Prezydent Duda w Sejmie: Konstytucja 3 maja zapisała się jako wzorzec uniwersalnych wartości

- W dniu, w którym dziejowa przeszłość tak namacalnie spotyka się ze współczesnością, wsłuchujemy się w przesłanie naszych przodków, bo to świadectwo ich mądrości, odpowiedzialności i patriotyzmu, bo to nasze chlubne polskie i litewskie dziedzictwo, bo to wielki pomnik historii znaczący dla rozwoju europejskiej i ogólnoludzkiej cywilizacji

- mówił prezydent w poniedziałek podczas uroczystego polsko-litewskiego zgromadzenia posłów i senatorów.

Prezydent, który zacytował również fragment preambuły Konstytucji 3 maja, podkreślił, że "nasi przodkowie chcieli ugruntować wolność i obronić zagrożoną niepodległość, dlatego zdecydowali się na wielką reformę ustrojową". - Uchwalenie pierwszej w Europie i drugiej w świecie konstytucji było dowodem, że Rzeczpospolita jest w pełni sił, jest gotowa żyć i rozwijać się zgodnie z rytmem nowoczesności - mówił Andrzej Duda.

Dodał, że Rzeczpospolita, która była postrzegana przez niektórych wówczas jako "kraj peryferyjny", stała się prekursorem zmian wprowadzających nowy porządek ustrojowy i społeczny.

- Konstytucja 3 maja już na zawsze zapisała się jako wspaniały wzorzec uniwersalnych wartości, jako jedno z najważniejszych dokonań ludzkiego umysłu i dążeń do zbudowania jak najdoskonalszej wspólnoty politycznej

- podkreślił prezydent.

- Wielkim, symbolicznym wydarzeniem jest to uroczyste zgromadzenie posłów i senatorów Rzeczypospolitej Polskiej oraz posłów Republiki Litewskiej - powiedział Duda.

Zaznaczył, że z powodu epidemii zgromadzenie w Sejmie odbywa się w ograniczonym gronie. - Nawet jeśli nie fizycznie, to jesteśmy tu dzisiaj razem. Skupione są tutaj polskie i litewskie serca, nie może być inaczej, razem dajemy wyraz naszej wielowiekowej bliskości i współpracy - mówił prezydent.

- Razem Polacy i Litwini chlubimy się wielkimi dokonaniami Rzeczypospolitej Obojga Narodów, razem dzielimy dumę ze wspólnego, wspaniałego dzieła Konstytucji 3 Maja - podkreślił.

- W imieniu Polaków chcę gorąco podziękować braciom Litwinom za historyczną drogę jaką przebyliśmy idąc ramię w ramię, za sojusze w obronie naszej i waszej niepodległości, za wzajemne wspieranie się

- powiedział Andrzej Duda.

Dodał, że pierwszy rozbiór Rzeczpospolitej był strasznym wstrząsem, lecz spowodował także "wielkie patriotyczne przebudzenie". I właśnie z ruchu opartego na tym przebudzeniu - powiedział prezydent - wyrosła Konstytucja 3 maja.

- Jesteśmy dziedzicami wielkiego i w znaczącej mierze wyjątkowego dzieła: wyprzedzając o kilka miesięcy pierwszą konstytucję francuską, nasza ustawa rządowa była mądrym połączeniem idei europejskiego Oświecenia oraz naszej własnej wielowiekowej tradycji republikanizmu. Była wyrazem unikatowej kultury politycznej, która do dziś składa się na nasze duchowe DNA, na naszą tożsamość: kultury obywatelskiej wolności, której tak bardzo brakowało ówcześnie w wielu państwach zachodniej Europy, rządzonych przez absolutnych monarchów i ich biurokrację

- mówił prezydent Duda.

Wskazywał, że najważniejszym celem konstytucji było umocnienie obywatelskiej wolności i jej poszerzenie na stan mieszczański, a jednocześnie wzmocnienie rządności i sprawności państwa, aby ochronić jego niepodległość, zagrożoną przez sąsiednie imperia. Dlatego - zwracał uwagę - większe uprawnienia otrzymała władza wykonawcza, zniesione zostało liberum veto i otwarto drogę do budowy nowoczesnego narodu, a właściwie kilku współtworzących Rzeczpospolitą narodów.

Prezydent mówił, że dowodzi tego dopełniający dzieła konstytucji wydany w październiku 1791 r. akt Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów. - To piękne, symboliczne miano. Zaręczenie oznacza upewnienie, gwarancję, a jednocześnie wprost nawiązuje do aktu zaręczeń, który nieodłącznie kojarzy się z bliskością, zaufaniem i miłością dwojga osób wybierających siebie nawzajem na zawsze - dodał.

- W tym akcie zaręczenia stanowiącym istotny filar ustrojowy Rzeczypospolitej, Korona i Litwa potwierdzały swój związek i udzielały sobie nawzajem gwarancji. Akt ten wychodził naprzeciw oczekiwaniu elity politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego, by zaznaczyć równość Polaków i Litwinów w ich odnowionym państwie. Twórcy konstytucji pokazali w ten sposób umiejętność - tak potrzebną i dzisiaj - budowania jedności bez niszczenia wielości, tworzenia wspólnoty opartej na fundamencie kompromisu

- mówił Duda.

- Świętujmy jubileusz uchwalenia Konstytucji 3 maja w imię pamięci, a zarazem w imię przyszłości. Jedno bezpośrednio wiąże się z drugim. Pamięć bowiem, dumna, wierna, a także rozumiejąca, pozwala wyciągać wnioski, jest wielką siłą. Daje nam ona poczucie zakorzenienia, tożsamości oraz ugruntowaną na doświadczeniach mocną wiedzę, czego chcemy, a czego nie chcemy. Pamięć służy pomyślnej i przemyślanej przyszłości - oświadczył prezydent.

Zaznaczył, że chcemy pamiętać, że Konstytucja 3 maja i jej historyczna spuścizna to wspaniała, inspirująca opowieść, przede wszystkim o energii witalnej, o aktywizmie, o zdolności do samonaprawy, o poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne. - Jest to również opowieść o potędze wspólnoty i potędze zgody narodowej (...). Jest to zarazem opowieść o sile wolności, praworządności i demokracji - dodał.

Podczas uroczystego zgromadzenia posłów i senatorów prezydent powiedział, że "jeden z wielkich myślicieli europejskich XVIII wieku, twórca nowoczesnego konserwatyzmu Edmund Burke nazwał Konstytucję 3 Maja najczystszym dobrem publicznym, jakim kiedykolwiek obdarowano ludzkość".

- Mamy prawo do ogromnej dumy i satysfakcji, że jesteśmy depozytariuszami tego tak wspaniałego wielkiego dobra. To chluba i zaszczyt, ale także i wielkie zobowiązanie. Zobowiązanie pamięci i zobowiązanie dbałości, aby dzieło Konstytucji 3 Maja pozostało wciąż żywą skarbnicą fundamentalnych wartości, którymi powinniśmy się kierować w życiu publicznym oraz w przestrzeni międzynarodowej

- podkreślił Andrzej Duda.

- Niech będzie ono dla nas współczesnych nieustanną inspiracją pośród wyzwań XXI wieku. Tak pojmujemy ponadczasowe przesłanie Konstytucji 3 Maja, Konstytucji wolności, Konstytucji niepodległości, konstytucji solidarności ludzi i narodów - dodał prezydent. 

 

 

Źródło: PAP, niezalezna.pl

#Andrzej Duda #230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja