10 wtop „czystej wody”, czyli rok z nielegalną TVP » Czytaj więcej w GP!

Ciekawostki turystyczne: Park Jordana w Krakowie

Park Jordana w Krakowie był pierwszym parkiem z zorganizowanych w celu podniesienia poziomu wychowania fizycznego. Henryk Jordan (1842 -1907) był lekarzem, społecznikiem, pionierem wychowania fizycznego w Polsce. Znany głównie z zakładania ogrodów zabaw dla dzieci, tzw. ogrodów jordanowskich.

tereny rekreacyjne parku
tereny rekreacyjne parku
Magdalia25; creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0

W 1889 roku z inicjatywy dra Henryka Jordana stworzono park na terenie błoń czarnowiejskich w miejscu byłej wystawy rolniczo-przemysłowej. Po uregulowaniu Rudawy, posadzeniu drzew i krzewów oraz ustawieniu drewnianych pawilonów otwarto nowy krakowski park wraz z boiskami, przyrządami gimnastycznymi i placami do zabaw sportowych.

Na teren parku pierwotnie wchodzono przez mostek na Ciepłej Wodzie. Znajdowała się tam drewniana brama z napisem: „Miejski Park Dra Jordana”. Dalej stała mleczarnia Eweliny Dobrzyńskiej, gdzie odwiedzającym serwowano mleko, a za mleczarnią na podmurówce wznosił się długi pawilon gimnastyczny z obszerną halą i werandą.

Ćwiczenia sportowe odbywano tam latem. Wyróżniający się gimnastycy otrzymywali od Henryka Jordana książeczki oszczędnościowe z wkładem 5 guldenów. Naprzeciw pawilonu gimnastycznego, w altanowej rotundzie, koncertowała orkiestra. Na prawo od wejścia urządzono dla dzieci „labirynt” zwany „ślimakiem”, składający się z poplątanych ścieżek. Dalej stał zbudowany z grubych bierwion domek dozorcy – ogrodnika, który o zmroku przed zamknięciem bramy obchodził park z ręcznym dzwonem, nawołując spacerowiczów do wyjścia.

Chcąc wyrazić swoją wdzięczność za bezinteresowną pracę, rada miejska nadała kompleksowi imię profesora Jordana. Do roku 1914 w parku Jordana udało się umieścić 46 popiersi sławnych polskich poetów, uczonych, pisarzy i samego twórcy parku. Początkowo popiersia ustawiano wokół centralnego, zadrzewionego, kolistego placu w środku parku. Nieco dalej, w południowo-wschodniej części zieleńca, usytuowany był tylko pomnik Tadeusza Kościuszki, który stał na lewo od wejścia, na dnie osuszonego stawu. Popiersia kute były w marmurze tyrolskim z Lass, odpornym na krakowskie warunki atmosferyczne.

Gotowe biusty umieszczano na wysokich czworobocznych cokołach. Pomniki zaczęto ustawiać na przełomie lat 80. i 90. XIX w., ale niektóre z nich wykonano już wcześniej. W roku 1900 było ich 31. Autorami popiersi byli m.in. rzeźbiarze: Alfred Daun , Michał Stefan Korpal, Aleksander Korpal, syn Michała Stefana, który pomagał ojcu w pracy i inni, mniej znani artyści.

Wykonane przez Szczepkowskiego duże popiersie Henryka Jordana zostało ustawione w parku w roku 1914. Pomnik umieszczono przy głównej alei, pośrodku klombu, na centralnym miejscu kolistego placu, w otoczeniu wcześniej powstałych popiersi sławnych Polaków. 

Niegdyś w parku mieściły się również korty tenisowe, pływalnia i ślizgawka. Planem zajęć prowadzonych w parku, dobieraniem przewodników i grup oraz pogadankami na temat polskiej historii zajmował się sam Henryk Jordan. Podobne ogrody, na wzór krakowskiego, zaczęto tworzyć także w innych miastach: Sanoku, Jarosławiu, Lwowie, Nowym Sączu, Tarnopolu, Warszawie. Nazywano je ogrodami jordanowskimi.

Obecnie park zajmuje powierzchnię około 21,5 ha i mieści się w kwartale ul. W. Reymonta, ul. H. Reymana i al. 3 Maja. Na terenie parku znajdują się: boiska do siatkówki, piłki nożnej i koszykówki, skate park, place zabaw, mały staw, górka do jazdy na sankach w zimie, muszla koncertowa, obiekty gastronomiczne oraz miasteczko rowerowe – ruchu drogowego dla dzieci i młodzieży. Podczas II wojny światowej park został zdewastowany, zniszczone zostały piękne szpalery grabów. Popiersia wybitnych Polaków uratował Kazimierz Łuczywo, ukrywając je w swojej pracowni. 
Wstęp do parku jest bezpłatny. 

 

 



Źródło: niezalezna.pl

#ciekawostki #turystyka #Park Jordana w Krakowie

ps