Zyski spółek skarbu państwa notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych jeszcze nie były tak wysokie. Akcjonariusze mają jednak zmartwienie – Komisja Europejska (KE) naciska na Polskę w sprawie wprowadzenia nadzwyczajnego podatku od ropy i węgla. Dlatego resort klimatu we współpracy z Ministerstwem Aktywów Państwowych (MAP) i Ministerstwem Finansów (MF) prowadzi prace nad takim projektem, próbując godzić różne interesy.
Miliardowe przychody spółek
W tym tygodniu kilka spółek przedstawiło wyniki za 2022 r. Skonsolidowane przychody Grupy Kapitałowej KGHM za ub.r. wyniosły 33,8 mld zł, czyli o 13,6 proc. więcej niż w 2021 r. Zysk netto wyniósł 4,8 mld zł, a skorygowana EBIDTA, czyli zysk operacyjny przedsiębiorstwa przed potrąceniem odsetek od zaciągniętych zobowiązań oprocentowanych, podatków i amortyzacji, osiągnęła wartość 8,9 mld zł. – Mamy ambitne projekty i plany inwestycyjne – założyliśmy rekordowy poziom nakładów inwestycyjnych na 2023 r. – powiedział Tomasz Zdzikot, prezes KGHM. Spółka inwestuje m.in. w dywersyfikację źródeł energii elektrycznej w całej grupie, stawiając również na energię ze słońca, z wiatru i wodoru. Ponadto KGHM jest zaangażowany w rozwój energii atomowej w kraju – w 2022 r. miedziowy gigant złożył pierwszy w Polsce wniosek o ocenę technologii małego modułowego reaktora (SMR) do Państwowej Agencji Atomistyki.
Zysk netto grupy PGE (która też podała wyniki za poprzedni rok) przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej wyniósł 3,328 mld zł. Przychody ze sprzedaży wyniosły 73,435 mld zł wobec 52,772 mld zł rok wcześniej. – Zakończony 2022 r. był wyjątkowo niespokojny dla sektora energetycznego nie tylko w Polsce, lecz także na świecie – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes PGE. – Mimo to osiągnęliśmy wiele kamieni milowych, które prowadzą nas ku realizacji celów strategicznych. W konsekwencji przełoży się to na naszą działalność i realizowane inwestycje, które z roku na rok nabierają tempa. W 2022 r. nasze nakłady inwestycyjne wyniosły blisko 2,4 mld zł więcej niż w 2021 r. Drugi rok z rzędu dobry wynik odnotował także nasz segment energetyki odnawialnej, który wypracował wynik EBITDA o 77 proc. wyższy niż przed rokiem. To dobry zwiastun dla zielonych inwestycji, które już niedługo będą podstawą naszego wytwarzania – dodał.
Podatek na horyzoncie
Rekordowe zyski notuje też Jastrzębska Spółka Węglowa. W 2022 r. Grupa Kapitałowa JSW wypracowała zysk netto w wysokości prawie 7,6 mld zł, który był wyższy o prawie 6,6 mld zł od zysku osiągniętego w 2021 r. To najlepszy wynik w historii firmy. JSW też intensywnie inwestuje – w ub.r. poniosła nakłady rzeczowe na ten cel w wysokości ok. 2 mld zł, były one wyższe niż w tym samym okresie 2021 r. o 48,8 proc. Bardzo dobre wyniki JSW nie do końca jednak mogą cieszyć akcjonariuszy.
– Nasza spółka musi kalkulować w swoich przepływach pieniężnych wypływ środków w związku z ewentualną koniecznością zapłaty podatku od nadzwyczajnych zysków
– zaznacza wiceprezes JSW Robert Ostrowski. Spółka już zapoznała się ramowo z warunkami tego podatku, które zaproponowała KE. Jak poinformował wicepremier Jacek Sasin, KE monituje Polskę w sprawie wprowadzenia podatku od nadzwyczajnych zysków z rafinacji ropy i wydobycia węgla. Dodał, że prace nad takim rozwiązaniem prowadzi Ministerstwo Klimatu we współpracy z MAP i MF. – Mamy do czynienia z regulacjami unijnymi i monitowaniem ze strony Komisji Europejskiej wprowadzenia tych rozwiązań podatkowych nie tylko – jak to zrobiliśmy – dla sektora energetycznego, lecz także dla paliwowego i węglowego – powiedział wicepremier.
Decyzji jeszcze nie ma
Polska jest jedynym krajem UE, który nie wprowadził podatku od zysków z rafinacji ropy i wydobycia węgla. Rozporządzeniem z października 2022 r. Rada UE zobowiązała państwa członkowskie do wprowadzenia podatków od nadmiernych zysków firm zajmujących się wydobyciem i rafinacją ropy naftowej oraz wydobyciem węgla. Podatek, określany jako składka solidarnościowa, dotyczy firm osiągających 75 proc. przychodów ze sprzedaży ropy lub jej rafinacji, z wydobycia węgla oraz koksu i ma, zgodnie z rozporządzeniem, wynosić co najmniej 33 proc. dodatkowych dochodów w 2022 i 2023 r., wynikających z wysokich cen surowców i energii.
Minister finansów Magdalena Rzeczkowska poinformowała, że rozstrzygnięcia dotyczące opłaty od nadmiarowych zysków kapitałowych powinny zostać przedstawione w ciągu kilku tygodniu. Nie jest to jednak dla rządu decyzja łatwa. – Proszę spojrzeć na to, że przed Orlenem, przed spółkami energetycznymi duże inwestycje. Bardzo duże inwestycje w zieloną transformację, w bezpieczeństwo energetyczne. Jednocześnie częściowo już mamy do czynienia z tym dokładaniem się spółek do kosztów obniżenia ceny energii i gazu. To jest opłata, która została wprowadzona w tym sektorze energetycznym również w Unii Europejskiej – powiedziała Rzeczkowska na antenie Radia Zet. Przyznała jednak, że trwają prace analityczne, jak taką daninę solidarnościową narzuconą przez UE wprowadzić także w Polsce. – Tutaj kluczową rolę odgrywa Ministerstwo Klimatu i Środowiska, my współpracujemy. Myślę, że to jest pewnie kwestia najbliższych tygodni – dodała.