Komisja Europejska przedstawiła dzisiaj na piśmie propozycje dla państw członkowskich UE, które mierzą się z niedoborem gazu. Wśród pomysłów znalazły się wspólne zakupy gazu, wprowadzenie mechanizmu ograniczenia cen na głównej europejskiej giełdzie gazu TTF, dalsze ograniczanie zużycia i mechanizm alokacji gazu dla państw członkowskich dotkniętych niedoborem tego surowca.
- Rosyjska agresja na Ukrainę ma poważne konsekwencje dla światowych i europejskich rynków energii. Działamy w jedności i dobrze przygotowaliśmy się na nadchodzącą zimę, napełniając nasze magazyny gazu, oszczędzając energię i znajdując nowych dostawców. Teraz możemy poradzić sobie z nadmiernymi i niestabilnymi cenami z większym spokojem - powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.
- Wprowadzimy tymczasowy mechanizm ograniczania zawyżonych cen na tę zimę, podczas gdy opracowujemy nowy punkt referencyjny, aby handel LNG był uczciwszy. Zapewniamy narzędzia prawne wspólnych zakupów gazu w UE, zapewniamy solidarność w zakresie bezpieczeństwa dostaw dla wszystkich państw członkowskich i negocjujemy z naszymi niezawodnymi dostawcami gazu, aby zapewnić sobie gaz po przystępnych cenach. Ale musimy też przyspieszyć inwestycje w odnawialne źródła energii i infrastrukturę. Inwestowanie więcej i szybciej w czystą transformację energetyczną jest naszą strukturalną odpowiedzią na ten kryzys energetyczny
- przekonywała szefowa KE.
Komisarz UE ds. energii Kadri Simson podkreśliła, że inwazja Rosji na Ukrainę zasadniczo zmieniła sytuację na unijnym rynku energii.
- Narzędzia i zasady, które służyły nam dotychczas, nie wystarczają już do zapewnienia bezpiecznych i przystępnych cenowo dostaw energii. Aby skutecznie poradzić sobie z tym kryzysem, musimy mieć możliwość wspólnego kupowania gazu, rozwiązać problem zbyt wysokich cen i zapewnić solidarność wśród naszych państw członkowskich w przypadku niedoborów. Kroki, które podjęliśmy do tej pory, działają - ceny i popyt spadają. Ale dzisiejsze propozycje są potrzebne, aby lepiej przygotować się na tę zimę i późniejszy okres
- oznajmiła Estonka.
W rozporządzeniu nadzwyczajnym znajdą się takie rozwiązania jak wspólne zakupy gazu, mechanizmy ograniczania cen na giełdzie TTF, nowe zasady transparentności użycia infrastruktury oraz solidarność między państwami członkowskimi, a także dalsze działania zmierzające do redukcji zużycia.
"Każde państwo członkowskie stojące w obliczu sytuacji nadzwyczajnej otrzyma gaz od innych w zamian za godziwą rekompensatę" - tak KE opisuje mechanizm solidarnościowy, wraz z którym nastąpi wzmocnienie kontroli infrastruktury gazowej.
Propozycja Komisji nie obejmuje natychmiastowego limitu cenowego na gaz, czego chce większość krajów unijnych. KE poprosiła jednak kraje członkowskie o zatwierdzenie projektu dotyczącego ustalenia tymczasowej „maksymalnej ceny dynamicznej” dla transakcji w holenderskim hubie gazowym TTF, który służy jako cena referencyjna dla europejskiego handlu gazem. Komisja określiła to jako „środek ostatniej szansy” i podkreśliła, że limit cenowy będzie musiał spełniać pewne warunki, m.in. że nie doprowadzi do wzrostu zapotrzebowania na gaz w Europie.