Ciekawostki turystyczne: Park Strzelecki w Krakowie
Park Strzelecki to park miejski w Krakowie, znajdujący się w Dzielnicy Grzegórzki, jego powierzchnia parku wynosi 1,41 ha. Położony jest na płaskim terenie, otacza go niemal ze wszystkich stron zwarta zabudowa. Park Strzelecki przy ulicy Lubicz jest trzecim z kolei ogrodem w historii krakowskiego Bractwa Kurkowego.
W 1836 roku pojawiła się koncepcja urządzenia miejsca ćwiczeń strzeleckich bliżej centrum miasta. Zakupiono ogród, znajdujący się w dzielnicy Wesoła w skali Krakowa był drugim po założonych w latach 20. XIX wieku Plantach miejskim parkiem publicznym, miejscem spotkań i ośrodkiem kulturalnym.
Pierwotnie obszar zajmowany przez park był znacznie większy bracia kurkowi bardzo szybko uporządkowali ogród. Został urządzony z neogotyckim pałacykiem, strzelnicą, a także wybudowano okrągłą wieżę do oglądania panoramy miasta i okolic. W pałacyku zaprojektowano również salę przeznaczoną na różnego rodzaju uroczystości jak przedstawienia teatralne, koncerty i zebrania.
Swoją działalność w ogrodzie rozpoczęła pierwsza restauracja, a niedługo potem także kawiarnia. W ten sposób urządzony park stał się jednym z najpopularniejszych miejsc spacerów wielu mieszkańców Krakowa.
Park był odwiedzany w tym czasie m.in. przez generała Józefa Chłopickiego. W 1840 roku w Ogrodzie Strzeleckim zorganizowano pierwszą w historii Krakowa publiczną zabawę sylwestrową, która jednak w konserwatywnym mieście nie charakteryzowała się zbyt dużą popularnością.
W latach 1846–1850, po likwidacji Rzeczypospolitej Krakowskiej i włączeniu miasta w skład Cesarstwa Austrii ogród był zajmowany przez wojsko i niedostępny publicznie, z kolei samym członkom Towarzystwa zabroniono jakiegokolwiek strzelania. Pałacyk w tym czasie został zamieniony na szpital.
W 1850 roku zostało przywrócone Bractwu prawo do korzystania z ogrodu, a pierwsze od sześciu lat strzelanie o godność króla kurkowego odbyło się w 1851 roku. Bezpośrednio po Pożarze Krakowa, który miał miejsce w lipcu 1850 roku przy wejściu do parku odbywała się kwesta, w trakcie której zebrano znaczne środki na rzecz pogorzelców. Po ponownym otwarciu ogrodu dla publiczności organizowano koncerty orkiestry wojskowej, które cieszyły się wielką popularnością.
W latach 1857–1858 na urządzonej w parku arenie wystawiał spektakle teatr niemiecki. Owa arena miała formę klepiska otoczonego ławkami, gdzie odbywały się także występy cyrkowe.
W 1875 roku sporządzono nowy projekt kompozycji Parku Strzeleckiego, zakładający charakter tzw. ogrodu angielskiego, gdzie drzewa mają swobodę rośnięcia, a urządzony w tym stylu ogród upodabnia się do natury lasów i łąk. Projekt zakładał również popularne w tych czasach kręte alejki, których celem miało być wywoływanie na każdym kolejnym zakręcie nowego i niespodziewanego wrażenia w zakresie scenerii drzew i krzewów, chociaż ta koncepcja była przeciwna celowi, jakiemu miał służyć publiczny ogród, gdyż z uwagi na nadmierną krętość ścieżek łatwo było w nim się zgubić.
Oprócz tego Ogród Strzelecki był też terenem tryumfalnych pochodów organizowanych z okazji wyboru nowego króla kurkowego.
W następnych latach nastała moda na kulturę mozaikową (dywanową), zastępując tendencję do urządzania ogrodów w stylu angielskim. Ogród Strzelecki także doświadczył tych przemian – został przekształcony na ogródek dywanowy. W późniejszych latach Towarzystwo Strzeleckie zdecydowało się urządzić w ogrodzie oranżerie i cieplarnie.
Centrum życia kulturalnego
W 1880 roku cesarz Franciszek Józef I w trakcie swojej kolejnej wizyty w Krakowie odwiedził Ogród Strzelecki. W 1883 roku w parku ustawiono dwa pomniki kamienny posąg króla Zygmunta Augusta i pomnik króla Jana III Sobieskiego.
W momencie wybuchu I wojny światowej Towarzystwo Strzeleckie przekazało ogród wraz zabudowaniami na rzecz zakwaterowania Legionów Polskich. W trakcie wojny Bractwo niejednokrotnie wspomagało finansowo legionistów.
W okresie międzywojennym Ogród Strzelecki był miejscem urozmaiconego życia kulturalnego, towarzyskiego i politycznego, jako, że odbywały się tu zebrania różnych stronnictw i ugrupowań politycznych. W tym czasie ogród był odwiedzany przez wiele wybitnych osobistości. W 1919 roku odbyło się pierwsze po czteroletniej przerwie strzelanie o tytuł króla kurkowego. Gościem na tym wydarzeniu był generał Józef Haller, który oddał honorowy pierwszy strzał. W październiku tego samego roku strzelnicę odwiedził Naczelnik Państwa, marszałek Józef Piłsudski. 13 maja 1923 roku braci kurkowych i ogród odwiedził marszałek Francji Ferdinand Foch. 16 czerwca tego roku Towarzystwo gościło prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. 1 października 1927 roku odwiedził park również jego następca, profesor Ignacy Mościcki.
II wojna światowa i okupacja hitlerowska przerwały działalność Towarzystwa Strzeleckiego.
Około 1960 roku Park został w znaczny sposób przekształcony. Od 1997 roku na terenie ogrodu, w przy neogotyckim pałacyku Celestacie działa oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, poświęcony kolekcji krakowskiego Towarzystwa Strzeleckiego, gromadząc i opracowując jego pamiątki.
Zielenią parkową administruje Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie. Według stanu na rok 2019, w parku znajdowało się: 189 drzew, 48 krzewów pojedynczych, 10 grup krzewów i 18 sztuk w żywopłotach. Na terenie Parku Strzeleckiego znajduje się pomnik przyrody, posiadający dużą wartość dendrologiczną – platan klonolistny.
Bracia kurkowi posadzili również trzy pamiątkowe drzewa. Pierwszym jest „Dąb Trzeciego Tysiąclecia A.D. 2000”, rosnący na trawniku przylegającym do ulicy Lubicz, naprzeciwko pomników. Drugim jest platan, zasadzony w dniu śmierci papieża Jana Pawła II – 2 kwietnia 2005 roku. Trzecim jest inny platan, posadzony w maju 2018 roku w 90. rocznicę urodzin kapelana Bractwa Kurkowego.
Źródło: niezalezna.pl
