanny, poddany został gruntownym pracom konserwatorsko-remontowym. W obiekcie, będącym świadectwem dawnych rozwiązań technicznych, przywrócone zostały historyczne wnętrza, z reliktami pierwotnych funkcji. Są to m.in. zrekonstruowane polichromie ścienne, urządzenia grzewcze i odsłonięta pod posadzką sieni drewniana rynna, odprowadzająca niegdyś wodę z dziedzińca.
Niezwykłą historię Wodozbioru przybliży wystawa o dawnym układzie wodnym Łazienek Królewskich. Poznać można będzie symbolikę wody wykorzystywaną przez Stanisława Herakliusza Lubomirskiego i Stanisława Augusta oraz znaczenie widowisk wodnych w budowaniu prestiżu ostatniego króla Rzeczypospolitej.
Ogród w historycznej formie
Projekt „Źródła przemian” objął również rewitalizację reliktów Oranżerii Neogotyckiej. To pozostałość po okazałym budynku, wzniesionym w pobliżu Białego Domu, przy drodze prowadzącej z Belwederu do Pałacu na Wyspie. Mury posadowione w gruncie były w złym stanie i wymagały pilnych zabiegów konserwatorskich. Przeprowadzone przy okazji badania archeologiczne pozwoliły potwierdzić funkcję obiektu, określić w przybliżeniu jego pierwotne rozmiary, zdobienia i kolorystykę.
Prace w historycznym ogrodzie otaczającym Biały Dom i Wodozbiór miały na celu przywrócenie jego historycznej formy, znanej z dokumentów, badań i ikonografii. Objęły m.in. korektę układu wysokościowego, modernizację nawierzchni i rewitalizację zieleni. Pojawiły się historyczne elementy małej architektury ogrodowej (ławki, donice), których projekty bazują na archiwalnych przekazach, głównie na akwarelach Zygmunta Vogla z 1786 r.
Źródło: mkidn.gov.pl
