Ciekawostki turystyczne: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – największy skansen w Polsce
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – pierwsze i największe pod względem liczby zgromadzonych obiektów muzeum etnograficzne w Polsce założone po drugiej wojnie światowej. Park etnograficzny zajmuje powierzchnię 38 ha. Muzeum otwarte jest przez cały rok.
Położone jest na terenie Białej Góry, części dzielnicy Wójtostwo na prawym brzegu Sanu, u podnóża Białej Góry w paśmie Gór Sanocko-Turczańskich.
Muzeum zostało założone w 1958 roku. Prezentuje kulturę ludową pogranicza na obszarze pogórzy oraz wschodniej części polskich Karpat (Bieszczady, Beskid Niski). Są to tereny, które do lat czterdziestych zamieszkane były przez kilka grup etnograficznych, z których Pogórzanie są grupą polską, Bojkowie, Łemkowie i Zamieszańcy są grupami ruskimi.
W 1961 do MBL została przeniesiona z Dąbrówki Ruskiej XVII-wieczna chałupa, ponadto dom wyrobnika dworskiego ze wsi Niebocko oraz cerkiew z 1750 roku pochodząca ze wsi Rosolin. W 1965 zaplanowano przenieść z Jaślisk do skansenu dom rodziny malarzy Bogdańskich. Skansen został otwarty dla zwiedzających 25 lipca 1966. W kolejnych latach nadal powiększano liczbę sprowadzanych obiektów do skansenu. W 1972 zaplanowano udostępnienie cerkwi Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z Grąziowej.
Pod względem ilości zgromadzonych obiektów MBL w Sanoku było od początku największym skansenem w Polsce. Oddziałem terenowym muzeum jest Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu.
Budynek administracyjny muzeum (mieszczący m.in. kasy biletowe) na terenie Skansenu, stanowi dworek Stupnickich.
Terenem działalności Muzeum jest obszar południowo-wschodniej Polski od rzeki Białej na zachodzie do granicy państwa na wschodzie, od południa teren również ogranicza granica, a od północy – zasięg występowania Rzeszowiaków i Krakowiaków wschodnich.
W zakresie zainteresowań Muzeum w Sanoku znajduje się kultura ludowa, budownictwo mieszkalne, gospodarcze, przemysłowe i sakralne wszystkich grup etnograficznych. Obiekty przenoszone do skansenu prezentują formy typowe dla wymienionych grup etnograficznych, jest to najlepszy sposób na ocalenie od zapomnienia i objęcie ochroną. W ekspozycji znajdują się cztery duże obiekty budownictwa sakralnego; kościół rzymskokatolicki z Bączala Dolnego, oraz trzy cerkwie greckokatolickie przeniesione z Rosolina, Grąziowej oraz Ropek. Wyjątkową atrakcję skansenu stanowi Galeria Ikony Karpackiej. Jest to stała ekspozycja malarstwa cerkiewnego z okresu od XVI do XIX w., obecnie jedna z najlepszych i największych w kraju.
Na terenie skansenu, na skraju terasy nadzalewowej, z której rozpościera się widok na całe miasto i przedpole Bieszczadów, znajduje się stanowisko archeologiczne. W miejscu tym znajdowała się kiedyś osada celtycka a następnie wczesnośredniowieczna.
Uzupełnieniem bogatej oferty etnograficznej jest kuchnia regionalna serwująca potrawy w gospodzie „Pod Białą Górą” na terenie parku.
Prezentacja dorobku kultury materialnej poszczególnych grup etnograficznych tj. Pogórzan, Dolinian, Łemków i Bojków eksponowana jest w oddzielnych sektorach, każda stosownie do terenu jaki kiedyś zamieszkiwała. Budownictwo pogórzańskie i doliniańskie zlokalizowane jest w niższych partiach skansenu, natomiast łemkowskie i bojkowskie na kulminacjach terenowych.
Źródło: niezalezna.pl
