Ciekawostki turystyczne: Las Wolski w Krakowie
Las Wolski to obszar leśny w zachodniej części Krakowa, pełniący funkcje rekreacyjne. Obejmuje powierzchnię 419 hektarów. Stanowi fragment Lasów Miejskich Krakowa. W lesie urządzono krakowskie zoo. Las Wolski jest największą zieloną enklawą w Krakowie.
Położony na wzgórzach stanowiących południowo-wschodnie pasmo wzniesień Jury Krakowsko-Wieluńskiej rozciąga się w zachodniej części miasta w odległości około 8 km od centrum. Las Wolski pokrywa najwyżej wzniesione wzgórza: Sowiniec (358 m n.p.m.), Pustelnik (352 m n.p.m.), Srebrna Góra (326 m n.p.m.). Wzniesienia te są położone około 100 m wyżej od Błoń Krakowskich, las góruje więc ponad miastem i stanowi wspaniałą, naturalną panoramę zieleni w zachodniej części Krakowa.
Krajobraz w Lesie Wolskim jest bardzo zróżnicowany, bogata jest rzeźba terenu. Różnice wzniesień na krótkich odcinkach są tutaj stosunkowo duże, wynoszą nawet około 120 m. Stoki wzgórz mają formę stromych krawędzi, a rozcinające je doliny przybierają kształt głębokich jarów i wąwozów. Jest to typowy krajobraz dla skał wapiennych.
Teren, na którym położony jest Las Wolski oraz otaczające go wzgórza pasma Sikornika, zbudowany jest bowiem z wapienia górno-jurajskiego. Występują tutaj głownie gleby płowe, rzadziej gleby brunatne oraz fragmentarycznie rędziny o podłożu wapiennym.
W lesie położonych jest kilka polan wypoczynkowych – największa Polana Juliusza Lea (o pow. 2,42 ha), ponadto Polana na Sowińcu, Polana im. Wincentego Wobra, Polana im. Jacka Malczewskiego, Polana Bielańska, Polana Harcerska.
Kompleks leśny Lasu Wolskiego (422 ha) historycznie dzieli się na dwa uroczyska: Las Wolski i Bielany.
Uroczysko Las Wolski było dawniej własnością księcia Marcelego Czartoryskiego. Spadkobiercy i następni właściciele Lasu Wolskiego odsprzedali go w 1917 roku Kasie Oszczędności Miasta Krakowa, a ta ofiarowała go miastu. Uchwałą Rady Miejskiej przeznaczono leśną darowiznę o pow. 335,13 ha na tzw. „Park Ludowy”.
Las Uroczyska Bielany był od 1604 roku własnością Klasztoru O.O. Kamedułów, których sprowadził do Polski Mikołaj Wolski – Wielki Marszałek Koronny. Klasztor otrzymał ten las w darowiźnie od Sebastiana Lubomirskiego.
Las Wolski należy do największych w Polsce parków leśnych. Sieć ścieżek spacerowych liczy ok. 40 km długości, część z nich jest oznakowana. Infrastrukturę turystyczną uzupełniają parkingi i obiekty gastronomiczne.
Wytyczono w lesie 8 szlaków spacerowych o łącznej długości około 36 km oraz szlak rowerowy, narciarski i konny. Przy ścieżkach spacerowych i polanach rekreacyjnych rozmieszczone są ławki i schrony przeciwdeszczowe. Bliskość miasta, dobra komunikacja i odpowiednie zagospodarowanie Lasu Wolskiego sprzyja rekreacji.
W centrum Lasu Wolskiego położone są: klasztor O.O. Kamedułów na Srebrnej Górze – obiekt klasy „0”, „Belweder” na Przegorzalskiej Skale (obecnie należący do Uniwersytetu Jagiellońskiego), w którym mieści się Instytut Badań Polonijnych), Kopiec Niepodległości im. Józefa Piłsudskiego na Wzgórzu Sowiniec oraz Ogród Zoologiczny.
Z Kopca Niepodległości im. Józefa Piłsudskiego, będącego ważnym obiektem historycznym, rozciąga się wspaniały widok na Las Wolski i na panoramę Krakowa. Jest on symbolem odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Budowę Kopca zakończono 9 lipca 1937 roku.
Od lat 20. do 50. XX wieku funkcjonowały w Lesie Wolskim skocznie narciarskie.
Las Wolski porasta najwyższe wzgórza Pasma Sowińca (Sowiniec – 358 m n.p.m., Pustelnik – 352 m, Ostra Góra – 347 m, Srebrna Góra – 317 m).
Urozmaicona rzeźba terenu jest rezultatem stosunkowo dużych wysokości względnych. Stoki porozcinane są głęboko wciętymi wąwozami i parowami (od południa: Skowronków Dół, Wroni Dół, Łupany Dół; od zachodu: Mokry Dół, Gomółczy Dół; od północy: Zielony Dół, Wolski Dół; od wschodu: Poniedziałkowy Dół, Wilczy Dół i inne mniejsze), w górnych partiach o łagodniejszych zboczach. Górują nad nimi jurajskie skałki wapienne.
W Lesie Wolskim występują 32 gatunki drzew. Dominują siedliskowe typy lasu wyżynnego i mieszanego wyżynnego zajmujące odpowiednio 61% i 39% obszaru. Skład gatunkowy drzewostanu jest zbliżony do naturalnego, dzięki czemu ma wysokie wartości krajobrazowe. Drzewostany z dominującym dębem, bukiem i brzozą zajmują około 89% obszaru. Są to lasy brzozowo-dębowe, brzozowo-dębowo-bukowe, dębowe wielogatunkowe, lite buczyny, buczyny wielogatunkowe i brzeziny wielogatunkowe. Miejscowe gospodarstwo leśne odpowiada za utrzymanie trwałości drzewostanu poprzez zabiegi hodowlane takie jak cięcia pielęgnacyjne, inicjowanie odnowień czy cięcia sanitarne. Leśnicy dążą do zachowania drzew starych, dziuplowatych i zasiedlonych przez ptaki.
Zabytki i atrakcje turystyczne
Erem i Kościół Kamedułów, wczesnobarokowy (pocz. XVII w.), na Srebrnej Górze (Bielany); Winnica Srebrna Góra znajduje się w pobliżu klasztoru kamedułów; Ogród zoologiczny działający od 1929 r.; Przy polanie Juliusza Lea blisko zoo istnieje ciekawa budowla w stylu architektury modernistycznej wybudowany jeszcze przed wojną z myślą o gastronomii. Po modernizacji budynek pełni rolę Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza”; Willa Baszta w Przegorzałach – oryginalna budowla w kształcie półrotundy zaprojektowana przez Adolfa Szyszko-Bohusza (1928); Zamek w Przegorzałach – duża budowla wzniesiona obok willi Rotunda przez Niemców w czasie II wojny światowej (na wzór pałacu Belweder) na skraju Skałek Przegorzalskich w Przegorzałach; Kopiec Piłsudskiego – wzniesiony w latach 1934–1937, wysokości ok. 35 m.
Rezerwaty przyrody
Bielańskie Skałki – rezerwat ścisły, florystyczny o pow. 1,73 ha, zał. w 1950; murawy kserotermiczne, Panieńskie Skały – rezerwat leśny i krajobrazowy o pow. 6,41 ha, zał. w 1953; głębokie parowy wytworzone w lessie z licznymi skałkami o fantastycznych kształtach; fragment naturalnego lasu bukowego z domieszka dębu, sosny, grabu i jaworu,
Skałki Przegorzalskie – rezerwat ścisły, florystyczny o pow. 1,38 ha, zał. w 1959; las mieszany z przewagą dębu i krzewów ciepłolubnych: leszczyn, tarnin, irg, berberysów, dzikich róż i in., murawy kserotermiczne.
W Lesie Wolskim jest wiele zbudowanych z wapieni wychodni. Największe z nich to Panieńskie Skały, Bielańskie Skałki, Wolski Murek i Kawalerskie Skały. Panieńskie Skały i Bielańskie Skałki to rezerwaty przyrody i wspinaczka na nich jest zabroniona. Uprawiana jest natomiast wspinaczka na Wolskim Murku i Kawalerskich Skałach.
W Lesie Wolskim znajduje się kilka niewielkich jaskiń i schronisk. W skałach parowu Zielony Dół znajdują się Jaskinia w Zielonym Dole i Schronisko w Zielonym Dole. W Kawalerskich Skałach znajduje się Szczelina przed Gajówką, na Srebrnej Górze jest Kawerna Bielany i Schronisko pod wsią Bielany.
Źródło: niezalezna.pl
