25 i 26 października odbędzie się 3. Kongres „Zdrowie Polaków”. Motto tegorocznej edycji brzmi: „Zdrowie Polaków, zdrowie każdego z nas to największy kapitał teraz i największa inwestycja na przyszłość”. W co jako państwo i jako społeczeństwo powinniśmy inwestować i w jaki sposób, żeby Polacy byli coraz zdrowsi?
Nie znam nikogo, kto miałby na to gotową receptę. Nie ma bowiem na świecie systemu, który pozwoliłby na indywidulną opiekę, dostosowaną do wszystkich potrzeb społeczeństwa, i był zdolny zadowolić każdego pacjenta. Dlatego tak wielką przyszłość mają nowe technologie diagnostyczne, terapeutyczne, np. dobrze rozumiana i realizowana telemedycyna. Będzie to jeden z głównych wątków naszego kongresu. Poznamy m.in. obecne, coraz szersze spektrum praktycznego wykorzystania sztucznej inteligencji w praktyce klinicznej. Wielu moim rozmówcom, z którymi omawiałem ich udział w kongresie, zadawałem pytania o to, co możemy przekazać sobie i społeczeństwu, by polska ochrona zdrowia faktycznie, a nie deklaratywnie znajdowała się na pierwszym miejscu u wszystkich, którzy mają na nią wpływ.
Zdecydowaliśmy wspólnie, że naszym (czyli aktywnych uczestników tego forum) celem jest systematyczna edukacja społeczeństwa dotycząca wielu aspektów naszego działania. Ideą jest pokazanie współczesnych możliwości medycyny i potencjalnych zagrożeń dla zdrowia i życia spowodowanych nie tylko przez pandemię COVID-19.
Dziedzina medycyny, w której osiągnęliśmy światowy sukces, to otolaryngologia. Wszystko rozpoczęło się 25 lat temu dzięki Pana determinacji. Jak wyglądały początki polskiej szkoły otolaryngologii?
Pierwszą na świecie pacjentką z częściową głuchotą, której w 2002 r. wszczepiłem implant ślimakowy, była dorosła kobieta. Do operowania pierwszych w świecie dzieci z częściową głuchotą dojrzałem dwa lata później. Dzięki mojej procedurze chirurgicznej miliony pacjentów na wszystkich kontynentach otrzymały szansę na pełne odzyskanie słuchu. W Polsce pod naszą opieką jest ponad 12 tys. pacjentów – użytkowników różnego rodzaju implantów słuchowych. Na świecie liczba ta nieustannie rośnie dzięki licznym (ponad 1300) operacjom pokazowym przeprowadzanym przeze mnie regularnie, podczas których lekarze ze wszystkich kontynentów poznają moją metodę leczenia częściowej głuchoty. Początki nie były łatwe. Gdy rozpoczynaliśmy w Polsce program leczenia całkowitej głuchoty, byliśmy – jeśli chodzi o pacjentów dorosłych – około 20 lat za światową czołówką. Ale pierwsze operacje przeprowadzone w 1992 r. u dzieci to był już tylko dystans 5−6 lat i to w stosunku do niewielu wykonujących te procedury ośrodków. To, co udało się zrobić przez pierwsze 10 lat realizacji tego programu w Polsce, to nieznany w ówczesnej medycynie światowej historyczny przełom.
Na czym polegał ten przełom?
Wiązało się to nie tylko z formalnym powołaniem w 1996 r., na podstawie opracowanego przeze mnie projektu, Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, lecz także utworzeniem drugiego w Europie Centrum Implantów (1993 r.), uruchomieniem w tym samym czasie programu wczesnego wykrywania wad słuchu u noworodków i niemowląt, zakończonego największym wkładem w Europejski Konsensus Naukowy przyjęty w Mediolanie w 1998 r. oraz przyjęciem przez ministra zdrowia ogólnopolskiego programu, a także badaniami przesiewowymi pod kątem wczesnego wykrywania wad słuchu u dzieci rozpoczynających edukację szkolną (1999 r.). W dziesięć lat nie tylko dogoniliśmy, lecz także prześcignęliśmy świat. To była złota dekada nie tylko w polskiej, lecz przede wszystkim w światowej medycynie w tym obszarze świadczeń zdrowotnych wprowadzonych do praktyki klinicznej. Od ponad 18 lat wykonujemy rocznie najwięcej na świecie operacji poprawiających słuch.
Jak przełożyć sukces, który osiągnęliśmy w otolaryngologii, na inne specjalizacje medyczne, które niestety tak dobrze sobie w Polsce nie radzą?
Polska medycyna naprawdę nadąża za postępem na świecie. W klinikach wdrażane są najnowsze metody leczenia i technologie medyczne. Właśnie o tych nowoczesnych terapiach, m.in. w onkologii, radiologii i obrazowaniu, immunologii, genetyce, będziemy dyskutowali podczas licznych debat i paneli w czasie trwania kongresu. Tylko w naszym centrum realizowane są np. projekty z zastosowaniem zaawansowanych metod obrazowania biomedycznego do badania struktury oraz funkcji mózgu. Warto tu także wspomnieć o wielkim postępie w dziedzinie genetyki. Od wielu lat w naszym instytucie prowadzone są zaawansowane badania genów odpowiedzialnych za niedosłuch.
Ze słuchem powiązanych jest ok. 200 genów, nad którymi badania mają coraz większe znaczenie, bo w ostatnich latach w laboratoriach genetycznych nastąpił technologiczny przełom. Dzięki nowym metodom sekwencjonowania DNA możliwe jest badanie ogromnej liczby genów, a nawet całych genomów. I to w krótkim czasie!
Czy Kongres „Zdrowie Polaków” to wydarzenie wyłącznie dla specjalistów, ekspertów i lekarzy, czy każdy, kto interesuje się tematyką zdrowotną, może w nim wziąć udział?
Kongres to wysiłek środowiska medycznego, to największe interdyscyplinarne przedsięwzięcie w tym roku, merytorycznie odnoszące się do najważniejszych problemów ochrony zdrowia i osiągnięć polskiej medycyny, i naprawdę skierowane jest do wszystkich. Zdrowie Polaków, zdrowie każdego z nas to największy kapitał teraz i największa inwestycja na przyszłość. W dyskusji o nim nie może zabraknąć nikogo – żadnego pokolenia, żadnego środowiska, żadnej grupy społecznej, żadnego medium, żadnego wzorca osobowego, żadnego autorytetu. Zapraszam na transmisję online: www.kongres-zdrowiepolakow.pl.
Mam także nadzieję, że Czytelnicy dowiedzą się, gdzie szukać w informatycznej chmurze naszych wykładów, debat, paneli, i będą tam zaglądali.
Od początku tego roku realizujemy z okazji 25-lecia Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu cykl dwudziestu pięciu konferencji „Nauka dla społeczeństwa”. Są one poświęcone różnym problemom w obrębie kilku specjalności medycznych i można będzie do nich sięgać pod adresem uruchomionego właśnie portalu https://zdrowie-polakow.pl/
