Szczepionka przeciwko półpaścowi może mieć potencjał ochrony przed demencją, jak informuje czasopismo "medRxiv". Naukowcy przekonują, że osoby, które otrzymały szczepionkę w wieku 70 lat, wydają się być mniej narażone na demencję przez co najmniej siedem lat.
Wiele dowodów wskazuje na to, że infekcje wirusowe mogą zwiększać ryzyko wystąpienia demencji, która wpływa na zdolność zapamiętywania, myślenia i podejmowania decyzji. Liczba osób cierpiących na demencję na całym świecie przekroczyła już 50 milionów, a do 2050 roku może sięgnąć 150 milionów. Wirusy z rodziny Herpesviridae, takie jak wirus ospy wietrznej i półpaśca, są również podejrzewane o związek z demencją.
Po zakażeniu organizmu, wirusy ospy wietrznej i półpaśca mogą ukrywać się w określonych komórkach nerwowych przez wiele lat, pozostając w stanie uśpienia i kontrolowane przez układ odpornościowy. W późniejszym życiu, gdy odporność osłabia się, wirus może się aktywować, powodując wystąpienie półpaśca - bolesnej i plamistej wysypki, zazwyczaj po jednej stronie ciała lub twarzy.
Poprzednie badania wykazały niższe ryzyko demencji u osób, które zostały zaszczepione przeciwko półpaścowi (za pomocą szczepionki Zostavax) w porównaniu z osobami nieszczepionymi. Jednak te badania często zakładały, że wszelkie różnice w ryzyku demencji wynikają wyłącznie z faktu szczepienia. W rzeczywistości inne czynniki, takie jak dieta czy regularna aktywność fizyczna, również odgrywają rolę, co utrudnia ocenę samego wpływu szczepień na ryzyko wystąpienia choroby.
W nowym badaniu przeprowadzonym przez naukowców ze Stanford University, aby rozwiązać ten problem, przeanalizowano dokumentację medyczną osób powyżej 70 roku życia zamieszkujących Walię w momencie wprowadzania szczepionki Zostavax we wrześniu 2013 roku. Osoby urodzone po 2 września 1933 roku kwalifikowały się do szczepienia, podczas gdy osoby urodzone wcześniej nie spełniały kryteriów.
Autorzy badania wykazali, że około 50% osób urodzonych w roku po dacie granicznej kwalifikowalności otrzymało szczepionkę podczas jej wprowadzania, a osoby, które kwalifikowały się do szczepienia, miały niższe ryzyko zachorowania na półpasiec niż osoby, które nie kwalifikowały się do szczepienia.
Następnie porównano częstość występowania demencji u osób urodzonych w roku przed datą graniczną z osobami urodzonymi około roku później, w ciągu siedmiu lat od szczepienia. Analiza objęła ponad 56 tysięcy osób.
Okazało się, że osoby, które kwalifikowały się do szczepienia, miały o 8,5% mniejsze ryzyko zdiagnozowania demencji w okresie obserwacji w porównaniu z osobami, które nie kwalifikowały się do szczepienia. Dodatkowa analiza wskazała, że osoby, które kwalifikowały się i faktycznie zostały zaszczepione, miały o około 20% mniejsze ryzyko zdiagnozowania demencji w porównaniu z grupą, która nie kwalifikowała się do szczepienia. Okazało się również, że szczepionka wydaje się działać znacznie skuteczniej u kobiet, redukując ryzyko demencji u kobiet o około 30% i u mężczyzn o około 10%.
Nie jest jasne, czy samo szczepienie zmniejsza ryzyko demencji, czy też zmniejsza ryzyko wystąpienia półpaśca, który jest podejrzewany o wpływ na demencję.
Eksperci omawiający wyniki badania zwracają uwagę, że autorzy nie porównali bezpośrednio wskaźników demencji między osobami kwalifikującymi się i zaszczepionymi a osobami kwalifikującymi się, ale niezaszczepionymi.