W sobotnie południe w warszawskim Ogrodzie Saskim z udziałem pary prezydenckiej Andrzeja Dudy oraz Agaty Kornhauser-Dudy rozpoczęła się jedenasta edycja akcji Narodowe Czytanie. Tegoroczną lekturą są "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza.
W Narodowym Czytaniu 2022 w Ogrodzie Saskim występują aktorzy Beata Fido, Angelika Kurowska, Lucyna Malec, Joanna Pach-Żbikowska oraz Piotr Bajtlik, Jarosław Gajewski, Krzysztof Kwiatkowski, Andrzej Mastalerz, Michał Mikołajczak, Józef Pawłowski, Stefan Pawłowski, Marcin Przybylski, Krzysztof Szczepaniak i Rafał Zawierucha. Za reżyserię widowiska odpowiada Janusz Kukuła - główny reżyser Teatru Polskiego Radia. Opracowania tekstu dokonała Aleksandra Głogowska.
Do tegorocznej odsłony Narodowego Czytania, podczas której muzyka będzie ilustrowała oraz uzupełniała teksty literackie, zaproszono Trzy Dni Później – polską grupę muzyczną stworzoną przez Joannę Piwowar, Martę Groffik-Perchel i Martę Piwowar, którym towarzyszyć będą Paweł Odorowicz (altówka) i Maciej Zakrzewski (instrumenty elektroniczne), a także gitarzystę i kompozytora Janusza Strobla oraz multiinstrumentalistę i perkusistę Wojciecha "Malinę" Kowalewskiego.
W piątek, w przeddzień 11. odsłony Narodowego Czytania, Małżonka Prezydenta odwiedziła Bibliotekę Narodową, gdzie można obejrzeć okolicznościową wystawę „Ballady i romanse Adama Mickiewicza – inspiracje i recepcja„.
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) September 3, 2022
📖 https://t.co/34XKBXfpe0 pic.twitter.com/T790cCKG4T
"Ballady i romanse" Adama Mickiewicza zostały wydane w Wilnie w 1822 r. Opublikowanie 14 utworów uważany jest za symboliczny początek romantyzmu. Tomik ballad dzisiaj uznany za klasykę literatury, 200 lat temu był przewrotem w myśleniu i w oświeceniowym postrzeganiu świata. Utwory pełne grozy i humoru zostały zaadresowane do wszystkich, całego społeczeństwa. Dzieło odnosi się do wrażliwości i sentymentów odbiorcy, a jednocześnie nawiązuje do ludowej wyobraźni.
Inaugurując akcję Narodowego Czytania prezydent ocenił, że dla Polski i Polaków epoka romantyzmu ma szczególne znaczenie.
Romantyzm, przede wszystkim ten Mickiewiczowski, narodził się, gdy Polska nie była wolna, nie miała swojej państwowości
- mówił Duda.
Poczucie potrzeby wolności i jej odzyskania, poczucie niezrozumienia w relacji pomiędzy Polską a innymi państwami i narodami, wewnętrzne idealizowanie ojczyzny (...) miało u nas szczególny wymiar i znalazło swój wyraz w poezji Adama Mickiewicza
- powiedział prezydent.
Mickiewicz - mówił Duda - był poetą wspólnotowym. "Dzisiaj to poeta nasz, naszych sąsiadów Litwinów, Białorusinów, w części Ukraińców. Jesteśmy przesiąknięci tym samym duchem". Prezydent dodał, że Mickiewicz i epoka romantyzmu budowali postawy Polaków na następne stulecia.
Za wolność naszą i waszą - to romantyczne hasło obowiązujące do dzisiaj, kiedy popatrzymy na to, co dzieje się za naszą wschodnią granicą, na Ukrainie.
Wskazywał, że Ukraińcy walczą o swoją wolność i niepodległość, a Polacy od miesięcy wspierają swoich sąsiadów.
To jest właśnie postawa romantyczna: bezinteresowne poświęcenie się dla idei, bez zastanowienia się jakie będą moje konsekwencje, czy ja coś na tym stracę.
Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 r. Została zainicjowana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 r. w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji czytano kolejno: "Trylogię" Henryka Sienkiewicza oraz "Lalkę" Bolesława Prusa; w 2016 roku "„Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, a w 2017 r. lekturą Narodowego Czytania było "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. W 2019 r. lekturami było osiem najważniejszych polskich nowel, między innymi autorstwa Stefana Żeromskiego, Bolesława Prusa, Marii Konopnickiej i Bruno Schulza. W 2020 r., w warunkach obostrzeń epidemicznych, czytano "Balladynę" Juliusza Słowackiego. W ubiegłym roku lekturą była natomiast "Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej.