Przeciwcukrzycowy preparat semaglutyd, który pierwotnie został opracowany z myślą o leczeniu cukrzycy, okazał się nie tylko skutecznym środkiem przeciw nadmiernej masie ciała, ale także wykazuje potencjał w zapobieganiu zawałom serca i udarom. Doniesienia na ten temat opublikowano na łamach „The New England Journal of Medicine”.
Semaglutyd, podawany raz w tygodniu w formie zastrzyku, naśladuje działanie hormonu GLP-1, naturalnie uwalnianego po spożyciu posiłku. Ten lek nie tylko powoduje uczucie sytości, ale również hamuje apetyt i wpływa na wydzielanie insuliny, regulując poziom cukru we krwi. Choć pierwotnie stosowano substancje naśladujące GLP-1 głównie u pacjentów z cukrzycą typu 2, coraz częściej są one wykorzystywane w celu redukcji masy ciała. Szczególnie semaglutyd zdobył uwagę ze względu na imponującą utratę masy ciała o 15% – co jest bezprecedensowe – po jego wprowadzeniu na rynek USA w 2021 roku pod marką Wegovy.
Pomimo skuteczności leku, jego powszechne stosowanie było ograniczone głównie ze względu na wysokie koszty. Oficjalna cena Wegovy w USA wynosi 1349 dolarów miesięcznie, co utrudnia dostęp do tego leczenia dla wielu osób. Jednakże najnowsze badania międzynarodowe wskazują, że semaglutyd może znacząco obniżyć ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Te wyniki są kluczowe, ponieważ choroby serca są jednym z głównych powodów zgonów.
W badaniu, w którym wzięło udział ponad 17 000 pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi, semaglutyd podawany raz w tygodniu znacząco zmniejszył ryzyko zawałów serca, udarów mózgu i zgonów związanych z tymi schorzeniami w porównaniu do grupy placebo. Znaleziska te sugerują, że korzyści dla układu sercowo-naczyniowego są porównywalne z tymi obserwowanymi przy stosowaniu statyn obniżających poziom cholesterolu.
Niestety, oprócz problemów z kosztami, dostępność semaglutydu była ograniczona przez niemożność firmy Novo Nordisk wytwarzania go w wystarczającej ilości, by zaspokoić rosnące zapotrzebowanie. To spowodowało opóźnienia w wprowadzeniu leku na rynek poza USA. W tej sytuacji zatwierdzenie kolejnego zastrzyku odchudzającego o nazwie tyrzepatid (Zepbound) w USA może stanowić wyzwanie, zwłaszcza że ten lek również naśladuje działanie GLP-1.
Mimo że nowsze badania jeszcze nie porównały bezpośrednio semaglutydu z tyrzepatidem, to istnieje szansa, że oba leki staną się bardziej dostępne, a ich cena może ulec obniżeniu w miarę wprowadzania tańszych generyków na rynek. Eksperci uważają, że w przyszłości lekarze mogą zalecać te leki pacjentom z otyłością, podobnie jak obecnie stosuje się statyny do kontroli poziomu cholesterolu, gdy stanieją i staną się bardziej powszechne.
Podsumowanie:
Eksperci przewidują, że w przyszłości, gdy na rynek wejdą znacznie tańsze generyki leków naśladujących działanie GLP-1, lekarze będą mogli polecać je pacjentom z otyłością i nadwagą. Semaglutyd jest już dostępny w Polsce, ale jego cena jest nadal wysoka. W Polsce dostępny jest także lek naśladujący działanie GLP-1, czyli liraglutyd.