W ramach programu zainicjowanego we wrześniu przez Andrija Jermaka, szefa gabinetu prezydenta Ukrainy, w którym bierze udział także strona brytyjska, odnaleziono 295 ukraińskich dzieci deportowanych do Federacji Rosyjskiej. Udało się także ustalić losy 71 dzieci oddanych pod opiekę Rosjanom i wysłanych do Rosji lub relokowanych na okupowane tereny. Ponadto 242 dzieci zidentyfikowano na stronach internetowych poświęconych adopcji.
„Haniebne czyny Władimira Putina polegające na nielegalnym porywaniu, deportowaniu i indoktrynowaniu ukraińskich dzieci pokazują, jak daleko jest on w stanie posunąć się, aby zniszczyć ukraińskie rodziny oraz doprowadzić do wykorzenienia ukraińskiej tożsamości i zniszczenia przyszłości”
– oświadczyła brytyjska ministra spraw zagranicznych Yvette Copper, cytowana przez „Sunday Times”.
Szefowa dyplomacji poinformowała, że „Wielka Brytania współpracuje z rządem Ukrainy, tworząc mechanizm śledzenia, który wesprze powrót tysięcy dzieci uprowadzonych przez Rosję”.
Prezydent Ukrainy Wołodymir Zełenski poinformował w ubiegłym tygodniu, że od początku wojny Rosja wbrew woli uprowadziła 19 546 dzieci. Ponad 1600 zostało do tej pory odnalezionych.
Badacze z Uniwersytetu Yale oszacowali, że ok. 35 tys. ukraińskich dzieci uznaje się za zaginione i mogą one przebywać w Rosji lub na okupowanych przez nią terytoriach. Niektóre z nich zostały zabrane z sierocińców, inne z domów, szkół lub schronisk. Naukowcy wykazali, że na terenie Rosji działa co najmniej 130 obozów reedukacyjnych, których celem jest prorosyjska indoktrynacja. Zaś w co najmniej 39 ośrodkach dzieci od ósmego roku życia przechodzą szkolenia wojskowe, ucząc się m.in. posługiwania bronią i podstaw medycyny taktycznej.
Wielka Brytania przeznaczyła ponad 2,8 mln funtów na wsparcie działań Ukrainy, mających na celu odnalezienie, powrót i reintegrację dzieci porwanych przez Rosję.
W marcu 2023 r. Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w Hadze wydał nakazy aresztowania Putina i komisarz ds. praw dzieci w kremlowskiej administracji Marii Lwowej-Biełowej. Obojgu zarzucono popełnienie zbrodni wojennych, polegających na przyzwoleniu na przymusowe przesiedlenia do Ros
