Choroba Hashimoto należy do grupy chorób autoimmunologicznych. Jest to postać przewlekłego zapalenia tarczycy, która ściśle związana jest z układem odpornościowym. Występowanie tej przypadłości obserwuje się znacznie częściej u kobiet, w porównaniu do mężczyzn, stanowiąc zagrożenie dla ich funkcjonowaniu i zdrowia.
Choroba Hashimoto, czyli zapalenie tarczycy, to jedna z najczęściej występujących schorzeń tarczycy o charakterze niedoczynności. Przyczyny powstawania Hashimoto są bardzo złożone i nie do końca poznane. Mówi się, że do jej powstawania i rozwoju głównie przyczyniają się czynniki genetyczne, środowiskowe i żywieniowe, ponadto wpływ mają również choroby współistniejące, takie jak celiakia, cukrzyca typu I, RZS, łuszczyca czy stwardnienie rozsiane.
Kobiety chorują prawie 8 razy częściej niż mężczyźni, a sama choroba ujawnia się pomiędzy 30. a 60. rokiem życia.
Objawy Hashimoto, wywoływane przez niedobór hormonów tarczycy, mają duży wpływ na cały organizm. W wielu przypadkach autoimmunologiczne zapalenie tarczycy rozwija się w ciągu kilku lat, a jej początkowy etap często przebiega skrycie, nie dając objawów, bądź występują niewielkie objawy.
Najczęstsze objawy Hashimoto:
Nasilenie objawów może być zależne od czasu trwania i nasilenia choroby. Skutkami nieleczonej niedoczynności tarczycy mogą być problemy sercowe czy niepłodność.
Diagnostyka choroby Hashimoto polega w pierwszej kolejności na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym, a także na przeprowadzeniu badań laboratoryjnych i obrazowych.
Jedno z najczęściej zlecanych przez lekarza testów diagnostycznych niedoczynności tarczycy jest badanie stężenia TSH. Celem tego badania jest ustalenie, czy stężenie TSH we krwi mieści się w granicach normy. Jeżeli jego poziom będzie wyższy niż zalecany poziom, może to świadczyć o niedoczynności tarczycy. W takim przypadku należy wykonać badania dodatkowe – badanie wolnych hormonów tarczycowych (FT3 i FT4) czy oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO lub anty-TG) – ich podwyższone stężenie wskazuje na Hashimoto. Dodatkowo lekarz może zlecić wykonanie badania USG tarczycy, w celu sprawdzenia gruczołu.
W trakcie trwania choroby należy regularnie powtarzać badania w celu ciągłej kontroli, a ich częstość i zakres ustala lekarz.
Leczenie Hashimoto odbywa się na wielu płaszczyznach, a do najistotniejszych zalicza się farmakoterapię, dietoterapię i styl życia. Wszystkie te elementy mają za zadanie złagodzić stan zapalny w organizmie chorego oraz zatrzymać postęp choroby, a także poprawić komfort życia.
Terapia choroby najczęściej polega na leczeniu niedoczynności tarczycy lekami zawierającymi lewotyroksynę – syntetyczny hormon tarczycy. Celem leczenia jest dążenie do normalizacji stężenia TSH. Dawkowanie leków dobierane jest przez lekarza w sposób indywidualny, ponieważ może zależeć od wielu czynników np. od wieku, masy ciała, nasilenia niedoczynności tarczycy oraz innych współistniejących chorób i stosowanych leków.
Rokowanie Hashimoto, przy odpowiednim leczeniu, jest stosunkowo dobre. Dzięki leczeniu możliwe jest przywrócenie prawidłowych stężeń hormonów i złagodzeniu występujących objawów.
Oprócz stosowanej farmakoterapii dieta w tej chorobie odgrywa ogromną rolę. Stanowi element wspomagający terapię, a dobrze zbilansowana wspomaga obniżenie poziomu TSH.
Dieta w chorobie Hashimoto powinna być skomponowana indywidualnie do każdego pacjenta i w tym celu warto udać się na wizytę do dietetyka. Chorzy z zapaleniem tarczycy powinni spożywać w ciągu dnia 4-5 posiłków o regularnych porach, z czego ostatni posiłek na 2-3 godziny przed snem. Jadłospis musi być bardzo urozmaicony, a jego menu powinno wykluczyć się żywność wysoko przetworzoną, fast-foody oraz słodkie i słone przekąski.
Przy stosowanej diecie warto uwzględnić także choroby współistniejące oraz często pojawiające się alergie pokarmowe, w szczególności na: pszenicę, mleko, jaja, drożdże.
Osoby zmagające się z chorobą powinny pamiętać o ważnym czynniku, jakim jest codzienna aktywność fizyczna, która będzie pomocna w kontroli masy ciała. Zaleca się spacery, bieganie, pływanie czy jazda na rowerze. Wysiłek należy dobrać do swoich możliwości i pamiętać o regularności. Nawodnienie organizmu - o tym także należy pamiętać. Zaleca się wypicie 2 litrów płynów w ciągu dnia.
W ramach stosowania diety dodatkowo ważnym elementem jest suplementacja witamin i składników mineralnych, w celu zapobiegania wystąpienia niedoborów lub uzupełnianiu ewentualnych braków.
Do szczególnie ważnych składników wartych suplementacji zalicza się: