Ciekawostki turystyczne: Lipnica Murowana

Lipnica Murowana otoczona jest górskimi wzniesieniami: na południu wznoszą się lesiste wzgórza – Szubienica (403 m n.p.m.) i Durkowa Góra (384 m n.p.m.), na północy Krasna Góra (585 m n.p.m.). Opasują ją dwie wsie: od zachodu Lipnica Górna, a od wschodu Lipnica Dolna, ciągnące się po obydwu brzegach Uszwicy.

Za panowania Kazimierza Wielkiego miejscowość otoczona została murami miejskimi. Miasto podupadło, ponieważ w 1370 roku matka króla Ludwika Węgierskiego królowa regentka Elżbieta Łokietkówna wydała nowy dyplom, w którym zapisano, że „widząc biedny stan miasta Lipnica, nadaje mu prawo magdeburskie, uchylając wszelkie prawa polskie i zwyczaje powszechne”.

W r. 1475 mieszczanie skarżyli się królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi, że celnicy nie szanują ich dyplomu otrzymanego od króla Władysława Łokietka; dlatego król ponowił ten zakaz pobierania jakichkolwiek ceł od towarów i rzeczy.

Miasto królewskie było ośrodkiem administracyjnym starostwa niegrodowego (obejmującego miasta: Lipnica Murowana, Królówkę, Leszczynę i Rajbrot), w powiecie sądeckim województwa krakowskiego. Przez miasto, leżące na Uszwicą, przechodził gościniec z Zakliczyna do gościńca z Bochni do Nowego Sącza.
Według średniowiecznego podania na miejscowym cmentarzu kaplicę św. Leonarda wzniósł św. Szymon z Lipnicy zakonnik bernardynów, słynny filozof oraz misjonarz do krajów wschodnich, który zmarł w Krakowie 18 lipca 1482 roku.

W roku 1500 miasto, które w większości było drewniane prawie całe spaliło się w pożarze. Z powodu pożogi król polski Zygmunt I Stary uwolnił mieszczan na lat 13 od  poborów, z wyjątkiem zwykłego cła. Mimo to miasto nie podnosiło się. 

W czasie I wojny światowej w miejscowości miały miejsce walki austriacko-rosyjskie. 11 listopada 1914 roku Lipnicę Murowaną, Rajbrot i okoliczne tereny zajęli Rosjanie przygotowując się do ataku na fortyfikacje Krakowa. Z tego okresu zachował się cmentarz wojenny nr 299 z grobami 63 żołnierzy, na którym pochowani zostali również polscy legioniści. W 1934 r. Lipnica Murowana utraciła prawa miejskie.

W czasie II wojny światowej w Lipnicy Murowanej działał 12 Pułk Piechoty regionalny oddział Armii Krajowej. Przeprowadził on 26 lipca 1944 roku Akcję Wiśnicz – atak na niemieckie więzienie, która była jedną z największych akcji uwolnienia więźniów przez polskie podziemie przeprowadzonej w czasie niemieckiej okupacji Polski. 29 października 1944 roku Niemcy przeprowadzili pacyfikację wsi wraz z pacyfikacjami okolicznych miejscowości – Lipnicy Dolnej oraz Lipnicy Górnej. Wzięło w niej udział wojsko, policja oraz kolaborujące z niemieckimi nazistami jednostki „własowców”.

Dzisiejsza Lipnica Murowana stanowi przykład zabudowy średniowiecznej osady miejskiej o charakterze targowym, zbudowanej w układzie owalnicowym wokół dość dużego (60 na 55 m) rynku. Pary ulic wychodzące z rogów rynku łączą się z ulicami obwodowymi. Parterowe domy podcieniowe w pierzejach rynku, zwrócone szczytami ku środkowi placu, zbudowano w XVIII wieku, w czasach, gdy miejscowość utraciła już swoje znaczenie. Są to głównie domy drewniane o konstrukcji zrębowej, nakryte dachami naczółkowymi, tylko niektóre częściowo murowane. Większość podcieni wspiera się na skromnie ozdobionych, drewnianych słupach. W 2003 roku kościół św. Leonarda został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Miejscowość znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Miejscowość leży na terenie Wiśnicko-Lipnickiego Parku Krajobrazowego. Położona jest malowniczo wśród zalesionych wzgórz Pogórza Wiśnickiego. Największe z nich to Paprotna (441 m n.p.m.). Do atrakcji przyrodniczych i turystycznych należą: 
- pomnik przyrody Kamienie Brodzińskiego pod jednym z wierzchołków Paprotnej, będący jedną z większych atrakcji turystycznych tej gminy położony na pograniczu miejscowości Lipnica Górna i Rajbrot, 
- ścieżka spacerowo-przyrodnicza „Kamienie Brodzińskiego” prowadząca od drogi nr 966 do grupy ostańców skalnych na Paprotnej,
- przez miejscowość przebiega niebieski szlak turystyczny prowadzący szczytami Beskidu Wyspowego i Pogórza Wiśnickiego z Tymbarku do Bochni.

 

 

Źródło: niezalezna.pl

#Lipnica Murowana