Niemal 60 proc. pacjentów cierpiących na astmę ciężką nie osiąga kontrolowanego stanu choroby, co niesie ze sobą poważne zagrożenie dla ich życia. Alergolodzy ostrzegają, że astma ciężka może nawet ośmiokrotnie zwiększać ryzyko przedwczesnego zgonu.
W Polsce od ponad 10 lat istnieje program lekowy, który umożliwia chorym na astmę ciężką korzystanie z finansowanych leków biologicznych.
Jest on wielkim osiągnieciem, bo umożliwia pacjentom z najcięższymi postaciami astmy oskrzelowej dostęp do nowoczesnych terapii, praktycznie zgodnie ze standardami międzynarodowymi GINA (Globalna Inicjatywa na rzecz Astmy)
Chorzy na astmę ciężką, korzystając z tego programu, mogą być leczeni jednym z czterech leków biologicznych, w zależności od mechanizmu leżącego u podłoża ich choroby.
Profesor Kupczyk zastrzega, że obecnie brakuje na tej liście już tylko jednego z leków, wprowadzonego do standardów GINA w 2022 r.
Astma ciężka stanowi znaczne obciążenie dla pacjentów, ich rodzin oraz systemu opieki zdrowotnej. Eksperci podkreślają, że astmę ciężką można podejrzewać u pacjentów, u których nie osiąga się zadowalającej kontroli, mimo stosowania wysokich dawek leków wziewnych. Ci pacjenci często doświadczają zaostrzeń choroby, wymagają nagłych wizyt u lekarza, korzystają z pomocy pogotowia ratunkowego i często trafiają na oddziały ratunkowe szpitali.
Dane statystyczne wskazują, że pomimo stanowienia około 5 proc. wszystkich przypadków astmy, pacjenci z astmą ciężką generują większość kosztów związanych z tą chorobą. Ponadto, astma ciężka, gdy jest nieoptymalnie leczona, zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu aż o osiem razy.
Kluczowe dla skutecznego leczenia jest wczesne rozpoznawanie ciężkich postaci astmy i wdrażanie optymalnego leczenia, zarówno z punktu widzenia zdrowia pacjenta, jak i ekonomii. Pacjenci z astmą ciężką często otrzymują nieprawidłowe leczenie sterydami doustnymi, co wiąże się z poważnymi powikłaniami, takimi jak choroba zakrzepowo-zatorowa, osteoporoza czy cukrzyca posterydowa.
W celu poprawy sytuacji, eksperci postulują edukację lekarzy i pacjentów na temat astmy ciężkiej, zwiększenie dostępu do terapii biologicznych oraz wprowadzenie zmian organizacyjnych w systemie opieki zdrowotnej. W raporcie „Życie z astmą ciężką. Punkt widzenia pacjenta i lekarza” podkreślono, że potrzebna jest edukacja lekarzy z zakresu astmatologii, zwłaszcza lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, którzy często nie są zaznajomieni z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi leczenia astmy. Wskazano również na potrzebę wprowadzenia zmian systemowych, takich jak poprawa wyceny świadczeń związanych z programem lekowym, aby ośrodki prowadzące program mogły pokryć swoje rzeczywiste koszty.
Eksperci podkreślają, że inwestycje w edukację, dostęp do skutecznych terapii i zmiany systemowe są kluczowe dla poprawy opieki nad pacjentami z astmą ciężką, co przyczyni się zarówno do poprawy jakości życia chorych, jak i do obniżenia kosztów leczenia tej choroby.
Podsumowanie:
W Polsce program lekowy dla chorych na astmę ciężką istnieje od ponad 10 lat. W programie finansowanych jest 4 leków biologicznych, które działają na różne mechanizmy leżące u podłoża astmy ciężkiej.
Pacjenci z astmą ciężką często są nieprawidłowo leczeni sterydami systemowymi, które mogą prowadzić do poważnych powikłań. Wczesne rozpoznanie astmy ciężkiej i włączenie odpowiedniego leczenia biologicznego może znacznie poprawić stan zdrowia i jakość życia pacjentów.