Zimowe piękno Warszawy. „Nowy Świat - zima” Władysław Podkowiński
Nie jest łatwo uchwycić piękno zimowego pejzażu wielkiego miasta. Ta trudna sztuka udała się Władysławowi Podkowińskiemu w nastrojowej akwareli.
Władysław Podkowiński (ur.1866 w Warszawie, zm.1895 tamże) – malarz i ilustrator, prekursor impresjonizmu w Polsce. W wieku 4 lat stracił ojca.
Studiował w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych u Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego, następnie w Akademii Petersburskiej, po czym w latach 1889–1890 przebywał w Paryżu. Od 1890 do przedwczesnej śmierci mieszkał w Warszawie. W latach 1890–1895 zajmował pracownię w pałacu Kossakowskich przy ulicy Nowy Świat 19. Namalował tam, patrząc z okna w stronę Krakowskiego Przedmieścia, znany obraz „Ulica Nowy Świat w Warszawie w dzień letni” oraz „Nowy Świat – zima” obydwa płótna powstały w 1892 r. Od 1894 roku rysował ilustracje do warszawskiej prasy.
Jako malarz skłaniał się od czasu pobytu w Paryżu ku impresjonizmowi, zaś pod koniec życia, w wyniku przeżyć osobistych (nieuleczalna choroba) skłonił się ku symbolizmowi. Uprawiał malarstwo olejne. Malował pejzaże, sceny figuralne, portrety, obrazy symboliczne.
Jego najbardziej znanym obrazem jest głośny i szokujący „Szał uniesień”. Podkowiński był też rysownikiem, tworzącym dla warszawskich czasopism ilustrowanych. Rysował dla takich tygodników, jak „Biesiada Literacka”, „Kłosy”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Wędrowiec”. Ilustrował również książki i kalendarze.
Bezkompromisowa postawa artysty, a w jej konsekwencji niedostatki materialne doprowadziły do ciężkiej choroby płuc zakończonej przedwczesną śmiercią w wieku 29 lat. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
„Nowy Świat – zima” w historii sztuki mamy wiele przykładów, szczególnie w impresjonizmie, tworzenia obrazów z okien swoich pracowni czy mieszkań. Pokazanie wąskich nastrojowych tuneli ulic z podwyższonej perspektywy miało swój nastrój.
Zaraz po powrocie z Paryża, w styczniu 1890 roku, Władysław Podkowiński wynajmuje górny prawy belweder pałacu Kossakowskich, mieszczący się przy ulicy Nowy Świat w Warszawie (obecnie nr 19).
Na początku artystycznej kariery Władysław Podkowiński jako jeszcze rysownik, najwięcej miejsca poświęcał życiu swego rodzinnego miasta – Warszawy. Jako malarz już tematu tego prawie nie podejmował. Wyjątkiem jest jednak ulica Nowy Świat, malowana z okna jego pracowni nawiązująca do tradycji francuskich impresjonistów. Akwarela powstała w zimie, przypuszcza się, że prac z tym widokiem powstało o wiele więcej i o różnych porach roku, uległy one jednak spaleniu w czasie Powstania Warszawskiego (jak znaczna część dorobku artysty).
W dziele tym dominują chłodne kolory, tonacja biała, szara i lekko niebieska, użyta kolorystyka sprawia wrażenie zimna. Akwarela jest nieco zamglona, co jeszcze bardziej przydaje jej charakter zimowego pejzażu. Majaczące w zimowej mgle oddalone wieże kościoła św. Krzyża, przypominają, że w tej właśnie świątyni Władysław Podkowiński został ochrzczony w 1866 roku.
Źródło: niezalezna.pl
