Naukowcy z różnych stron świata zaangażowani są w międzynarodowe badania, których celem jest zbadanie potencjału sztucznej inteligencji (AI) w ograniczaniu ilości używanego kontrastu w tomografii komputerowej (TK). Jednym z uczestniczących w tych badaniach ośrodków jest Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu.
Projekt o nazwie NetZeroAICT, finansowany przez program Komisji Europejskiej HORIZON EUROPA, ma na celu sprawdzenie możliwości eliminacji kontrastu w badaniach tomografii komputerowej. W ramach tego projektu bierze udział kilkanaście instytucji, w tym uniwersytety w Oxfordzie, Glasgow i Nicei. Do grona uczestników dołącza również Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu.
Główna koncepcja projektu NetZeroAICT opiera się na wdrożeniu „cyfrowego kontrastu” w tomografii komputerowej na światową skalę, co w rezultacie ma prowadzić do redukcji o 30% emisji dwutlenku węgla (CO2) i zanieczyszczeń jodem z badań tomograficznych do 2033 roku.
Badacze z Uniwersytetu Oxfordzkiego sugerują, że dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji możliwe stanie się wykorzystanie „cyfrowego” kontrastu do identyfikowania zmian w organizmach pacjentów, zamiast używania obecnie stosowanych substancji kontrastowych, które zawierają m.in. trudno dostępny i nieobojętny dla organizmu jod. W opolskim Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym rocznie przeprowadza się około 11-12 tys. badań TK, z czego około 70% z użyciem kontrastu.
Według danych statystycznych, rocznie na całym świecie przeprowadza się 300 mln badań TK, z czego około 180 mln z użyciem substancji kontrastowych. To wiąże się z istotnym wpływem na środowisko, obejmującym 42 tys. ton jednorazowych opakowań, 900 ton stali chirurgicznej (igieł), 90 tys. ton tworzyw sztucznych w postaci rurek, oraz zużycie 150 mln kWh energii i 200 tys. ton wody skażonej jodem. Średnio jeden skan generuje 9,2 kg CO2.
Podsumowanie:
Sztuczna inteligencja może być rozwiązaniem problemu związanego z wpływem tomografii komputerowej na środowisko. Badania nad zastosowaniem AI w TK mają szansę na przełom w tej dziedzinie.