Program rządu to unowocześniona wersja Centralnego Okręgu Przemysłowego – powiedział dziś w Kielcach w rozmowie z PAP wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk, który wziął udział w międzynarodowej konferencji poświęconej historii i znaczeniu COP.
Seminarium naukowe „Centralny Okręg Przemysłowy – znaczenie dla regionu świętokrzyskiego i gospodarki II Rzeczypospolitej Polskiej" rozpoczęło się w środę w auli głównej Politechniki Świętokrzyskiej. Międzynarodowa konferencja to jeden z punktów obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.
- Powstanie COP to była szansa na unowocześnienie gospodarki i unowocześnienie całego państwa, na skok cywilizacyjny
– powiedział PAP Wawrzyk, który podkreślił, że w tym samym kierunku skierowana jest polityka rządu premiera Mateusza Morawieckiego.
- Podejmujemy działania na rzecz skoku technologicznego w polskiej gospodarce. Stąd tak duża uwaga przywiązywana do tradycji COP. Możemy powiedzieć, że w tej chwili jesteśmy na etapie budowy unowocześnionej wersji Centralnego Okręgu Przemysłowego
– dodał wiceminister spraw zagranicznych.
Wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek odczytała list, który do uczestników konferencji skierowała wicepremier Beata Szydło.
- W ramach COP powstały elektrownie, zakłady zbrojeniowe, lotnicze, chemiczne i wiele innych. Tak odradzała się i odbudowywała się nasza ojczyzna po 123 latach niebytu
– napisała w liście Szydło. Podkreśliła, że „wszystkie osiągnięcia COP były oparte na myśli technicznej polskich inżynierów".
- Wierzę, że wiedza i doświadczenia poprzednich pokoleń to dobro, z którego powinniśmy czerpać całymi garściami
– dodała wicepremier.
Posłanka Maria Zuba (PiS) odczytała list od marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego.
- Jubileusz stulecia odzyskania niepodległości jest źródłem patriotycznej dumy wszystkich Polaków, a zarazem doskonałą okazją do pogłębienia naszej wiedzy o tym, z jakim poświęceniem, trudem i odpowiedzialnością, a zarazem mądrością nasi przodkowie budowali własne suwerenne państwo
– czytamy m.in. w liście, w którym marszałek Sejmu podkreślił, że „do szczególnie inspirujących przykładów należy Centralny Okręg Przemysłowy".
- Jedno z najważniejszych i najbardziej ambitnych przedsięwzięć gospodarczych odrodzonej Polski. (…)Pomimo upływu osiemdziesięcioleci wciąż pozostaje wzorem jak budować silne państwo, dbać o jego rozwój ekonomiczny i pomyślny byt Polaków
– zaznaczył Kuchciński.
Budowę COP zainicjował wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski. Jego sylwetkę i dokonania przypomniała wnuczka dr Julita Maciejewicz-Ryś.
- Dziadek udowodnił, że w trudnych warunkach, z niewielkimi finansami, ale mądrze kierując inwestycjami i mądrze przygotowując te plany, można osiągnąć bardzo dużo. Tempo, w jakim np. powstawała Stalowa Wola, jest chyba nawet dzisiaj niemożliwe do powtórzenia, biorąc pod uwagę technikę, jaka była wtedy do dyspozycji, czyli łopatę, taczkę i furmankę
– podkreśliła w rozmowie z PAP wnuczka Eugeniusza Kwiatkowskiego. Dodała, że „największym skarbem II Rzeczypospolitej byli ludzie".
- Oni mieli świadomość, że budują dla siebie. Oni się z tym identyfikowali, bo pamiętali, że kiedyś Polski nie było. Wiedzieli, że jaką Polskę zbudują, taką będą miały ich dzieci
– powiedziała Maciejewicz-Ryś.
Na zakończenie seminarium w budynku rektoratu Politechniki Świętokrzyskiej otwarta zostanie wystawa „Kielecczyzna w Centralnym Okręgu Przemysłowym”, a pod pomnikiem Eugeniusza Kwiatkowskiego złożone zostaną wiązanki kwiatów.
Centralny Okręg Przemysłowy był największym przedsięwzięciem gospodarczym II RP. Obejmował 44 powiaty czterech ówczesnych województw: lwowskiego, krakowskiego, kieleckiego i lubelskiego. Jego celem była rozbudowa przemysłu ciężkiego, m.in. zbrojeniowego oraz zmniejszenie bezrobocia. W latach 1937-39 na ten cel przeznaczano ok. 60 proc. wydatków inwestycyjnych kraju; wydano 1 mld 925 mln zł.
W ramach COP powstały istniejące do dziś zakłady przemysłowe, m.in. w Rzeszowie, Mielcu, Stalowej Woli, Jaśle, Nowej Dębie, Nowej Sarzynie, Ostrowcu, Radomiu, Pionkach, Dębicy. Planowany do 1951 r. rozwój COP przerwał wybuch II wojny światowej.