Zdrowy uśmiech – jak zapobiegać i leczyć próchnicę zębów?

Próchnica – przyczyny powstawania

Próchnica zębów to schorzenie, które może rozwijać się przez lata. Jest to powolny i złożony proces. Próchnica to inaczej demineralizacja zęba, prowadząca do całkowitego rozpadu jego struktury. 

Pośrednich przyczyn powstawania próchnicy jest wiele, ale za bezpośrednią odpowiadają bakterie streptokoki (Streptococcus mutans), które bytują w naszej jamie ustnej, gromadząc się w płytce nazębnej. Te bakterie zdolne są do wytwarzania kwasów poprzez metabolizm cukrów pochodzenia wewnątrz- i zewnątrzustrojowego. Wytworzone kwaśne środowisko w jamie ustnej powoduje demineralizację szkliwa, pozbawiając zęby ich naturalnej ochrony. Zaburzona równowaga kwasowo-zasadowa obniża pH w jamie ustnej do wartości 5.0 i poniżej powodując demineralizację. Początkowo uszkodzeniu ulega szkliwo, zębina i twarde tkanki zęba, zaś nieleczona może sięgać głębszych partii zęba, czyli miazgi, powodując zniszczenie całej jej struktury. 

Czynniki zwiększające ryzyko powstania próchnicy:

• niewłaściwa higiena jamy ustnej – zbyt rzadkie bądź niepoprawne mycie zębów powoduje idealne warunki do rozwoju bakterii żyjących w jamie ustnej.;
• prawidłowe dbanie o zęby obejmuje nie tylko szczotkowanie, ale także nitkowanie i płukanie;
• nieprawidłowe nawyki żywieniowe – zbyt duże spożycie cukrów prostych (słodycze, słodkie napoje) dostarcza substratów dla bakterii, które wytwarzając z nich kwasy powodują spadek pH i demineralizację szkliwa;
• niewłaściwa dieta – dieta uboga w fosfor, wapń, magnez i witaminy A,D,E,C;
• zbyt rzadkie wizyty u stomatologa;
• wady zgryzu;
• kserostomia – zmniejszone wydzielanie śliny;
• obciążenia genetyczne;
• niektóre choroby – refluks żołądkowy i cukrzyca;
• przewlekłe stany zapalne w organizmie – choroby zapalne mogą przyczyniać się do powstawania stanu zapalnego w obrębie jamy ustnej.

Próchnica – objawy i leczenie

Początkowy etap próchnicy przebiega bezobjawowo. Dopiero później pojawiają się pęknięcia czy małe plamki na szkliwie, co może powodować nadwrażliwość zębów. Gdy bakterie dojdą do zębiny, pojawia się ból zęba. Inne objawy próchnicy to tkliwość przy szczotkowaniu, a także nieświeży oddech i przykry zapach z ust. Kolejnym etapem, gdy próchnica dobrze do miazgi, jest infekcja i silny ból, a także objawy towarzyszące takie jak gorączka, zaczerwienienie dziąseł i obrzęk twarzy.

Organizm jest w stanie sam leczyć próchnicę za pomocą mechanizmu produkcji śliny, która neutralizuje mikroby i rozcieńcza wydzielany kwas. W swoim składzie zawiera również jony fluorkowe, które wzmacniają zęby a ich powierzchnia jest odporniejsza. Niestety, gdy próchnica jest zaawansowana, nasz organizm sobie nie poradzi. Dodatkowo stan pogarszają złe nawyki dbania o higienę jamy ustnej, dlatego w takich przypadka ważna jest właściwa i szybka reakcja. 

Jak leczyć próchnicę? Gdy pojawiają się już ubytki w zębach spowodowane próchnicą, należy niezwłocznie zgłosić się do stomatologa. Skuteczną metodą leczenia jest wypełnienie, które zahamuje powiększanie ubytków. Natomiast w przypadku gdy do miazgi zbliżą się bakterie i pojawia się nieznośny ból niezbędne jest leczenie kanałowe.

Należy pamiętać, że nieleczona próchnica powoduje poważne konsekwencje. Zapalenie tkanek i zgorzele mogą być źródłem zakażenia organizmu i mogą powodować m.in. chorobę reumatyczną, kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia.

Jak zapobiegać próchnicy

Wiadomo, że próchnicy nie powinno się lekceważyć, a chorych już zębów nie można zostawić bez leczenia. Zapobieganie próchnicy powinno być realizowane już od wczesnych lat dziecięcych. Próchnica u dzieci i dorosłych to choroba, której można zapobiec.

Profilaktyka próchnicy

Należy pamiętać o kilku zasadach, tj.:

• zintegrowana higiena jamy ustnej – zęby należy szczotkować minimum dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Warto wzbogacić swoją higienę o stosowanie nici dentystycznych, płynów do płukania i nici dentystycznych;
• wizyty u stomatologa – w przypadku osób dorosłych wizyta kontrolna powinna odbywać się minimum raz w roku, natomiast u dzieci częściej, co 3-6 miesięcy;
• nawyki żywieniowe – nie jest łatwe całkowite wykluczenie pokarmów bogatych w cukry, natomiast warto tuż po ich zjedzeniu umyć zęby bądź przepłukać jamę ustną w celu usunięcia resztek pozostałych na zębach. Warto także nie pozwolić aby pokarm pozostawał zbyt długo w naszej buzi;
• spożywanie produktów bogatych w witaminy i składniki mineralne – dla wzmocnieniu naszych zębów ważne jest spożywanie produktów białkowych i produktów bogatych w wapń, fluor, magnez oraz witaminy A, C, D, E.

 

Źródło: portal.abczdrowie.pl, aptekagemini.pl, niezalezna.pl

#uśmiech #zdrowy uśmiech #zdrowe zęby #próchnica #próchnica zębów