Ciekawostki turystyczne: Zamek Ostrogskich w Warszawie
Zamek Ostrogskich (pałac Gnińskich, pałac Zamoyskich, pałac Ordynacki) – pałac znajdujący się przy ul. Tamka 41 w Warszawie. Siedziba Muzeum Fryderyka Chopina. Nazwa Zamek Ostrogskich, którą niesłusznie nosi istniejący dziś pałac, wiąże się z osobą ks. Janusza Ostrogskiego, kasztelana krakowskiego, posiadacza tych gruntów od schyłku XVI w. Janusz Ostrogski miał rozpocząć na tym miejscu budowę zamku.
Najprawdopodobniej w roku 1681 dobra te kupił podkanclerzy koronny Jan Krzysztof Gniński z zamiarem wniesienia tu własnej siedziby. Budynek według nowego projektu miała składać się z dwóch wolno stojących pawilonów, które zamierzano postawić na miejscu pawilonów gospodarczych proponowanych w pierwszej wersji projektu. Ostatecznie zrealizowano tylko pawilon północny wzniesiony na wysokim tarasie nad wąwozem ulicy Tamka. Budynek ten o formie silnie klasycyzującego baroku górował nad niską zabudową Powiśla i od razu stał się ważnym akcentem panoramy Warszawy oglądanej od strony Wisły.
Po śmierci podkanclerzego Jana Gnińskiego pałac dziedziczyli kolejno jego dwaj synowie. Na początku XVIII w. pałac użytkował ordynat Tomasz Józef Zamoyski, ale pełnoprawnym jego właścicielem stał się dopiero w roku 1721. Po nim odziedziczył pałac jego brat, ordynat Michał Zdzisław, którego synowie Jan Jakub i Andrzej odstąpili rezydencję w roku 1740 biskupowi przemyskiemu Walentemu Czapskiemu. Nazwa „Pałac Ordynacki” pochodzi z okresu władania nim przez rodzinę Zamoyskich; nazwa ta przetrwała bardzo długo.
W roku 1771 właścicielem pałacu był Jan Mikołaj Chodkiewicz, który nosił się z zamiarem jego rozbudowy.
U schyłku XVIII w. filozof i moralista Marcin Nikuta prowadził tu pensjonat dla młodzieży szlacheckiej. Na początku XIX w. pałac popadł w ruinę, a obszerne jego podziemia ciągnące się rzekomo w kierunku ulicy Książęcej, stały się siedzibą włóczęgów i szumowin wychodzących nocami na rabunek.
W 1820 posiadłość nabył na licytacji sekretarz policji Michał Gajewski, który wyrestaurował pałac i podwyższył go o piętro. Wybudował także oficyny z przeznaczeniem na koszary. W części zabudowań przypałacowych mieściło się targowisko i jatki rzeźnicze.
W czasie powstania listopadowego znajdował się w pałacu szpital wojskowy.
W roku 1858 pałac stał się siedzibą Warszawskiego Instytutu Muzycznego. Instytut ten kontynuował tradycje założonego w 1821 roku Konserwatorium Muzycznego. Uroczyste otwarcie nowej uczelni w pałacu Ordynackim odbyło się 26 stycznia 1861 roku. W Warszawskim Instytucie Muzycznym, zwanym powszechnie „konserwatorium”, wykładali m.in. Apolinary Kątski, Aleksander Michałowski, Stanisław Moniuszko, Tomasz Nidecki, Zygmunt Noskowski, Aleksander Zarzycki, a w latach późniejszych niektórzy z pierwszych wychowanków Instytutu, jak Stanisław Barcewicz czy Ignacy Paderewski.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego mieściło się tu konserwatorium i szkoła teatralna.
We wrześniu 1944 roku pałac został spalony przez Niemców.
W 1953 odbudowany pałac przekazano na siedzibę Instytutowi im. Fryderyka Chopina (późniejszemu Towarzystwu im. Fryderyka Chopina). Projektant odbudowy, Mieczysław Kuźma, przywrócił pałacowi wygląd zewnętrzny z końca XVII w., opierając się na rysunkach Tylmana z Gameren przechowywanych w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Budowla pałacowa o dwóch kondygnacjach, zbudowana na planie prostokąta, posiada ryzalit zwieńczony tympanonem. Całość wznosi się na wysokiej, warownej ceglanej platformie, tworzącej jednocześnie obszerny taras od strony wschodniej, okolony u szczytu ozdobną balustradą z piaskowca.
Po zniszczeniach wojennych odsłonięto całkowicie fasadę zachodnią, dodając zdobny w kształcie ciąg schodów, podkreślający konfigurację terenu. Wnętrza są natomiast kompozycją zupełnie nową, opartą na motywach późnego baroku, rokoka i klasycyzmu. Pałac mieści obecnie Muzeum Fryderyka Chopina oraz salę koncertową.
W pobliżu pałacu ustawiono niewielki pomnik w formie fontanny z wyobrażeniem złotej kaczki z koroną na głowie. Nawiązuje on do legendy o złotej kaczce, która miała mieszkać w podziemnym jeziorze w piwnicach budynku.
Źródło: niezalezna.pl
