Objawy zatrucia ołowiem
Wskaźnikiem ekspozycji na ołów jest głównie stężenie tego metalu we krwi. W ostatnich latach w Stanach Zjednoczonych ustalono nowe wartości referencyjne dla poziomu ołowiu u dzieci w wieku od 0 do 5 lat - wynoszące 3,5 mikrograma na decylitr (µg/dl), co jest obniżeniem z poprzedniej wartości 5 µg/dl. U dzieci do 6 roku życia wciąż uznaje się za bezpieczny poziom do 5 µg/dl. Niemniej jednak, eksperci podkreślają, że nie istnieje bezpieczna dawka ołowiu, a nawet niewielkie przekroczenia wartości 5 µg/dl mogą prowadzić do szkodliwych efektów toksycznych dla układu nerwowego, krwiotwórczego i immunologicznego.
Na skalę globalną, ponad 5 µg/dl ołowiu we krwi dotyczy aż jednej trzeciej dzieci. Przewlekłe narażenie na ten metal może powodować spadek zdolności intelektualnych, problemy behawioralne i trudności w uczeniu się.
Nadmierna ekspozycja na ołów negatywnie wpływa na:
- układ nerwowy,
- skórę,
- mięśnie,
- nerki
Problem ten dotyczy zwłaszcza niemowląt, u których wchłanianie ołowiu jest kilkakrotnie skuteczniejsze niż u dorosłych.
Ołów w zabawkach i kosmetykach, a nawet w winie?
W ostatnich latach wiele krajów zdołało ograniczyć ekspozycję na ołów poprzez wprowadzenie benzyny bezołowiowej i eliminację używania bieli ołowianej jako pigmentu. Niemniej jednak, eksperci podkreślają, że żaden poziom ołowiu w środowisku nie jest bezpieczny - każda ekspozycja na ten metal jest szkodliwa. W przeszłości ołów był dodawany do wina czy stosowany w kosmetykach. Do niedawna ołowiany pył i opary ołowiu zagrażały drukarzom i zecerom. Obecnie, nadal można znaleźć zabawki dla dzieci, farby i plastelinę, które zawierają ołów w składzie.
Zatrucie ołowiem uaktywnia „gen przestępcy”
Maria Jose Talayero z George Washington University wraz z zespołem badaczy przeprowadzilła przegląd 17 różnych badań na całym świecie, w tym w USA, Szkocji, Brazylii, RPA i Nowej Zelandii. Analiza ta w większości przypadków wykazała, że istnieje realny związek między wysoką ekspozycją na ołów we wczesnych latach życia, a większym ryzykiem popełnienia przestępstwa w późniejszym wieku, zarówno w okresie nastoletnim, jak i dorosłym.
Chociaż w niektórych badaniach nie znaleziono jednoznacznego związku między ekspozycją na ołów a przestępczością, w innych wykazano związek z zachowaniami aspołecznymi, ale niekoniecznie z aresztowaniami. Mimo to, naukowcy wciąż nie są pewni, czy narażenie na ołów bezpośrednio prowadzi do tego typu zachowań.
Dowody wskazują na nadmierne ryzyko zachowań przestępczych wiele lat później.
– mówi Maria Jose Talayero.
Maria Jose Talayero podkreśla, że dostępne dowody sugerują, iż istnieje wyższe ryzyko wykazania się zachowaniami przestępczymi wiele lat po narażeniu na kontakt z ołowiem. Przykładowo, w Meksyku głównym źródłem narażenia na ten metal jest stosowanie ołowiu w glazurze ceramicznej. Inne źródła to ołowiane rury, elektroniczne odpady oraz spożywanie mięsa ptaków upolowanych ołowianym śrutem.
Naukowcy zwracają również uwagę, że obserwuje się istotny spadek przestępczości w krajach, które wprowadziły restrykcje dotyczące ołowiu, co sugeruje, że narażenie na ten metal może sprzyjać zachowaniom przestępczym. Niemniej jednak, aby potwierdzić ten związek, konieczne są dalsze badania.
