Duże zainteresowanie ugodami frankowymi

PKO Bank Polski jest pierwszą instytucją finansową w naszym kraju, która zdecydowała się wcielić w życie rekomendowany przez Komisję Nadzoru Finansowego program ugód z kredytobiorcami frankowymi. Ugody mają być alternatywą wobec drogi sądowej z jej zazwyczaj  czasochłonnymi i kosztownymi procedurami. Pozwolą one posiadaczom kredytów opartych na franku szwajcarskim (CHF) uwolnić się od ryzyka walutowego. Zakładają bowiem konwersję waluty kredytu na złoty (PLN), tak jakby od początku był kredytem złotowym. 

Wypracowane przez bank wspólnie z Komisją Nadzoru Finansowego rozwiązanie nie będzie jednak prowadzić do uprzywilejowania kredytobiorców frankowych wobec osób, które zdecydowały się na kredyt złotowy. Rozwiązanie to prowadzi do zrównania sytuacji kredytobiorców frankowych z sytuacją kredytobiorców złotówkowych. Daje ono kredytobiorcom frankowym możliwość odwrócenia podjętych przez nich przed laty decyzji finansowych i powrotu do sytuacji, w jakiej znaleźliby się zaciągając zamiast kredytu walutowego kredyt złotowy. 

Uruchomiony 4 października bieżącego roku program ugód cieszy się sporym zainteresowaniem kredytobiorców. Według informacji banku codziennie napływa od klientów średnio kilkaset wniosków dotyczących przekształcenia kredytu frankowego w kredyt złotowy. Wielu kredytobiorców kontaktuje się też z bankiem, żeby poznać szczegóły proponowanych rozwiązań i warunki przystąpienia do programu ugód.

Kto może skorzystać z możliwości ugody?

Rozwiązanie proponowane przez PKO Bank Polski dotyczy umów kredytów mieszkaniowych (mediacje nie dotyczą m.in. pożyczek hipotecznych czy kredytów konsolidacyjnych) od początku udzielonych w CHF klientom indywidualnym, w przypadku których co najmniej jeden kredytobiorca wziął kredyt na własne cele mieszkaniowe. Ugoda może obejmować tylko kredyty, które są nadal spłacane przez klientów.

 Z propozycji ugód nie mogą skorzystać klienci, których kredyt został już spłacony, wypłacony w całości we frankach szwajcarskich  lub którzy skorzystali z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Wymaganym warunkiem jest też to, żeby księga wieczysta dla nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu nie zawierała wpisów uniemożliwiających dokonanie zmiany treści hipoteki, o ile ta zmiana jest wymagana (np. postępowania egzekucyjne, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, postępowania podziałowe lub scaleniowe, niezgodności stanu faktycznego ze stanem ujawnionym w księdze wieczystej).

Mediator pomoże w osiągnięciu porozumienia

W przeciwieństwie do drogi sądowej postępowanie ugodowe można przeprowadzić w szybki i wygodny dla klienta sposób, gdyż wszystkie wymagane procedury, poza samym aktem podpisania ugody, można przeprowadzić zdalnie. Poza tym w odróżnieniu od pozwu sądowego postępowanie ugodowe daje gwarancję wyniku. I co ważne, przystąpienie do procesu mediacji co do zasady nie wiąże się z dodatkowymi kosztami dla klienta. Bank ponosi koszt opłaty za mediację i wynagrodzenia mediatora. Dodatkowych kosztów nie powoduje też zawarcie ugody.

Klienci, którzy chcą skorzystać z rozwiązania proponowanego przez PKO Bank Polski, muszą najpierw podpisać umowę o mediację. Celem mediacji przed Sądem Polubownym przy KNF jest zawarcie ugody pomiędzy stronami sporu przy udziale bezstronnego mediatora. Mediator nie rozstrzyga sporu. Jego zadaniem jest pomoc stronom w wypracowaniu porozumienia. Do złożenia wniosku i podpisania umowy o mediację wystarczy dostęp do serwisu internetowego iPKO oraz aktualny numer telefonu i adresu email w zasobach banku. Spotkania w sądzie polubownym mogą odbywać się zdalnie. Jedynie ugoda musi być podpisana osobiście w oddziale banku przez wszystkich kredytobiorców w tym samym dniu. 

Klient samodzielnie wybiera mediatora z listy KNF na etapie składania wniosku. Jeśli obie strony, czyli bank i klient, zgadzają się co do osoby, to wskazany mediator będzie prowadził sprawę. Gdy nie dojdzie do porozumienia w tej kwestii, mediatora wskaże szef sądu polubownego. Bank nie będzie ingerował w ten proces. Po podpisaniu umowy przez kredytobiorców i bank umowa jest przesyłana on-line do Sądu Polubownego przy KNF. Kolejny krok to wyznaczenie przez sąd terminu spotkania mediacyjnego oraz określenie sposobu, w jaki się odbędzie. Jeśli strony dojdą do porozumienia, to efektem końcowym jest także ugoda podpisywana przez kredytobiorców i bank.

Sposób przeliczenia kredytu

Lista dokumentów potrzebnych do zawarcia ugody będzie różna dla różnych umów kredytowych (jest ona zależna głównie od treści wpisów w księdze wieczystej lub indywidualnej sytuacji kredytobiorców). Klienci otrzymają w toku mediacji kompletną informację o dokumentach koniecznych do zawarcia ugody. Wcześniej jednak powinni zapoznać się z ogólnymi zasadami przeliczenia kredytu. 

Ugoda zakłada zmianę waluty zadłużenia z CHF na PLN. Kredyt zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy był udzielony w PLN. Zachowane zostają pozostałe parametry kredytu wynikające z umowy, tj. okres kredytowania, forma spłaty kredytu w ratach malejących/ annuitetowych oraz poniesione opłaty, prowizje i składki ubezpieczeniowe. Do wyliczenia równowartości kredytu w PLN przyjęta zostanie suma kwot w PLN, które bank wypłacił tytułem kredytu w CHF. Jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, przeliczona zostanie na PLN po średnim kursie NBP z dnia wypłaty. W zestawieniu zostanie uwzględniony fakt, że wypłata kredytu nastąpiła w transzach. Do wyliczenia kwoty kredytu przeliczonego na PLN przyjęte zostanie oprocentowanie według zmiennej stopy procentowej na dzień zawarcia umowy. Oprocentowanie zostanie ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży. 

Szczegółową spersonalizowaną propozycję ugodową, w tym przeliczenie kredytu z CHF na PLN, bank przekaże kredytobiorcom przed pierwszym wspólnym spotkaniem przed sądem polubownym (bank wystawi te materiały, w tym propozycję umowy ugody, w serwisie transakcyjnym iPKO, a do osób nieposiadających iPKO bank prześle przeznaczony specjalnie dla nich  link, analogicznie jak w przypadku podpisywania umowy o mediację).

Jak ograniczyć ryzyka?

Ugody pozwolą kredytobiorcom uwolnić się od ryzyka walutowego. Nie oznacza to jednak, że znikną wszelkie ryzyka związane z zaciąganym zobowiązaniem kredytowym. W przypadku każdego kredytu hipotecznego złotowego kredytobiorca ponosi m.in. ryzyko stopy procentowej.  Oznacza to możliwość istotnej zmiany lub zaprzestania publikacji wskaźnika referencyjnego, polegające na tym, że wzrost wysokości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M; istotna zmiana sposobu jego ustalania lub zaprzestanie jego publikacji i zastąpienia go wskaźnikiem zastępczym skutkować może potencjalnie nieograniczonym wzrostem odsetkowej części raty kredytu i tym samym całkowitej kwoty do zapłaty. 

Aby ograniczyć ryzyko zmian stopy procentowej, bank oferuje możliwość oprocentowania z wykorzystaniem stałej stopy procentowej przez 5 lat. To oznacza, że przez 5 lat wysokość oprocentowania oraz rat nie będą zmieniać się ze względu na zmianę wskaźnika WIBOR 3M. W przypadku, gdy pozostały okres spłaty kredytu po zawarciu ugody będzie krótszy niż 5 lat, stała stopa procentowa będzie obowiązywała do końca obowiązywania umowy. Warunkiem zmiany oprocentowania kredytu jest posiadanie zdolności kredytowej, zawarcie ugody i aneksu oraz akceptacja okresu obowiązywania stałej stopy.

Inne ryzyko wynika z potencjalnej zmiany ceny rynkowej finansowanej nieruchomości i polega na możliwym spadku wartości nieruchomości stanowiącej przedmiot finansowania hipotecznego i zabezpieczenia spłaty kredytu. W skrajnych przypadkach kwota kredytu może w przyszłości przewyższyć wartość nieruchomości, przy czym należy pamiętać, że ryzyko zmian cen rynkowych finansowanej nieruchomości kredytobiorca ponosi również przy kredycie walutowym. 

Należy także pamiętać, że jeśli w wyniku zawarcia ugody część kwoty zadłużenia zostałaby kredytobiorcom umorzona, to powstanie po ich stronie przychód, od którego mogą być zobowiązani zapłacić podatek dochodowy. W takiej sytuacji bank jest zobowiązany ująć ten przychód  przesyłając PIT-11 kredytobiorcy i właściwemu urzędowi skarbowemu po zakończeniu roku, w którym doszło do umorzenia. Co do zasady każdy kredytobiorca powinien uwzględnić ten przychód w swoim rocznym zeznaniu podatkowym PIT, co może oznaczać obowiązek zapłaty przez niego  podatku dochodowego od umorzonej mu części kredytu. Kwestia zapłacenia podatku, w tym zastosowania istniejących w przepisach prawa zwolnień, wyłączeń czy umorzeń (np. o których mowa w art. 67a Ordynacji podatkowej),  leży po stronie kredytobiorcy.

Bank nie będzie wymagał dodatkowych zabezpieczeń

Zgodnie z przyjętymi zasadami bank nie będzie wymagał żadnych dodatkowych zabezpieczeń kredytu. Niezbędne będzie natomiast dostosowanie istniejących zabezpieczeń do zmian wierzytelności, wynikających z zawartej ugody. W tym celu konieczne będzie np. podpisanie oświadczeń o zmianie treści hipoteki i wyrażeniu zgody na zmianę zabezpieczonej wierzytelności przez właściciela/współwłaściciela nieruchomości. 

Dodatkowo, jeśli wymagana będzie zmiana wpisu hipotecznego, a w księdze wieczystej nieruchomości będą figurować wpisy lub wzmianki uniemożliwiające dokonanie takiej zmiany (np. postępowania egzekucyjne, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, postępowania podziałowe lub scaleniowe, niezgodności stanu faktycznego ze stanem ujawnionym w księdze wieczystej) umowa o mediację i/lub ugoda nie będą mogły być zawarte przed zakończeniem tych postępowań i uregulowaniem stanu księgi wieczystej poprzez wykreślenie wyżej wymienionych wpisów. W przypadku, kiedy bank będzie posiadał taką informację przed podpisaniem umowy o mediację, bank nie podpisze umowy o mediację, a klient będzie mógł ponownie złożyć wniosek w serwisie transakcyjnym iPKO po uregulowaniu stanu księgi wieczystej. Jeżeli o wpisach uniemożliwiających dokonanie zmian w księdze wieczystej bank  dowie się dopiero po podpisaniu umowy o mediację, cały proces musi rozpocząć się od początku.   

 

Źródło: Materiał Partnera

 

#kredyt we frankach #ugoda frankowa