Ta choroba jest główną przyczyną ślepoty. W Polsce ma ją 800 tys. osób!
Jaskra jest najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach cywilizacyjnie rozwiniętych. Dzieje się tak, ponieważ jest nierozpoznawana albo późno rozpoznawana. W Polsce choruje na nią 800 tys. osób, jednak połowa najprawdopodobniej w ogóle o tym nie wie.
Jaskra to cała grupa schorzeń charakteryzujących się postępującym uszkodzeniem nerwu wzrokowego. (...) To się przekłada na powstanie ubytków w polu widzenia, które mogą ostatecznie kończyć się ślepotą.
– mówi prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego prof. Bożena Romanowska-Dixon.
Jedną z przyczyn jaskry może podwyższone ciśnienie wewnątrz gałki ocznej, które powoduje niedokrwienie tarczy nerwu wzrokowego i zaburzenie jego odżywiania. Ale u części pacjentów z jaskrą ciśnienie wewnątrzgałkowe jest w normie lub wręcz niskie.
Wśród innych czynników mogących mieć wpływ na rozwój jaskry jest:
- krótkowzroczność,
- wiek po 35. roku życia,
- cienkie rogówki oka,
- niskie ciśnienie ogólne krwi,
- zbyt intensywnie leczone nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia gospodarki tłuszczowej w organizmie,
- zaburzenia naczyniowe,
- stres.
Jaskra zbiera żniwo
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że na świecie na jaskrę cierpi ok. 68 mln ludzi, a 7 mln jest niewidomych z jej powodu. Dlatego WHO uznała jaskrę za chorobę cywilizacyjną.
Z szacunków epidemiologicznych wynika, że w Polsce najprawdopodobniej ok. 800 tys. osób ma jaskrę, a liczba ta może być większa. Jedynie połowa z nich jest zdiagnozowana. Wiemy z danych GUS, że zdiagnozowanych jest 420 tys. przypadków jaskry u osób powyżej 15 roku życia, a musimy pamiętać, że przypadki tej choroby mogą występować i w młodszym wieku.
– powiedziała prof. Romanowska-Dixon.
Zgodnie z przewidywaniami do 2035 r. liczba osób z jaskrą w Polsce może wzrosnąć do 1,2 mln.
Jest to bardzo groźna choroba oczu, bo przebiega podstępnie. Pacjent nie zauważa początkowej utraty pola widzenia, a ta utrata jest nieodwracalna.
– ostrzega prof. Romanowska-Dixon.
Około 60 proc. przypadków jaskry jest wykrywanych przypadkowo, podczas rutynowej kontroli u okulisty. Około 70 proc. przypadków choroby jest wykrywanych zbyt późno, by uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu.
Ponad połowa chorych na jaskrę jest niezdiagnozowana, a wynika to z niewiedzy pacjentów, ale też z braku objawów, np. bólowych. Zaburzenie widzenia jest dostrzegane bardzo późno, ponieważ początkowe pogorszenie widzenia może dotyczyć tych obszarów pola widzenia, które nie są istotne dla ostrości wzroku. Poza tym centralne widzenie jest zachowane bardzo długo i może być kompensowane przez drugie oko lub ośrodkowy układ nerwowy.
– podkreśliła prof. Romanowska-Dixon.
Choroba, której początkowo nie widać
Dopiero w zaawansowanej chorobie pacjenci zauważają ubytek pola widzenia, jednak często jest już za późno, by zachować wzrok.
Rzutuje to oczywiście na jakość życia pacjentów, ich niesamodzielność, a tym samym przekłada się na ich rodziny i gospodarkę kraju.
– podkreśliła prof. Romanowska-Dixon.
W kierunku jaskry powinny się regularnie raz w roku badać m.in. osoby, które mają członka rodziny z tym schorzeniem.
Występowanie jaskry wśród najbliższych członków rodziny zwiększa ryzyko choroby nawet 8-krotnie" – powiedziała specjalistka. Badać powinny się też osoby z chorobami kardiologicznymi, po 40. roku życia, żyjące w ciągłym stresie, borykające się z bólami głowy. Zachorować może jednak każdy, dlatego raz na dwa lata każdy powinien przejść pełne badanie okulistyczne.
Leczenie jaskry
Leczenie jaskry sprowadza się do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego, co ma na celu zahamowanie progresji uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Najczęściej zaczyna się od leczenia farmakologicznego, a później można zastosować leczenie laserowe czy interwencję chirurgiczną.
W farmakologicznym leczeniu jaskry kluczowe jest stosowanie się do zaleceń lekarskich.
Tymczasem publikacje wskazują, że ponad połowa pacjentów albo przestaje stosować leki, albo ich terapia musi być modyfikowana – alarmują specjaliści.
Źródło: Niezalezna.pl, PAP
