Demencja zależy od… naszego charakteru? Zaskakujące wyniki badania
Badania przeprowadzone przez zespół naukowy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis i Northwestern University rzucają nowe światło na związek między cechami charakteru a prawdopodobieństwem diagnozy demencji. Odkryto, że osoby o wyższej sumienności, ekstrawertyczne i skłonne do pozytywnych emocji rzadziej otrzymują diagnozę demencji. Niemniej jednak, nie wynika to z odporności ich mózgów na chorobowe zmiany, lecz raczej z faktu, że te konkretne cechy osobowości pozwalają im lepiej radzić sobie z nowymi wyzwaniami.
- U osób bardziej sumiennych, ekstrawertycznych i skłonnych do pozytywnych emocji rzadziej diagnozowana jest demencja.
- Cechy te nie wpływają bezpośrednio na zmiany w mózgu, ale mogą pomagać w radzeniu sobie z nimi.
- Silne cechy osobowości, takie jak otwartość na doświadczenia, ugodowość i satysfakcja z życia, mogą chronić przed diagnozą demencji.
- Nie znaleziono związku między osobowością a płcią, wiekiem ani wykształceniem.
Przeprowadzone badania bazowały na analizie danych zebranych z ośmiu różnych badań obejmujących ponad 44 tysiące uczestników, z których ponad 1,7 tysiąca rozwinęło demencję. Zespół naukowców skupił się na pięciu kluczowych cechach osobowości: sumienności, ekstrawertyzmie, otwartości na doświadczenia, neurotyczności i ugodowości. Dodatkowo, uwzględniono subiektywne odczucia uczestników dotyczące samopoczucia, takie jak pozytywne lub negatywne afekty oraz satysfakcja z życia. Dane te zostały skonfrontowane nie tylko z diagnozami, ale także z klinicznymi objawami demencji oraz zmianami w mózgach obserwowanymi podczas autopsji.
Charakter demencji
Wyniki badań wykazały, że tzw. „negatywne cechy” (neurotyzm, negatywny afekt) oraz niski poziom „pozytywnych cech” (sumienność, ekstrawersja, pozytywny afekt) wiązały się z wyższym ryzykiem diagnozy demencji. Co ciekawe, rozwinięte cechy, takie jak otwartość na doświadczenia, ugodowość i satysfakcja z życia, miały tendencję do chronienia przed rozpoznaniem tej choroby, chociaż nie w każdej badanej grupie.
Odkrycie to jest szczególnie istotne, gdyż istnieje przekonanie, że cechy osobowości mogą wpływać na ryzyko demencji poprzez kształtowanie pewnych zachowań, takich jak zdrowy styl życia czy dbanie o dietę. Jednak, zaskakująco, badacze nie odnotowali związku między osobowością a faktycznymi zmianami chorobowymi w mózgu, które są obserwowane w czasie autopsji. Nawet osoby z poważnymi zmianami w mózgu radziły sobie dobrze w testach sprawdzających ich zdolności intelektualne.
Profesor Emorie Beck, główna autorka publikacji, wyraziła zdziwienie tym wynikiem, podkreślając, że jeśli cechy osobowości wpływają na wyniki testów kognitywnych, ale nie na patologię mózgu, rodzi to pytania dotyczące mechanizmów działania.
Jednym z możliwych wyjaśnień jest to, że niektóre cechy osobowości mogą w pewien sposób chronić przed negatywnymi skutkami zmian związanymi z demencją. Osoby posiadające te cechy, nawet nieświadomie, mogą rozwijać strategie radzenia sobie z ewentualnymi deficytami. Zauważyliśmy również, że nie da się stwierdzić istotnego wpływu płci, wieku czy wykształcenia na wyniki przeprowadzonych badań.
– mówi profesor Emorie Beck, autorka pracy opublikowanej w piśmie „Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association”.
Zespół planuje kontynuację badań, zwracając szczególną uwagę na osoby, które wykazują niewielkie zmiany w zdolnościach poznawczych pomimo obecności wyraźnych patologii w mózgu.
Podsumowanie:
Badania sugerują, że cechy osobowości mogą odgrywać rolę w rozwoju demencji. U osób bardziej sumiennych, ekstrawertycznych i skłonnych do pozytywnych emocji rzadziej diagnozowana jest demencja. Jednak nie chodzi o to, że ich mózgi są odporniejsze na chorobowe zmiany, ale wymienione cechy osobowości pomagają takim osobom się dostosować do nowych wyzwań.
Źródło: Niezalezna.pl, PAP, alz-journals.onlinelibrary.wiley.com
