Szybka diagnoza zaburzeń rytmu serca podczas zakupów dzięki specjalnej aparaturze wbudowanej w supermarketowe wózki? To nie futurystyczna wizja rodem z filmów science-fiction, a rozwiązanie zaprezentowane podczas zjazdu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego ACNAP 2023 w Edynburgu.
Zaburzenia rytmu serca, takie jak migotanie przedsionków, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia. Ponad 40 milionów ludzi na całym świecie cierpi na migotanie przedsionków (AF), najpowszechniejsze zaburzenie rytmu serca. Migotanie przedsionków pięciokrotnie zwiększa ryzyko udaru mózgu. Udary często prowadzą do śmierci lub powodują niepełnosprawność. Wiele osób dowiaduje się o tym problemie dopiero po udarze, dlatego istnieje potrzeba programów badań przesiewowych, które umożliwią wczesne wykrycie tych zaburzeń i podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych.
Badanie SHOPS-AF przeprowadzone w Liverpoolu miało na celu zbadanie, czy umieszczenie czujników EKG w uchwytach wózków sklepowych pozwoli skutecznie identyfikować kupujących z migotaniem przedsionków.
Kupujący byli proszeni o skorzystanie z wózka wyposażonego w czujnik i trzymanie uchwytów przez co najmniej 60 sekund. Jeśli czujnik wykrywał nieregularne bicie serca, zaświecał się na czerwono, co skutkowało ręcznym sprawdzeniem tętna przez farmaceutę w sklepie. Uczestnicy badania otrzymywali wynik badania na podstawie zapisu EKG, a ci, u których stwierdzono migotanie przedsionków, byli zapraszani na wizytę u kardiologa.
Prawie dwie trzecie kupujących, do których się zwróciliśmy, chętnie korzystało z wózka, a zdecydowana większość tych, którzy odmówili, raczej się spieszyła niż obawiała się monitorowania. To pokazuje, że koncepcja jest akceptowalna dla większości osób i warto ją przetestować w większym badaniu. Zanim przeprowadzimy SHOPS-AF II, potrzebne są pewne poprawki, aby system był dokładniejszy. Na przykład posiadanie wyznaczonej pozycji na uchwycie, której można się trzymać, ponieważ ruch ręki zakłóca odczyty. Naszym celem jest znalezienie czujnika, który skróci o połowę czas potrzebny kupującym na ciągłe trzymanie uchwytu.
– powiedział autor badania, profesor Ian Jones z John Moores University w Liverpoolu.
Podczas badania 2155 osób skorzystało z wózków wyposażonych w czujniki. Zapisy EKG były dostępne dla 220 uczestników, u których zaświecił się czerwony sygnał lub stwierdzono nieregularny puls. Po ocenie zapisów EKG przez kardiologa, migotanie przedsionków potwierdzono u 59 uczestników.
Praca ta pokazuje potencjał masowych badań lekarskich prowadzonych bez zakłócania codziennej rutyny. - W ciągu dwóch miesięcy zidentyfikowaliśmy 39 pacjentów, którzy nie byli świadomi, że mają migotanie przedsionków. To 39 osób z większym ryzykiem udaru, które umówiono na wizytę u kardiologa.
– tłumaczy profesor Ian Jones z John Moores.
Eksperci wskazują, że metoda wykorzystująca czujniki EKG w supermarketowych wózkach może być obiecująca, ale wymaga dalszych doskonaleniu. W celu zwiększenia dokładności, konieczne są pewne poprawki techniczne. Jednak idea badania rytmu serca podczas codziennych zakupów może przyczynić się do zapobiegania udarom i ratowania życia. Kluczowe znaczenie ma również zapewnienie natychmiastowego dostępu do personelu medycznego, który może wyjaśnić wyniki i skierować pacjentów na dalsze badania oraz w razie potrzeby przepisać leki.