Dzisiaj rozpoczynamy Wielki Post. Bp Miziński: Nie zapominajmy w tym czasie o konkretnych czynach miłości
Dziś rozpoczynamy Wielki Post, okres przygotowania do świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Obrzęd posypania głów popiołem, będący elementem obchodów Środy Popielcowej, to - jak podkreśla ks. Bogdan Bartołd - bardzo czytelny znak, który przypominać ma nam o nawróceniu i pokucie.
- Wielki Post jest okazją, by znaleźć czas dla siebie na głębszą refleksję nad swoim życiem, nad podejmowanymi decyzjami. Warto zadać sobie pytanie: jakie jest miejsce w moim życiu zajmuje Bóg, czy w ogóle jest dla Niego w nim miejsce, czy podejmując różne działania, biorę pod uwagę Jego zdanie – powiedział ks. Bogdan Bartołd, proboszcz warszawskiej parafii archikatedralnej.
W Środę Popielcową nie ma obowiązku uczestniczenia w mszy św. Kościół zaleca jednak udział w eucharystii ze względu na jej pokutny charakter. W czasie mszy św. dokonuje się obrzędu posypania głów popiołem. Ryt ten pojawił się w liturgii w VII w. W 1091 r. papież Urban II wprowadził go jako obowiązujący. Z tego okresu pochodzi również regulacja, aby popiół był uzyskiwany z palm poświęconych podczas Niedzieli Palmowej poprzedniego roku.
Ks. Bartołd podkreślił, że "posypanie głów popiołem to bardzo czytelny zewnętrzny znak, który ma nam przypominać o nawróceniu i pokucie".
- Jest to także wyraz stanięcia w pokorze przed Panem i przyznania, że jesteśmy słabymi, grzesznymi ludźmi, którzy potrzebują Bożego miłosierdzia, przebaczenia i oczyszczenia
– powiedział duchowny. - Chrześcijanin wierzy, że okazanie skruchy przed Bogiem owocuje doświadczeniem bycia przyjętym takim, jakim się jest i doświadczeniem miłości, która przemienia człowieka - dodał.
Wyjaśnił, że "pokuta pozwala człowiekowi odkryć prawdę o sobie i Bogu".
- Człowiek, podejmując wysiłek związany z pewnymi wyrzeczeniami, uświadamia sobie, że tylko dzięki Bogu może być mocny, święty. To Bóg nadaje sens ludzkiej egzystencji i to On jest w centrum naszego życia, naszego funkcjonowania – powiedział proboszcz archikatedry warszawskiej.
"To nie jest wielki wysiłek"
Zgodnie z prawem kanonicznym w Środę Popielcową obowiązuje post ścisły (ilościowy), czyli ograniczenie się do spożycia trzech posiłków – dwóch lekkich i jednego do syta, oraz post jakościowy, a więc wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Post ilościowy nie obowiązuje osób do 18 lat i powyżej 60 lat, podczas gdy wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje wszystkich, którzy ukończyli 14 lat.
- Nie jest to wcale taki duży wyczyn. Warto zadać sobie pytanie: ile nieraz człowiek podejmuje wysiłku i wyrzeczenia, żeby mieć wspaniałą sylwetkę, być zdrowszym, piękniejszym – zwrócił uwagę ks. Bartołd.
Zaznaczył, że "czyny pokutne są ważny elementem w pracy duchowej nad sobą".
- Kościół to nie instytucja, ale przede wszystkim wspólnota wierzących, w której jedni są odpowiedzialni za drugich. W związku z tym człowiek może np. podejmować pokutę w celu wyproszenie potrzebnych łask innej osobie, np. w tym czasie pandemii można je ofiarować za osoby chore, cierpiące czy też za personel medyczny, który troszczy się o zakażonych, ale także za swoich bliskich – powiedział ks. Bartołd.
- Jeśli człowiek wie, że podejmowany przez niego wysiłek służy jakiemuś dobru, wówczas jest w stanie go podjąć i mu sprostać
– stwierdził ks. Bartołd.
- Ważne, żebyśmy w czasie Wielkiego Postu pomyśleli o tych, którzy są obok nas przez konkretne czyny miłości – dodał.
"Niech ten czas nie osłabi gorliwości"
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki w przesłaniu na Wielki Post zaapelował, żeby mimo trudnej sytuacji pandemicznej i obowiązujących rygorów sanitarnych, nikt nie został pozbawiony dostępu do eucharystii i innych sakramentów.
"Zachęcam duszpasterzy do gorliwej posługi w konfesjonale; do dostosowania rytmu spowiedzi do aktualnych możliwości i potrzeb wiernych oraz przepisów sanitarnych; do tworzenia wiernym możliwości uczestniczenia w rekolekcjach parafialnych i wspólnotowych czy to w formie zdalnej, czy stacjonarnej"
– napisał abp Gądecki.
"Wszystkich wiernych proszę o jak najobfitsze czerpanie z wielkopostnych praktyk, tj. postu, modlitwy i jałmużny oraz innych form pobożności, w tym nabożeństw Drogi Krzyżowej, Gorzkich Żali i innych" – zaznaczył przewodniczący KEP.
"Niech trudny czas – jaki przeżywamy już od ponad roku – nie osłabi naszej gorliwości, ale stanie się impulsem do rozwoju naszej ufności i wiary w Zmartwychwstałego Pana"
– podsumował abp Gądecki.
Nie zapominajmy o konkretnych czynach miłości
Sekretarz Generalny KEP, bp Artur Miziński zauważył, że w tym roku będziemy Wielki Post przeżywać ponownie w atmosferze ograniczeń związanych z pandemią.
- Mimo tej trudnej sytuacji zachęcam wszystkich do owocnego wykorzystania tego czasu przygotowania do świąt Zmartwychwstania Pańskiego – wskazał duchowny.
Bp Miziński zaznaczył, że w Wielkim Poście jesteśmy zaproszeni "do refleksji nad kruchością ludzkiego życia i bezwarunkową miłością Boga do człowieka" oraz do "wyciszenia się i częstszej, głębszej modlitwy, do udziału w nabożeństwach charakterystycznych dla tego okresu".
Zachęcił, aby znaleźć czas i przestrzeń na osobiste spotkanie z Bogiem.
- Modlitwa otwiera nasze serce na głos Boga, na prawdę, jaką objawia nam Bóg o sobie, o człowieku w Piśmie Świętym – zauważył bp Miziński.
Wskazał również na znaczenie nabożeństw pasyjnych i rekolekcji wielkopostnych, przypominając, że obowiązują w kościołach obostrzenia sanitarne.
- W Wielkim Poście nie zapominajmy o konkretnych czynach miłości, miłości miłosiernej wobec drugiego człowieka, wobec potrzebujących, szczególnie w tym trudnym czasie pandemii, kiedy wielu ludzi doświadcza cierpienia, opuszczenia, lęku, samotności
– powiedział bp Miziński.
- Zapraszam serdecznie wszystkich do skorzystania ze zbliżającego się czasu i owocnego przeżywania Wielkiego Postu, abyśmy z wiarą i prawdziwą nadzieją weszli w tajemnicę zmartwychwstania Pańskiego – podsumował sekretarz generalny KEP.
Idea organizowania tzw. ćwiczeń duchowych (rekolekcji) dla wiernych w parafiach, pojawiła się dopiero w encyklice Piusa XI "Mens nostra" (O znaczeniu rekolekcji zamkniętych) z 20 grudnia 1929 r. Rozszerzył ją papież Pius XII w encyklice "Mediator Dei et hominum" z 20 listopada 1947 r., zachęcając do uczestnictwa w rekolekcjach jak największej liczby świeckich.
Rekolekcje wielkopostne mogą być organizowane dla poszczególnych grup, stanów i zawodów, ale także w formie zamkniętej, np. dla maturzystów czy klas przedmaturalnych.
"Nauki powinny nawiązywać do Pisma Świętego, tradycji Kościoła, liturgii Kościoła, zasad wiary i moralności, podawanych do wierzenia przez Urząd Nauczycielski Kościoła" – wskazuje Kodeks prawa kanonicznego.
W okresie Wielkiego Postu nastrój pokuty podkreśla skromniejszy wystrój świątyni. Kolorem liturgicznym jest fiolet.
Czwarta niedziela, nazywana jest Niedzielą Laetare, i obowiązuje wówczas ornat w kolorze różowym. Nazwa tej niedzieli pochodzi od słów antyfony na wejście: "Laetare, Ierusalem: et conventum facite, omnes qui diligitis eam (Raduj się, Jerozolimo, zbierzcie się wszyscy, którzy ją kochacie). Od XVI w. tego dnia, zwanego również Niedzielą Róż, w Rzymie w bazylice Świętego Krzyża papież święcił złotą różę i wręczał ją osobie zasłużonej dla Kościoła. Zgromadzeni w świątyni wierni obdarowywali się kwiatami symbolizującymi piękno, ale też ból cierpienia.
Źródło: niezalezna.pl, pap, episkopat.pl
