20 maja br. w całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce, wchodzi w życie zakaz sprzedaży papierosów mentolowych i z kulką smakową. Wywoła to poważne konsekwencje dla polskiego handlu.
Polska Izba Handlu, najszersza reprezentacja handlu detalicznego w naszym kraju, przedstawiła podczas wideokonferencji przewidywany wpływ zakazu na krajowy handel detaliczny. Jest to ważne dla polskiego rynku, nasz kraj należy bowiem do rynków z największym udziałem papierosów mentolowych. Po te wyroby sięga nawet 30 proc. konsumentów, ale ponad 50 proc. palaczy nie wie o nadchodzącym zakazie, a wielu deklaruje, że będzie poszukiwało produktów na czarnym rynku.
Maciej Ptaszyński, wiceprezes PIH, występując podczas wideokonferencji zauważył, że wyroby tytoniowe stanowią bardzo ważną część asortymentu sprzedawanego w szczególności w małych sklepach. Tymczasem jego organizacja już od blisko 10 lat monitoruje wielkość tej sprzedaży oraz zajmuje się problematyką legislacyjną związaną ze sprzedażą wyrobów tytoniowych.
– Zgodnie z dostępnymi danymi wyroby tytoniowe stanowią ok. 15–40 proc. obrotów małych sklepów. Z tego – co bardzo ważne – ok. 30 proc. sprzedawanych papierosów w naszym kraju przypada na papierosy mentolowe lub z kapsułką mentolową
– poinformował Ptaszyński. Wiceszef PIH dodał, że przychody z tytułu sprzedaży wyrobów tytoniowych w Polsce dla budżetu państwa wynoszą ok. 26 mld zł, w tym ok. 7–9 mld zł z tytułu sprzedaży papierosów mentolowych.
Sam zakaz, który wchodzi u nas od 20 maja br., obejmuje sprzedaż papierosów mentolowych i tych z kapsułką mentolową. Dotyczy zarówno papierosów, jak i tytoniu do palenia. Nie obejmuje jednak – co istotne – papierosów elektronicznych, podgrzewaczy do tytoniu oraz cygar i cygaretek.
Zakaz ten wchodzi w życie na podstawie dyrektywy Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej 2014/40, zwanej dyrektywą tytoniową, oraz wdrażającej ją do polskiego prawa nowelizacji ustawy z 22 lipca 2016 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania wyrobów tytoniowych.
– Z punktu widzenia handlu jest to bardzo istotna zmiana, ponieważ oznacza ona zniknięcie z półek sklepowych produktów odpowiedzialnych obecnie za ok. 5–15 proc. obrotów małych sklepów
– mówił dalej Maciej Ptaszyński.
– W ostatniej dekadzie mieliśmy do czynienia w Polsce z bardzo korzystnym zjawiskiem, mianowicie ze zmniejszeniem udziału nielegalnych papierosów na polskim rynku: zmniejszył się on z ok. 19 proc. w 2015 r. do nieco poniżej 10 proc. w 2019 r. Udało się to osiągnąć m.in. dzięki działaniom służb oraz bardzo racjonalnej polityce akcyzowej prowadzonej przez rząd w ostatnich latach – dodał.
Polska Izba Handlu zwróciła się z apelem do służb państwowych – do Krajowej Administracji Skarbowej, do Ministerstwa Finansów – o wzmożenie działań, które nie dopuszczą do zalania polskiego rynku mentolowymi papierosami zza wschodniej granicy. Ponadto PIH zaapelowała do konsumentów o niekorzystanie z wyrobów szarej strefy. Są one bowiem wytwarzane bez żadnego nadzoru, nie spełniają norm jakości, mogą zawierać bardzo różne niebezpieczne dla zdrowia substancje niewiadomego pochodzenia, jak np. opiłki szkła, opiłki metalu, różnego rodzaju trucizny, takie jak choćby strychnina czy trutki na szczury. PIH zwróciła się także z apelem do mediów o dystrybucję informacji o wycofaniu z dystrybucji papierosów mentolowych od 20 maja.