Koniec konfliktu dostawców technologii jądrowej dla Polski. Eksperci wskazują na determinację polskiego rządu
Według branżowych południowokoreańskich mediów konflikt pomiędzy dostawcami technologii dla polskich elektrowni jądrowych wkrótce zostanie zażegnany. Amerykański Westinghouse ma otrzymać wynagrodzenie za doradztwo techniczne przy budowie drugiej elektrowni jądrowej w Polsce od koreańskiego koncernu energetycznego KHNP. Eksperci zauważają determinację polskiego rządu, który zdecydował się na import reaktorów KHNP, mimo trwającego arbitrażu.
W ramach Programu Polskiej Energetyki Jądrowej planowane jest wybudowanie dwóch elektrowni jądrowych. Pierwsza z nich powstanie w oparciu o technologię amerykańskiej firmy Westinghouse na Pomorzu w Kopalinie, a druga, która jest projektem opartym na współpracy PGE i ZE PAK z koreańską firmą KHNP, w Koninie - Pątnowie w Wielkopolsce.
Wstępną umowa z Koreańczykami została podpisana w październiku 2022 roku. Zgodnie z założeniami druga elektrownia jądrowa (która ma powstać do 2035 r. na terenach graniczących z obecną elektrownia Grupy ZE PAK) ma mieć co najmniej dwa reaktory APR1400 o łącznej mocy 2800 MW i zaspokoić 12 proc. obecnego zapotrzebowania Polski na energię. Jak poinformował w połowie sierpnia br. wiceminister aktywów państwowych Karol Rabenda, „trzecia lokalizacja elektrowni atomowej jest ustalana”.
Konflikt dostawców technologii
W środę (16 sierpnia br.) zarząd spółki PGE PAK Energia Jądrowa złożył wniosek do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie wydania decyzji zasadniczej dotyczącej budowy drugiej elektrowni jądrowej w Polsce. Wniosek został złożony mimo konfliktu pomiędzy koreańskim KHNP z amerykańskim Westinghouse Electric Corp., który w zeszłym roku złożył skargę na Korea Hydro & Nuclear Power Co. (KHNP) w amerykańskim sądzie w sprawie zablokowania eksportu reaktorów do Polski. Wcześniejsze rozmowy w sprawie pozasądowego ugody nie powiodły się.
Amerykanie zarzucili koreańskiej firmie zamiar wykorzystania ich technologii dotyczącej reaktorów APR 1400 w Polsce, na której zastosowanie zgodę powinna ich zdaniem wyrazić strona amerykańska. Z kolei KHNP od początku sporu utrzymywało, że dysponuje pełnymi prawami do swojej technologii.
Porozumienie zakończy arbitraż
Jak informuje Korea Economy Daily, do porozumienia w sporze koreańskiego koncernu nuklearnego KHNP z amerykańskim Westinghouse jest już bardzo blisko. Według doniesień źródeł branżowych z Seulu, ugoda może zostać zawarta dzięki opłaceniu przez KHNP wynagrodzenia dla Westinghouse za doradztwo techniczne przy budowie elektrowni jądrowej w Polsce, przygotowywanej wspólnie z PGE i ZE PAK.
W komentarzach do tej informacji południowokoreańscy eksperci zauważają determinację polskiego rządu, który zdecydował się na import reaktorów KHNP, mimo trwającego arbitrażu.
Jeong Yong Hoon, profesor inżynierii nuklearnej w Korea Advanced Institute of Science and Technology, ocenił, że rozpoczęcie procesu administracyjnego przez Polskę „stanowi presję na Westinghouse”, który został wybrany do realizacji pierwszego projektu elektrowni jądrowej w Polsce, „aby szybko zakończył arbitraż z KHNP i współpracował przy budowie elektrowni jądrowej”.
W grudniu 2021 r. spółka Polskie Elektrownie Jądrowe wskazała nadmorską lokalizację Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo, jako preferowaną. Zgodnie z przyjętym harmonogramem budowa pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r., a w 2033 r. zostanie uruchomiony pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1–1,6 GW. Kolejne bloki mają być wdrażane co dwa–trzy lata, a cały program jądrowy zakłada budowę sześciu bloków jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 GW.
Należąca w całości do Skarbu Państwa spółka Polskie Elektrownie Jądrowe ma przygotować proces inwestycyjny i pełnić rolę inwestora w projekcie budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. PEJ będzie także odpowiadać za budowę kolejnych reaktorów o łącznej mocy zainstalowanej od ok. 6 do ok. 9 GWe w oparciu o wielkoskalowe, wodne ciśnieniowe reaktory jądrowe generacji III+ oraz ich eksploatację.
Dotychczas przeprowadzono już wstępne badania lokalizacyjne oraz powołano spółkę celową PGE PAK Energia Jądrowa, która uzyskała niezbędne zgody UOKiK. Przystąpiono także do negocjacji w zakresie umowy o studium wykonalności, umów finansowych projektu oraz na stworzeniu polsko-koreańskiej spółki, która będzie prowadziła tę inwestycję.
Druga w Polsce elektrownia jądrowa ma powstać jako wspólne przedsięwzięcie PGE PAK Energia Jądrowa oraz koreańskiego koncernu KHNP. Siłownia ma mieć co najmniej dwa reaktory APR1400 o łącznej mocy 2800 MW.
PGE PAK Energia Jądrowa, w której ZE PAK i PGE maja po 50 proc. udziałów, ma przygotować trzy elementy inwestycji: studium wykonalności, badania terenu, lokalizacji oraz ocenę oddziaływania na środowisko na potrzeby planowanej budowy elektrowni jądrowej.
Źródło: niezalezna.pl, kedglobal.com, PAP
