Kolki niemowlęce to zmora każdego rodzica nowonarodzonego dziecka. Smutek, strach, bezsilność towarzyszy rodzicom niemowlaka, który niemal każdego dnia zanosi się przeraźliwym płaczem. Czy każdy płacz oznacza kolki? Czy może przyczyną dyskomfortu jest zwykły ból brzuszka albo głód? Odpowiedzi w naszym tekście.
Kolka u noworodka to najprawdopodobniej wynik niedojrzałego układu pokarmowego, choć przypuszcza się, że przyczyn może być o wiele więcej.
Układ pokarmowy, który dopiero się rozwija może mieć kłopot z:
- zaburzenia czynności przewodu pokarmowego związane z jego niedojrzałością;
- wrażliwość systemu nerwowego na warunki zewnętrzne i dużą ilość bodźców;
- łapczywe jedzenie i związane z tym łykanie dużej ilości powietrza;
- nietolerancja pokarmowa na któryś ze składników diety mamy;
- napięcie, niepokój i stany lękowe u mamy lub obojga rodziców;
- nietolerancja laktozy;
- alergia pokarmowa na białka mleka krowiego;
Kolki pojawiają się niezależnie od sposobu karmienia - czy to naturalnie, czy butelką, nie ma na to zasady.
Kolki u noworodka od kiedy? To pytanie często stawiają sobie rodzice, gdy płacz dziecka nie mija po kilku minutach. Kolki zazwyczaj pojawiają się u dzieci od 3 tygodnia i trwają do 4 miesiąca.
Niemowlak cierpiący na kolki zazwyczaj:
- podkurcza nóżki
- ma twardy brzuszek
- ma tzw. płacz nieukojony (długi, męczący płacz)
Aby rozpoznać kolki trzeba zaobserwować zasadę 3x3:
Dziecko płacze przez min. 3 godziny,
Płacz powtarza się regularnie co najmniej 3 razy w tygodniu
Płacz utrzymuje się przez okres ok. trzech tygodni.
UWAGA! Istnieją również pojedyncze ataki kolki, które trwają kilka godzin. Zaczynają się popołudniu i trwają do momentu, aż dziecko uśnie. Ataki kolkowe mogą trwać kilka tygodni, zanikają na jakiś czas i mogą znowu powrócić.
Najczęściej kolki mijają po czwartym miesiącu życia, jednak w skrajnych przypadkach trwają aż do 6 miesiąca życia. Bóle brzuszka mijają, gdy układ trawienny „dojrzeje” czyli nauczy się trawić, przesuwać pokarm i swobodnie go wydalać.
Jeśli kolka u dziecka nadal pojawia się po 6 miesiącu życia należy skonsultować się z gastroenterologiem. Badania wykluczą bądź potwierdzą kolkę niemowlęcą, fizjologię lub coś poważniejszego.
Kiedy najczęściej występuje kolka:
- alergie pokarmowe - zwłaszcza na białko mleka krowiego, gdyż występuje u 70 proc. niemowląt z kolką jelitową. W tym przypadku konieczna jest eliminacja z diety matki karmiącej mleka krowiego i jego przetworów.
- nietolerancja laktozy - czyli cukru mlecznego. Jeśli dziecko, jest karmione piersią należy zmodyfikować sposób karmienia. Bardziej korzystne jest długie karmienie z jednej piersi niż krótsze z obu. Pokarm wydzielany w pierwszych minutach karmienia zawiera więcej laktozy, a mniej tłuszczu.
- zaburzenia funkcjonowania mikroflory jelitowej
- niedojrzałości układu nerwowego - czyli nadwrażliwość organizmu niemowlęcia na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne.
- narażenie na dym papierosowy - wykazano, iż u dzieci, których rodzice palili 3-krotnie częściej występowały kolki. Ponadto nikotyna może wywierać niekorzystny wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz zaostrzać objawy kolki.
- nieprawidłowa technika karmienia - niemowlę podczas ssania pokarmu połyka duże ilości powietrza, które zaburza prace jelit oraz powoduje wzdęcia. U niemowląt karmionych sztucznie należy dobrać odpowiedni kształt smoczka oraz prawidłową technikę karmienia butelką.
Na kolkę niemowlęcą nie ma lekarstwa. Jedynie co można zrobić to pomoc, która może, ale nie musi przynieść ulgi w bólu.
Gdy pojawi się kolka u niemowlaka co robić:
- nie przegrzewaj dziecka
- unikaj dymu tytoniowego
- ogranicz ilość bodźców z otoczenia
- masuj brzuszek okrężnymi ruchami, odwrotnie do ruchu wskazówek zegara
- zrób dziecku ciepłą kąpiel – działa rozluźniająco i uspokajająco