Ciekawostki turystyczne: Pałac w Werbkowicach

Budynek pałacu powstał na miejscu wcześniejszych siedzib szlacheckich wzmiankowanych od XVI wieku. Dobra należały do wielu, często zmieniających się właścicieli. W 1793 roku zakupił je Adam Szydłowski, który około 1836 roku wzniósł murowany klasycystyczny dworek. Był on parterowy, ośmioosiowy, nakryty wysokim, gładkim dachem naczółkowym. W 1842 roku majątek po ojcu odziedziczył Antoni.

Być może przebudowa rozpoczęta została pod koniec wieku i zakończona przez kolejnych właścicieli, którymi byli od 1902 roku Edward Chrzanowski z Moroczyna, a od 1908 jego córka Teresa, żona Wincentego Rulikowskiego. Z dawnego dworu pozostawiono część środkową, zaś partie boczne zostały podwyższono, tworząc dwa potężne skrzydła. Przebudowany pałac zyskał nową dekorację w postaci bogatych obramowań ślepych okien piętrowych części budynku. Wysoki dach nad częścią środkową budynku zastąpiono dachem niższym, dwuspadowym. Od północy dobudowano parterowe skrzydło, które połączono murem i bramą ze stojącą obok oficyną.

Pałac nosi cechy klasycystyczne, został wzniesiony z cegły i otynkowany. Narożne pilastry, obramowania otworów wejściowych i okiennych oraz wnęk pochodzą zapewne z końca XIX wieku.

Parterowa oficyna mieszkalna usytuowana jest równolegle do północnego skrzydła pałacu i połączona z nim bramą i fragmentem ogrodzenia. W murze znajduje się brama wjazdowa zamknięta łukiem odcinkowym, z herbami Poraj Chrzanowskich i niezidentyfikowanym w kartuszu. 

Rządcówka została wzniesiona prawdopodobnie w II poł. XVIII wieku, a przekształcona pod koniec XIX wieku. Założona na planie zbliżonym do kwadratu, parterowa z mieszkalnym poddaszem, częściowo podpiwniczona. Pierwotnie o trójdzielnym, trzytraktowym układzie pomieszczeń. Murowana z cegły, otynkowana, nakryta dachem mansardowym z naczółkami.

Park, założony w XVIII/XIX wieku, składa się z części przypałacowej o osiowym układzie, ograniczonej szpalerami drzew, z aleją dojazdową oraz części o naturalnym charakterze leśnym - tzw. dąbrowy, gdzie pierwotnie znajdował się zwierzyniec otoczony aleją spacerową.

Po upaństwowieniu majątku w 1946 roku pałac był siedzibą różnych instytucji. Od 1968 roku zespół pałacowy i folwarczny jest użytkowany przez Rolniczy Zakład Doświadczalny.

Pałac uszkodzony w czasie obu wojen światowych, remontowany w latach: 1952, 1980, 1988.
W latach 80. i 90. XX wieku na placu przed pałacem kwitł różany ogród.

 

Źródło: niezalezna.pl