Cmentarze Szczecina
Cmentarze Szczecina. Nekropolie to ważne miejsca polskiej tożsamości i pamięci narodowej. Niektóre cmentarze w Polsce są szczególne ze względu na swoje walory historyczne, ale przede wszystkim dlatego, że są to miejsca wiecznego odpoczynku wielu słynnych Polaków.
Cmentarz Centralny w Szczecinie
Nekropolia jest kolosalna, ma 172,33 ha powierzchni. Jest to największy cmentarz w Polsce, trzeci co do wielkości w Europie (Powązki mają 43 ha, Cmentarz Komunalny Północny w Warszawie 143 ha), jeden z największych na świecie. Został założony w latach 1899–1900, we wschodniej części Gumieniec. Od jego otwarcia pochowano na nim ponad 300 tysięcy zmarłych. Pochowani tutaj zostali m.in. pisarka Monika Szwaja, wokalistka Krystyna Pawlaczyk-Baśkiewicz czy sportowcy Bolesław Pachół, Zbysław Zając.
Architektura cmentarza nawiązuje do nekropolii Ohlsdorf w Hamburgu. Widać tu połączenie kilkunastu krajobrazów ogrodowych. Projektując cmentarz starano się maksymalnie upodobnić go do parku-ogrodu, a jak najdalej odejść od standardowego stłaczania „jak największej ilości grobów, na jak najmniejszej powierzchni”.
Dużą część terenu nekropolii przeznaczono na zieleńce, zbiorniki wodne, żywopłoty, szerokie aleje obsadzane szpalerami dekoracyjnych drzew. W starszej (wschodniej) części cmentarza głównym alejom nadano kolisty przebieg, dobrze wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu. Nie zapomniano o ułatwiających komunikację schodkach, drewnianych mostkach dla pieszych, a nawet punktach widokowych.
Wydano, obwarowany licznymi zakazami, regulamin cmentarza precyzujący wymagania jakie musiały spełniać stawiane tu nagrobki. Na cmentarzu znajduje się kilkadziesiąt pomników poświęconych m.in. Bohaterom Września 1939, ofiarom stalinizmu, „Tym, którzy nie powrócili z morza”, Sybirakom, Pionierom Szczecina, a także Krzyż Katyński oraz najstarszy, z czasów cmentarza garnizonowego, krzyż żeliwny upamiętniający żołnierzy poległych w wojnie francusko-pruskiej 1870-71. W pobliżu drugiej bramy pochowano potajemnie ofiary Grudnia 1970. W pobliżu cmentarza, przy ul. Mieszka I, znajduje się XIX-wieczny wiatrak holenderski zaadaptowany na sklep ogrodniczy.
Cmentarz Szczecin Dąbie
Znajduje się przy ul. Goleniowskiej, został założony w 1930 roku, ale był wyznaczony już w 1914 r. Od początku był cmentarzem komunalnym, chowano tu zarówno ewangelików jak i katolików. Położony jest w otoczeniu lasów komunalnych i terenów zabudowanych. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1923 r. W okresie II wojny światowej chowano tu zmarłych Polaków zesłanych na roboty przymusowe do Szczecina. Na cmentarzu znajduje się groby osadników polskich zmarłych w latach 1946-1948. W latach 1980-1990 cmentarz został powiększony, obecnie powierzchnia wynosi 8,3575 ha.
Źródło: niezalezna.pl
