O nich warto pamiętać – polscy ekonomiści na monetach kolekcjonerskich NBP

Leon Biegeleisen – w walce o lepsze i trwalsze jutro

Był ekonomistą i nauczycielem akademickim oraz oficerem Wojska Polskiego. Studiował w Berlinie, Wiedniu oraz we Lwowie. W czasie I wojny światowej współpracował z Naczelnym Komitetem Narodowym. Po zakończeniu wojny wykładał politykę gospodarczą i ekonomię na Wolnej Wszechnicy Polskiej. Zginął podczas II wojny światowej. Zainteresowania Biegeleisena koncentrowały się głównie wokół zagadnień związanych ze spółdzielczością, administracją oraz gospodarką komunalną. Publikował także prace dotyczące kwestii agrarnych. W kwestii produkcji przemysłowej opowiadał się za aktywną polityką państwa. Popierał stopniowe prospołeczne reformy, uznając zarazem, że zarówno publiczne, jak i prywatne przedsiębiorstwa mogą działać równie efektywnie. 

Na rewersie monety znajdują się wizerunek Leona Biegeleisena oraz daty jego urodzin i śmierci. Na awersie widnieje cytat pochodzący z I tomu dzieła „Wstęp do nauki ekonomii społecznej – Teoria relatywizmu gospodarczego”.

Jego opus magnum „Wstęp do nauki ekonomii społecznej” obejmuje wiedzę z zakresu teorii poznania i metodologii nauk oraz stanowi próbę stworzenia modeli ekonomicznych. Pisał w nim:

„Jeśli kiedy, to właśnie w tej chwili, gdy przewartościowują się obok nas i u nas wszelkie wartości, burzą się i powstają nowe światy w tempie nieraz zawrotnym, oderwanie się od tego lub innego odcinka rzeczywistości i wniknięcie w podstawy poznania społeczno-ekonomicznego może przyczynić się do przyśpieszenia osiągnięcia tego, co nam wszystkim przyświeca, także i w badaniu naukowym: lepszego i trwalszego jutra”.

Jan Stanisław Lewiński - zyskał międzynarodowy rozgłos

Był ekonomistą i wykładowcą akademickim. Nauki pobierał w Antwerpii, Londynie, Berlinie oraz Brukseli. Podczas I wojny światowej pracował w jednym z instytutów przy Uniwersytecie Kolońskim. W czasach II Rzeczypospolitej wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz w Wyższej Szkole Handlowej (późniejszej SGH). Publikował nie tylko w języku ojczystym, lecz także po niemiecku i angielsku, co pomogło mu zyskać międzynarodową sławę. Zmarł tragicznie w Wilnie. Swoje prace poświęcał kwestiom teoretycznym i historii myśli ekonomicznej. Zajmował się problematyką zastosowania matematyki w ekonomii. Doceniał badania empiryczne. Wielką uwagę poświęcał zagadnieniom pieniądza i kredytu oraz ich związkowi z cenami.

W „Zasadach ekonomii politycznej” odnotował: „Teoria i rzeczywistość dają się porównać do dwóch kół zębatych, które muszą być dokładnie do siebie dopasowane. Koło teoretyczne, skonstruowane bez myśli o jego zastosowaniu, w mechanizmie naukowym nigdy sprawnie swego zadania spełniać nie będzie. Nawet największy wysiłek myśli nie przezwycięży tej trudności”. 

 
Na rewersie monety znajdują się wizerunek Jana Stanisława Lewińskiego oraz daty jego urodzin i śmierci. Na awersie widnieje cytat pochodzący z dzieła Zasady ekonomii politycznej.

Seria monet kolekcjonerskich NBP „Wielcy polscy ekonomiści” 

Seria monet kolekcjonerskich NBP „Wielcy polscy ekonomiści” została zainaugurowana w 2017 r. Jej celem było upamiętnienie wybitnych polskich specjalistów w dziedzinie ekonomii, których dorobek przyczynił się do rozwoju tej nauki. 

Serię kolekcjonerską tworzą srebrne monety o nominale 10 zł z wizerunkami zasłużonych polskich ekonomistów. Jako pierwsza została wyemitowana moneta z podobizną Mikołaja Kopernika, którego przede wszystkim znamy jako wybitnego astronoma, choć znaczący jest również jego dorobek w dziedzinie ekonomii. Na kolejnych monetach pojawiły się wizerunki m.in. Edwarda Taylora, Tadeusza Brzeskiego i Władysława Grabskiego. 

Zobacz całą serię monet kolekcjonerskich „Wielcy polscy ekonomiści”

Banknoty i monety kolekcjonerskie emitowane przez NBP

Banknoty i monety kolekcjonerskie są emitowane z myślą o kolekcjonerach i numizmatykach. Nawiązują do ważnych wydarzeń, upamiętniają wybitne postaci, autorytety i ich rolę w historii Polski.
Wartości kolekcjonerskie, w związku z ich szczególnym charakterem, różnią się od obiegowych. Monety bite są ze srebra i złota, mogą być uatrakcyjniane poprzez dodanie ozdobnych elementów, np. bursztynu, cyrkonii, szkła czy ceramiki lub przez zastosowanie technik dodatkowych, jak nadruk wykonany w technice tampondruku, druk UV, selektywne złocenie czy matowienie laserowe.
Podobnie banknoty kolekcjonerskie, wyróżniają się bogatszą symboliką wizerunków postaci i wydarzeń, kompozycją i szczegółami ikonografii, a także parametrami technicznymi i graficznymi – liczbą i formą zastosowanych zabezpieczeń przed fałszerstwami, kolorystyką, wymiarami czy technikami druku. 
Monety i banknoty kolekcjonerskie emitowane przez NBP można kupić w Oddziałach Okręgowych NBP oraz w sklepie internetowym NBP: kolekcjoner.nbp.pl.

 
Informacje dla kolekcjonerów i osób zainteresowanych numizmatyką
5 maja 2022 roku Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu dwie srebrne monety o nominale 10 zł z serii „Wielcy polscy ekonomiści” – „Jan Stanisław Lewiński” oraz „Leon Biegeleisen”.

• nominał: 10 zł
• metal: Ag 925/1000
• stempel: lustrzany
• średnica: 32,00 mm
• masa: 14,14 g
• brzeg (bok): gładki
• nakład każdej z monet: do 10 000 szt.
• Emitent: NBP 
• Na zlecenie NBP monety wyprodukowała Mennica Polska S.A.

Projektantem monety z wizerunkiem Jana Stanisława Lewińskiego jest Grzegorz Pfeifer. Monetę z wizerunkiem Leona Biegeleisena zaprojektowała Urszula Walerzak.
 

 

Źródło: NBP

#Bank centralny #NBP ##nbp