Naukowcy pod kierunkiem Adriana Podgórskiego szukają odpowiedzi między innymi na pytanie, kiedy powstał i jak funkcjonował gród zlokalizowany na Grodzisku.
Wiemy, że gród istniał tu w IX wieku, co potwierdzają badania radiowęglowe, ale obecność człowieka stwierdzono tu już o wiele wcześniej, w okresie schyłkowego paleolitu i mezolitu. Specyficzne ukształtowanie terenu sprawiło, że człowiek mógł stąd kontrolować okolicę, uprawiać rolę, hodować zwierzęta czy prowadzić polowania. Nie wiemy, jak długo gród był zamieszkany. Wydaje się, że nie był to zbyt długi okres. Nie znajdujemy potwierdzenia użytkowania tego miejsca w kolejnych wiekach. Ślady raczej sporadycznej obecności człowieka pochodzą dopiero z przełomu XV i XVI wieku oraz z czasów późniejszych
– wyjaśnił Sławomir Kulpa, dyrektor Muzeum.
Wskazał, że trzysta lat później, półtora kilometra dalej, u podnóża Leśnicy, powstało lokacyjne miasto, którym jest dzisiejszy Wodzisław. Zaznaczył, że według aktualnej wiedzy była to w znacznej mierze inna grupa społeczna niż autochtoniczna ludność słowiańska żyjąca wcześniej na Grodzisku. Nowa ludność to koloniści pochodzący z zachodniej Europy lub z Czech i Moraw. Byli rzemieślnikami i wprowadzili inny model osadniczy.
Prace rozpoczęliśmy od analizy danych z lotniczego skanowania całego terenu. To pozwoliło nam uzyskać pełniejszy obraz mało czytelnej w terenie topografii. Niezwykle ważna była także kwerenda źródeł historycznych, w tym kartograficznych. Teraz widzimy, że teren dzisiejszego Grodziska był różnie wykorzystywany gospodarczo. Wiemy, że oprócz istniejącego co najmniej od końca XVI w. młyna czy folwarku na dość dużym terenie funkcjonowały stawy rybne.
– dodał Adrian Podgórski.
Grodzisko jest kompleksem leśnym stanowiącym historyczną część obecnego Wodzisławia Śląskiego. Jego historię zgłębiano już w XIX wieku. Franz Henke, rektor miejscowej szkoły i autor pierwszej miejskiej kroniki uznał, że Wodzisław powstał za czasów księcia piastowskiego Władysława Hermana, od imienia którego miała się wziąć nazwa miasta. Według legendy gród został zaatakowany przez hordy Tatarów zmierzających na Racibórz w 1241 roku. Broniący się mieszkańcy użyli fortelu, który sprawił, że Tatarzy utonęli w bagnach u podnóża grodu.
Ważną datą w historii badań wodzisławskiego Grodziska był rok 1879. Wówczas to dwaj naukowcy: Rudolf Hirsch – badacz lokalnej historii oraz Rudolf Stöckel – podpułkownik Landwery w stanie spoczynku, archeolog-amator – doprowadzili do zidentyfikowania grodziska wodzisławskiego w terenie. Powstał plan obiektu z opisami topograficznymi oraz przekrojami wałów i opisem historycznym. Badacze stwierdzili, że są to pozostałości dawnego grodu istniejącego w okresie panowania Bolesława Chrobrego i w 1241 roku zniszczonego przez wojska tatarskie.
Dziś na światło dzienne wychodzą nowe, zdumiewające odkrycia współczesnej archeologii, które pozwalają na sięgnięcie początków przebywania ludzi na terenie przyszłego Grodziska.
