Barszcz czerwony z uszkami
Pierwszym daniem wigilijnym jest czerwony barszcz z uszkami. Tradycyjny barszcz jest robiony z prawdziwych buraków czerwonych, pomijając przy tym koncentrat ze słoika. Gotowany prawdziwy barszcz zgodnie z ludowymi przekonaniami, symbolizuje urodę i długie życie.
Ryba w galarecie
Ryba jest symbolem Jezusa Chrystusa i odradzania się do życia. Polacy w tym dniu wybierają najczęściej karpia, ale można sięgać również po inne odmiany ryb. Jedząc je, zapewniamy sobie zdrowie i dostatek.
Śledzie w oleju lub w śmietanie
Śledź w tradycji ludowej symbolizuje czas postu i wyrzeczeń. Kolacja wigilijna jest postna, dlatego też wiele osób przygotowuje na nią śledzie w różnej postaci. Najpopularniejsze są śledzie w oleju i w śmietanie. Niektórzy przełamują ich smak, dodając jabłka, gruszki lub żurawinę.
Karp smażony
W wigilię na stołach króluje bardzo dużo ryby, przyjęło się również, że to właśnie karp jest rybą przeznaczoną na ten dzień. Dlaczego? Najprawdopodobniej zwyczaj ten pochodzi z czasów PRL-u. Karp jest rybą łatwą w hodowli i stosunkowo tanią, dlatego władze ludowe uznały, że najlepiej będzie właśnie nim zarybiać stawy hodowlane. A ponieważ przez to stał się najbardziej dostępny, ludzie przyzwyczaili się, że 24 grudnia jest dniem karpia.
Bigos wigilijny
Kapusta symbolizuje trwałość sił witalnych. W połączeniu z grochem i grzybami ma zapewnić szczęście, dostatek, zdrowie i ochronę przed chorobami. Nie dziwne zatem, że gospodynie tak bardzo dbają o to, by na wigilijnym stole nie zabrakło dań z kapustą.
Ryba po grecku
Bardzo ważnym daniem wigilijnym jest ryba po grecku. Danie to może być podawane na zimno lub ciepło. Nazwa tego dania niewiele ma wspólnego z Grecją, ale Polacy wprost za nim przepadają.
W skład ryby po grecku wchodzą kawałki usmażonych filetów rybnych zanurzone w sosie warzywnym.
Kutia
Kutia to tradycyjna, słodka potrawa kuchni kresowej. Jej głównymi składnikami jest mak, miód, bakalie i pszenica. Miód spożywany na wieczerzy wigilijnej miał przynosić dostatek i długie życie, orzechy to płodność i powodzenie, a pszenica dobre plony w kolejnym roku i dobrobyt materialny.
Kluski z makiem
Mak przez lata był uznawany za najważniejszy składnik kolacji wigilijnej. Jego brak miał przynosić nieszczęście i niepowodzenie w domu. Dlatego też oprócz kutii musiał być wykorzystywany również do innych dań, np. popularnych klusków z makiem. Aby zapewnić domostwu szczęście i urodzajne plony, trzeba było zjeść podczas wigilii chociaż jedną kluskę z makiem.
Pierogi z kapustą i grzybami
To jedno z wigilijnych dań, które gości na polskich stołach i bez którego nie wyobrażamy sobie świąt. Kapusta znajdująca się w pierogach ma dodać sił witalnych i dostatku. W niektórych domach pierogi z kapustą i grzybami podawane są z barszczem czerwonym zamiast uszek.
Kompot z suszu
Kompot z suszonych owoców ma dość specyficzny, jakby wędzony smak, ale idealnie nadaje się na kolację wigilijną, ponieważ doskonale wpływa na trawienie. Susz składa się zwykle z suszonych jabłek zapewniających zdrowie i miłość, śliwek odpędzających ciemne moce i gruszek, które mają przynieść długie życie.
Zupa grzybowa
Popularnym tradycyjnym daniem wigilijnym jest zupa grzybowa. W niektórych miejsach to właśnie ona podawana jest jako pierwsza potrawa (zamiast barszczu czerwonego z uszkami), w innych jest drugą obowiązkową zupą w wigilijnym menu. Jej głównym składnikiem są oczywiście grzyby, które mają zapewnić zdrowie, brak chorób i dobrobyt.
Makiełki/makówki śląskie
Makiełki przyrządzane głównie na Śląsku, to kolejne danie z makiem w roli głównej. Obecność makówek śląskich na stole ma zapewnić domownikom dobrobyt, pomyślność, szczęście i powodzenie na kolejny rok.
