Sprawdź gdzie kupisz Gazetę Polską oraz Gazetę Polską Codziennie Lista miejsc »

Pamiętnik Basi – z Syberii do Iranu i Libanu

Rękopis niezwykłego pamiętnika trafił do Archiwum IPN w lipcu 2018 r. w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci. Najbliżsi autorki – syn Christopher Bik i wnuczka Kristin Calabrese – przekazali także do zbiorów Instytutu fotografie, korespondencję i dokumenty osobiste Wandy Kociuby. "Pamiętnik Basi" to zapis dramatycznych losów Polaków z Kresów Wschodnich II RP, widzianych oczami młodej, wrażliwej dziewczyny, która opisuje deportację, pobyt na nieludzkiej ziemi i peregrynację szklakiem nadziei w ślad za armią gen. Andersa. W jej wspomnieniach groza wojny, rozpacz i żal za utraconymi wolnością i bezpieczeństwem, przeplatają się z zachwytem nad światem i egzotyką Bliskiego Wschodu.

Wanda Barbara Kociuba urodziła się 28 września 1928 r. w osadzie wojskowej Wola Piłsudskiego, nieopodal Radziwiłłowa, w powiecie dubieńskim na Wołyniu, gdzie jej ojciec Wiktor, służący w 6. Pułku Ułanów Kaniowskich, otrzymał ziemię. 10 lutego 1940 r. cała rodzina Kociubów deportowana została do obwodu archangielskiego. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski, ewakuowani z nieludzkiej ziemi, dotarli do bezpiecznej przystani w irańskim Isfahanie. Wanda nigdy nie powróciła do Polski – początkowo trafiła do Wielkiej Brytanii. Następnie, na zaproszenie sióstr ojca, rodzina Kociubów wyjechała do Stanów Zjednoczonych. W 1954 r. Wanda wyszła za mąż za Wiktora (Victora) Bika. Zmarła 31 maja 2017 r.

Archiwum IPN zaprasza na promocję wydawnictw przygotowanych na kanwie pamiętnika Wandy Barbary Kociuby z Syberii, Iranu i Libanu. Spotkanie odbędzie się 29 marca 2022, o godz. 15.00, w Centralnym Przystanku Historia IPN, przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie.

W dyskusji udział wezmą: Marzena Kruk (dyrektor AIPN), Wojciech Kujawa (redaktor wydań książkowych pamiętnika), Ewelina Oleś (odtwórczyni roli Basi), Jacek Puchalski (reżyser audiobooka) oraz Christopher Bik (syn autorki). Wyjątkowym gościem będzie Maria Gordziejko, która wraz z Wandą ewakuowana z ZSRS, znalazła schronienie w Iranie. Prowadzenie: Andrzej Urbański. 

 



Źródło: ipn.gov.pl

#Armia Andersa #deportacje #losy Polaków #nieludzka ziemia

Magdalena Łysiak