Podziel się swoim 1,5% podatku na wsparcie mediów Strefy Wolnego Słowa. Dziękujemy za solidarność! Dowiedz się więcej »

Lekarka w służbie ojczyzny

Urodziła się 16 września 1901 r. w Mińsku Litewskim. Córka Ludwika, lekarza, który bezpłatnie leczył najbiedniejszych, i Walerii z Korzeniewskich. Miała pięcioro rodzeństwa. Uczyła się w polskim Gimnazjum im. Emilii Plater w Mińsku Litewskim, w którym w 1920 r. uzyskała maturę. Należała do harcerstwa.

Foto: Zofia Lejmbach
Narodowe Archiwum Cyfrowe

ZOFIA LEJMBACH (1901–1995)

Od roku 1917 należała do Polskiej Organizacji Wojskowej przyjmując pseudonim Godło. Służyła w Oddziale Żeńskim POW w Mińsku. Jako kurierka kilkakrotnie przekraczała linię frontu.

„Ob. Zofia Lembachówna (...) przenosi i przechowuje broń i materiały wybuchowe. Wysłana w lipcu 1919 r. jako kurierka przez front dostarcza P.O.W. Raporty wywiadowcze. Stamtąd otrzymuje rozkazy i instrukcje, które szybko dostarcza Komendzie Naczelnej, pomimo ogromnych przeszkód i obostrzonej kontroli władz bolszewickich na terenie wojennym. W lipcu 1919 r. przeprowadza do Mińska przez linię frontu, nie bacząc na grożące zewsząd niebezpieczeństwo, oddział bojowy, złożony z 10 ludzi z Dywizji Lit. Białoruskiej, który ratuje od niechybnej zagłady, dzięki zachowaniu zimnej krwi i szybkiemu opanowaniu sytuacji”.

W latach 1920–1926 studiowała na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując dyplom lekarski. Przez dwa lata pracowała jako lekarz sejmikowy we wsi Wolna na Nowogródczyźnie. Od 1 września 1928 r. pracowała w Szpitalu dla Dzieci im. Karola i Marii przy ul. Leszno 136 w Warszawie. W latach 1933, 1935 i 1937 odbyła podróże naukowe do Francji, Włoch i Jugosławii. Równolegle w roku 1937 objęła stanowisko lekarza pediatry Miejskiej Pomocy Społecznej. 

Podczas II wojny światowej była ordynatorem szpitala im. Karola i Marii w Warszawie. Od roku 1940 brała udział w działalności konspiracyjnej w szeregach Związku Obrońców Rzeczpospolitej i AK. Od lutego 1942 r. w Wojskowej Służbie Kobiet, pod pseudonimem Róża. Kierowała referatem sanitarnym Podokręgu Wschodniego Oddziału I sztabu Obszaru Warszawskiego AK. Podczas Powstania Warszawskiego w stopniu por. była referentką sanitarną Wojskowej Służby Kobiet Obszaru. Następnie była szefową punktu sanitarnego przy ul. Widok 8, a potem w szpitalu polowym przy ul. Moniuszki 11. 17 września ranna na ul. Chmielnej. 23 września awansowana do stopnia por. [!], choć w rzeczywistości ten stopień wcześniej posiadała. Z rannymi i chorymi ze Szpitala Wolskiego wyjechała z Warszawy do Milanówka, a potem do domu rodzinnego w Skorosiach koło Warszawy.

Po wojnie od 1945 r. pracowała jako ordynator w Szpitalu im. Karola i Marii. W roku 1954 uzyskała stopień docenta i odtąd była kierownikiem kliniki diagnostycznej Szpitala Klinicznego przy ul. Działdowskiej (b. Szpital im. Karola i Marii). W latach 1956–1959 kierowała oddziałem pediatrycznym w Akademii Medycznej w Warszawie. W roku 1959 uzyskała tytuł prof. nadzwyczajnego. W latach 1962–1966 sprawowała funkcję prorektora Akademii Medycznej do spraw klinicznych. W roku 1971 przeszła na emeryturę. 
Należała do Kościoła ewangelicko-reformowanego w Polsce. W 1961 r. jako pierwsza kobieta została wybrana na prezesa Konsystorza tego Kościoła; urząd ten sprawowała przez dwie kadencje.

Po przemianach ustrojowych w roku 1989 uczestniczyła w spotkaniach organizowanych w ramach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. 
Autorka prac specjalistycznych z dziedziny medycyny. Otrzymała tytuł „Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.
Zmarła 5 września 1995 r. w Warszawie, została pochowana na tamtejszym Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym przy ul. Żytniej w kwaterze W.

Odznaczona Krzyżem Niepodległości z mieczami i Krzyżem Walecznych, w PRL otrzymała order Odrodzenia Polski 4 kl.
 

 



Źródło: niezalezna.pl

 

prenumerata.swsmedia.pl

Telewizja Republika

sklep.gazetapolska.pl

Wspieraj Fundację Niezależne Media

Chcesz skomentować tekst? Udostępnij treść i skomentuj w mediach społecznościowych.
Adam Borowski
Wczytuję ocenę...
Zobacz więcej
Niezależna TOP 10
Wideo