Ok. 50 tysięcy wiernych pożegnało na placu Świętego Piotra papieża Benedykta XVI. W ceremonii pogrzebowej udział wzięli m.in. prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki. Ojciec Święty spoczął w Grotach Watykańskich, w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II.
Przed mszą na placu ustawiono prostą cyprysową trumnę, na której położona została Ewangelia. Gdy rano została wyniesiona z bazyliki Świętego Piotra rozległy się długie brawa wśród wiernych.
Była to pierwsza w historii msza, podczas której urzędujący papież pożegnał swego zmarłego emerytowanego poprzednika.
"Umocnieni darami Twojej miłości Panie, prosimy o to, aby Twój sługa Benedykt, wierny szafarz boskich tajemnic na ziemi mógł cieszyć się Twoim miłosierdziem w wiecznej chwale świętych"
- powiedział podczas ceremonii pogrzebowej Benedykta XVI papież Franciszek.
— Pope Francis (@Pontifex) January 5, 2023
Pope Francis bid an emotional farewell to his predecessor, former Pope Benedict, at his funeral in St. Peter's Square. https://t.co/wAzHMs0uDL pic.twitter.com/HDgjhhj6CI
— ABC News (@ABC) January 5, 2023
Jak przekazała Żandarmeria Watykańska, w ostatniej drodze zmarłego papieża uczestniczyło około 50 tysięcy osób.
Pope Francis presided at the funeral in St. Peter's Square for his predecessor former Pope Benedict, who died at the age of 95 https://t.co/1VWTd1dFTa pic.twitter.com/BUFEsOYIQF
— Reuters (@Reuters) January 5, 2023
Podczas mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka na placu Świętego Piotra do komunii przystąpiło tysiące wiernych. Udzielało jej kilkuset z 3700 kapłanów z całego świata, koncelebrujących mszę.
A member of the faithful is denied Holy Communion at the Funeral of Pope Benedict XVI because he wanted to receive Our Blessed Lord in the traditional manner, as was often advocated by Benedict himself; on the tongue and kneeling. pic.twitter.com/s8CWVJnE1T
— Catholic Sat (@CatholicSat) January 5, 2023
W pierwszej takiej mszy w historii udział wzięły dwie oficjalne delegacje państwowe: z Włoch i Niemiec, czyli ojczyzny Benedykta XVI. W obu przybyli szefowie państw i rządów: prezydent Włoch Sergio Mattarella i premier Giorgia Meloni oraz prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Olaf Scholz.
Większość krajów reprezentowanych była przez ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej, jednak niektórzy przywódcy postanowili pojawić się osobiście. W przypadku Polski, na ceremonii obecni byli prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki.
Prezydent RP po pogrzebie podkreślił, że Benedykt XVI był "dla Polaków z całą pewnością, właśnie zaraz po naszym ojcu świętym Janie Pawle II, taką postacią bardzo ważną w świecie Kościoła katolickiego".
Prezydent @AndrzejDuda: Przybyliśmy do Watykanu wraz z Premierem @MorawieckiM, przedstawicielami parlamentu i innymi wiernymi z Polski, by oddać hołd i podziękować Benedyktowi XVI. Jego odejście jest dla Kościoła wielką stratą.
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) January 5, 2023
W homilii Franciszek powiedział o swym poprzedniku: "Mocno przywiązani do ostatnich słów Pana i do świadectwa, które naznaczyło jego życie, chcemy jako wspólnota kościelna pójść jego śladami i powierzyć naszego brata w ręce Ojca: niech te ręce miłosierdzia znajdą jego lampę zapaloną olejem Ewangelii, którą rozkrzewiał i której był świadkiem podczas swego życia".
Papież przywołał słowa świętego Grzegorza Wielkiego do przyjaciela zawarte w "Regule pasterskiej": „Proszę cię, byś mnie wśród niebezpieczeństw tego życia podtrzymywał deską twej modlitwy, aby podniosła mnie ręka twej zasługi, ponieważ mój własny ciężar mnie pogrąża”.
"Jest to świadomość pasterza, że nie może udźwignąć sam tego, czego w rzeczywistości nigdy nie mógłby udźwignąć sam i dlatego umie powierzyć siebie na modlitwie i w trosce o powierzony mu lud"
- dodał Franciszek.
Następnie podkreślił: "To właśnie wierny Lud Boży, który zgromadzony, towarzyszy i powierza życie tego, który był jego pasterzem. Jak kobiety z Ewangelii przy grobie, jesteśmy tutaj z wonnościami wdzięczności i namaszczeniem nadziei, aby jeszcze raz okazać mu miłość, która nie ginie; chcemy to uczynić z tym samym namaszczeniem, mądrością, łagodnością i oddaniem, jakimi potrafił obdarowywać przez lata".
Final Commendation and Farewell at the Requiem Mass of Pope Benedict XVI pic.twitter.com/M1rhfFQTaV
— Sanoj Thomas (@sanojthomas_) January 5, 2023
Franciszek mówił też o modlitewnym poświęceniu się, "które kształtuje się i doskonali w milczeniu wśród rozdroży i sprzeczności, z którymi musi się zmierzyć pasterz".
On, dodał, "podobnie jak Mistrz, dźwiga na swoich barkach trudy wstawiennictwa i wyniszczenie namaszczenia za swój lud, zwłaszcza tam, gdzie dobroć musi walczyć i bracia widzą, że ich godność jest zagrożona".
"Chcemy wspólnie powiedzieć: Ojcze, w Twoje ręce powierzamy jego ducha. Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos!"
- powiedział papież.
Wśród wiernych pojawił się duży transparent z czerwonym napisem: "Santo subito" (natychmiast święty). Wezwanie to przywołuje pogrzeb św. Jana Pawła II 8 kwietnia 2005 roku, gdy również je podnoszono. Słychać też było okrzyki: "Benedykt święty", "santo subito".
Na zakończenie mszy Franciszek odprawił końcowe obrzędy pogrzebowe: pokropił trumnę wodą święconą, okadził ją kadzidłem i odmówił nad nią ostatnią modlitwę. Następnie trumna została przeniesiona w procesji do bazyliki watykańskiej.
Trumna z ciałem Benedykta XVI została złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII. Taka była wola emerytowanego papieża.
VIDEO | This was the final farewell to Pope Benedict XVI in St. Peter's Square. Pope Francis paid him a tribute and gave a final blessing of the coffin at the end of the Funeral Mass in the Vatican. pic.twitter.com/NWYnCPJFzB
— EWTN Vatican (@EWTNVatican) January 5, 2023
Ceremonia złożenia trumny miała charakter prywatny i nie była transmitowana. O zakończeniu ceremonii poinformował Watykan.