Chryzantemy – złote kwiaty

Chryzantema Zawadzkiego występuje w Polsce tylko na niedużym obszarze w Pieninach Właściwych od brzegów Dunajca po szczyt Trzech Koron, na wysokości 430–982 m, oraz rzadko w Pieninach Spiskich. Zwarty jej zasięg ciągnie się od Bystrzyka po wschodnie zbocza Podskalniej Góry. Poza tym występuje na oderwanym stanowisku na Macelowej Górze. W XIX wieku występowała także na Szafranówce i Łaźnych Skałach w Małych Pieninach, ale na tych stanowiskach wyginęła.

Wysokość do 60 cm, cała roślina jest aromatycznie, przyjemnie pachnąca. Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Została umieszczona w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz na polskiej czerwonej liście w kategorii (narażony). Gatunek występuje na chronionych obszarach Pienińskiego Parku Narodowego. Jest uprawiany także w Pawilonie Pienińskiego Parku Narodowego w Sromowcach Niżnych oraz przy budynku Dyrekcji Pienińskiego Parku Narodowego w Krościenku.

Chryzantema ma na piękne kwiaty, które kwitną późną jesienią. Uprawiana jest jako roślina rabatowa, doniczkowa oraz na kwiat cięty.

Wielość odmian powoduje, że dostępne są chryzantemy z koszyczkami kwiatowymi: o różnych kształtach: pojedyncze, kuliste, półkuliste, parasolkowate, anemonowe, pomponowe, łyżeczkowe, igiełkowe, pajęczaste, półpełne, płaskie, kędzierzawe i fantazyjne; kolorach: jednobarwne (m.in. biały, żółty, kremowy, łososiowy, różowy, czerwony, pomarańczowy, brązowy, purpurowy, zielony), dwubarwne; oraz różnej wielkości: od dużych, pojedynczych kwiatów o średnicy sięgającej 25 cm po liczne, drobne kwiatki.

Chryzantemy należą do najtrwalszych kwiatów ciętych, mogą stać w wazonie nawet 4 tygodnie. Za sprawą odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych (sterowanie oświetleniem), niektóre odmiany ciętych chryzantem dostępne są przez cały rok. Ze względu na swoje właściwości i różnorodność, cięta chryzantema znalazła zastosowanie w bukieciarstwie. Floryści dodają ją do bukietów oraz różnych kompozycji kwiatowych na bazie gąbki florystycznej (popularne są np. kule zdobione santini).

W starożytnych Chinach chryzantema używana była do celów leczniczych. Najstarsze wzmianki o uprawie chryzantemy pochodzą ze starożytnych Chin.

W Japonii złocista chryzantema o szesnastu płatkach, symbolizująca słońce, długowieczność i szczęście, jest herbem cesarzy Japonii i funkcjonuje jako godło Japonii. Cesarz zasiada na Chryzantemowym Tronie, a najważniejszym odznaczeniem w tym kraju jest Najwyższy Order Chryzantemy wręczany osobiście przez władcę. Chryzantema jest częstym motywem w sztuce japońskiej. Umieszczana jest na obrazach, kimonach i ceramice.
Święto Chryzantem przypada w Japonii na 9 września. Wrzesień określa się również jako „miesiąc chryzantem”, ponieważ właśnie wówczas kwitną te rośliny, symbolizując nadejście jesieni.

Chryzantemy można znaleźć na obrazach znanych malarzy, m.in. francuskich impresjonistów Pierre-Augusta Renoira, Claude’a Monet, Camille’a Pissarro, Edgara Degas.

W XIX wieku w Wielkiej Brytanii i Francji popularne stało się przypisywanie kwiatom określonego znaczenia (tzw. „mowa kwiatów”). Biała chryzantema oznaczała „prawdę”, „szczerość”, a czerwona – „kocham”.

Chryzantemy są ulubionymi kwiatami Maryni Pławickiej, bohaterki powieści „Rodzina Połanieckich” Henryka Sienkiewicza. W słynnym, polskim tangu okresu międzywojennego p.t. "Złociste chryzantemy", autorstwa Zbigniewa Maciejowskiego, chryzantemy koiły „smutek i żal” po rozstaniu. Dekoruje się nimi groby bliskich z okazji dnia Wszystkich Świętych (1 listopada) i Wszystkich Zmarłych (2 listopada).

 

 

Źródło: niezalezna.pl

#Chryzantemy