- Niemal 60 proc. pacjentów z astmą ciężką nie uzyskuje kontroli choroby, co może zagrażać ich życiu.
- Astma ciężka aż 8-krotnie zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu.
- W Polsce tylko jedna dziesiąta chorych na astmę ciężką otrzymuje leki biologiczne.
- Leki biologiczne są bardzo skuteczne w leczeniu astmy ciężkiej i mogą poprawić jakość życia pacjentów.
- W celu zwiększenia liczby pacjentów z astmą ciężką leczonych biologicznie konieczna jest edukacja lekarzy i pacjentów, a także wprowadzenie zmian systemowych i organizacyjnych.
Program leczenia astmy w Polsce
W Polsce od ponad 10 lat istnieje program lekowy, który umożliwia chorym na astmę ciężką korzystanie z finansowanych leków biologicznych.
Jest on wielkim osiągnieciem, bo umożliwia pacjentom z najcięższymi postaciami astmy oskrzelowej dostęp do nowoczesnych terapii, praktycznie zgodnie ze standardami międzynarodowymi GINA (Globalna Inicjatywa na rzecz Astmy)
– mówi Prof. Maciej Kupczyk, prezes Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
Chorzy na astmę ciężką, korzystając z tego programu, mogą być leczeni jednym z czterech leków biologicznych, w zależności od mechanizmu leżącego u podłoża ich choroby.
Tymi lekami leczeni są pacjenci uczestniczący w programie:
- omalizumab (astma alergiczną i uczulenie na całoroczne alergeny),
- mepolizumab (astma eozynofilowa),
- benralizumab (astma eozynofilowa)
- dupilumab (astma, w której podłożem jest reakcja atopowa Th2-zależna).
Profesor Kupczyk zastrzega, że obecnie brakuje na tej liście już tylko jednego z leków, wprowadzonego do standardów GINA w 2022 r.
Astma ciężka
Astma ciężka stanowi znaczne obciążenie dla pacjentów, ich rodzin oraz systemu opieki zdrowotnej. Eksperci podkreślają, że astmę ciężką można podejrzewać u pacjentów, u których nie osiąga się zadowalającej kontroli, mimo stosowania wysokich dawek leków wziewnych. Ci pacjenci często doświadczają zaostrzeń choroby, wymagają nagłych wizyt u lekarza, korzystają z pomocy pogotowia ratunkowego i często trafiają na oddziały ratunkowe szpitali.
Dane statystyczne wskazują, że pomimo stanowienia około 5 proc. wszystkich przypadków astmy, pacjenci z astmą ciężką generują większość kosztów związanych z tą chorobą. Ponadto, astma ciężka, gdy jest nieoptymalnie leczona, zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu aż o osiem razy.
Kluczowe dla skutecznego leczenia jest wczesne rozpoznawanie ciężkich postaci astmy i wdrażanie optymalnego leczenia, zarówno z punktu widzenia zdrowia pacjenta, jak i ekonomii. Pacjenci z astmą ciężką często otrzymują nieprawidłowe leczenie sterydami doustnymi, co wiąże się z poważnymi powikłaniami, takimi jak choroba zakrzepowo-zatorowa, osteoporoza czy cukrzyca posterydowa.
Astma ciężka źle leczona?
W celu poprawy sytuacji, eksperci postulują edukację lekarzy i pacjentów na temat astmy ciężkiej, zwiększenie dostępu do terapii biologicznych oraz wprowadzenie zmian organizacyjnych w systemie opieki zdrowotnej. W raporcie „Życie z astmą ciężką. Punkt widzenia pacjenta i lekarza” podkreślono, że potrzebna jest edukacja lekarzy z zakresu astmatologii, zwłaszcza lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, którzy często nie są zaznajomieni z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi leczenia astmy. Wskazano również na potrzebę wprowadzenia zmian systemowych, takich jak poprawa wyceny świadczeń związanych z programem lekowym, aby ośrodki prowadzące program mogły pokryć swoje rzeczywiste koszty.
Eksperci podkreślają, że inwestycje w edukację, dostęp do skutecznych terapii i zmiany systemowe są kluczowe dla poprawy opieki nad pacjentami z astmą ciężką, co przyczyni się zarówno do poprawy jakości życia chorych, jak i do obniżenia kosztów leczenia tej choroby.
Podsumowanie:
W Polsce program lekowy dla chorych na astmę ciężką istnieje od ponad 10 lat. W programie finansowanych jest 4 leków biologicznych, które działają na różne mechanizmy leżące u podłoża astmy ciężkiej.
Pacjenci z astmą ciężką często są nieprawidłowo leczeni sterydami systemowymi, które mogą prowadzić do poważnych powikłań. Wczesne rozpoznanie astmy ciężkiej i włączenie odpowiedniego leczenia biologicznego może znacznie poprawić stan zdrowia i jakość życia pacjentów.
